Ook Hollands Glorie op 70e Filmfestival Berlijn

Sigourney Weaver belooft donderdagavond één van de blikvangers te worden op de rode loper van het Berlinale Palast in hartje Berlijn. De Hollywoodster speelt een hoofdrol in de openingsfilm My Salinger year, naar het gelijknamige boek van Joanna Rakoff uit 2014. Zij werkte geruime tijd bij de literaire agent die de belangen van J.D. Salinger (The catcher in the rye) behartigde. In die functie moest ze onder meer de fanmail van deze beroemde Amerikaanse schrijver beantwoorden, die tot aan zijn dood in 2010 een zeer teruggetrokken bestaan leidde. Haar relaas werd door de Canadees Philippe Falardeau verfilmd, met filmveteraan Weaver (70) als Salingers agent en Margaret Qualley als Joanna Rakoff zelf. De 26-jarige Qually viel al eerder op met haar rol in de miniserie Fosse/Verdon en als verleidelijk sektemeisje in Tarantino’s Once upon a time in.. Hollywood. Aan de faam van haar moeder – actrice Andie MacDowell (61) – kan zij echter nog niet tippen. Al zal dat moment zonder twijfel komen, want haar ster rijst snel. Nederlandse films ontbreken dit jaar in de hoofdcompetitie van Berlijn. Al wil dat niet zeggen dat ons land niet vertegenwoordigd is op deze jubileumeditie van de Berlinale. Bijvoorbeeld door acteur Nils Verkooijen (22), want hij is wél te zien in een competitiefilm: „Op hakken en met borsten.” Toneelschool Verkooijen, die piepjong debuteerde in Hanro Smitsmans korte film Engel en Broer (2004), werd onder meer bekend door rollen in Briefgeheim (2010), Achtste groepers huilen niet (2012) en Spijt! (2013). Vastbesloten zijn acteercarrière voort te zetten, schreef hij zich in voor de Toneelschool in Maastricht, waar hij ook werd aangenomen. „Ongetwijfeld een mooie opleiding, maar ik was er niet op mijn plek”, blikt hij terug. „Ik acteer al sinds ik kan lopen en zou niet anders willen, maar daar verloor ik steeds meer de lol in het spelen. Na een jaar ben ik gestopt.” Een twee maanden durende workshop ’acteren voor de camera’ in Duitsland opende nieuwe perspectieven. „Er ging een wereld voor me open”, vertelt Nils Verkooijen. „Door wat ik er leerde, maar ook omdat ik er daar steeds meer van doordrongen raakte dat ik me als acteur niet door ons eigen taalgebied hoeft te beperken.” Hij vond een manager die daar ook in geloofde en zocht taalcoaches voor zijn Duits en Engels. Eén van zijn eerste internationale audities wierp vervolgens direct vruchten af: hij kreeg een rol in Berlin Alexanderplatz, een Duitse speelfilm die tijdens deze 70e Berlinale meedingt naar de prestigieuze Gouden Beer. Berlin Alexanderplatz is gebaseerd op Alfred Döblins gelijknamige roman uit 1929, waarin moordenaar Franz Biberkopf zich na het uitzitten van zijn straf aan zijn criminele milieu probeert te ontworstelen. Kort na verschijning werd het boek al eens verfilmd, begin jaren 80 maakte Rainer Werner Fassbinder er ook nog een tv-bewerking in veertien delen van. Voor zijn nieuwe verfilming verplaatste de Duits-Afghaanse regisseur Burhan Qurbani het verhaal naar het heden en voegde er ook enkele hedendaagse personages aan toe. „Zelf speel ik in de film de transgender Berta, die een nachtclub drijft”, onthult Verkooijen alvast. „Echt een gave rol. Maar in het boek zal je haar niet terugvinden.” Een ander Nederlands paradepaardje in Berlijn is Paradise drifters van Mees Peijnenburg, een rauwe roadmovie over dakloze jongeren die kans maakt op een Kristallen Beer in de sectie Generation 14plus. Traditiegetrouw doet Nederland het goed in dit festival-onderdeel, dat zich richt op jongeren. Voor Peijnenburg is het zijn debuut als speelfilmregisseur, al mocht hij eerder zijn korte films Cowboys janken ook (2013) en het Franstalige Un creux dans mon coeur (2015) ook al in Berlijn komen vertonen. Na een korte carrière als jonge acteur in films als Timboektoe en Oorlogswinter koos Mees Peijnenburg (30) ruim tien jaar geleden voor een toekomst áchter de camera. „Cowboys janken ook was mijn afstudeerfilm op de Filmacademie. Toen in daarmee in Berlijn belandde, verbreedde ik daar mijn blik op de wereldcinema. Er zijn zoveel verschillende verhalen te vertellen, op zoveel verschillende manieren, dat vond ik heel inspirerend en bevrijdend, Film kent geen grenzen en een festival als de Berlinale belichaamt dat. Dat ik ook mijn eerste speelfilm op zo’n internationaal podium mag presenteren, voelt opnieuw heel bijzonder.” Overdonderd Als klap op de vuurpijl wordt Bilal Wahib - één van de hoofdrolspelers uit Paradise drifters – de komende dagen in Berlijn in de schijnwerpers gezet als Shooting Star, een onderscheiding voor aanstormend Europees acteertalent. De 20-jarige acteur, onder meer bekend uit films als Fissa en De Libi en de tv-serie Mocro Maffia, lijkt nogal overdonderd door die eer. „Wat ik er precies van moet verwachten, weet ik nog niet”, vertelt Wahib. „Ik ben vooral van plan een leuke tijd te hebben, man. Ik ga er ook niet naartoe om te jagen op een rol ofzo. Al staan er wel allerlei meetings gepland met mensen uit de filmwereld.” Of hij internationale ambities koestert? „Niet heel serieus, maar je weet natuurlijk nooit wat er op je pad komt. Tegen iets moois zou ik echt geen nee zeggen.” Even onbevangen reageert Emma Branderhorst, die met Onderhuids voor het Generation Kplus-programma van de Berlinale werd geselecteerd, dat zich richt op kinderen. Met deze korte film over meidenvenijn binnen een groepje synchroonzwemsters studeerde zij afgelopen jaar af aan de HKU in Utrecht. Inmiddels won het 24-jarige talent er ook al een ’wildcard’ van het Filmfonds mee: een halve ton, te besteden aan een volgende film. „In september dacht ik nog: het gaat me nooit lukken om me als filmmaker te laten gelden”, zegt Branderhorst enthousiast. „En moet je nou eens kijken! Sindsdien zijn er heel veel deurtjes opengegaan en heel veel lijntjes gelegd. Berlijn doet daar nu nog een schep bovenop. Mijn grote dromen zijn al een stukje meer werkelijkheid geworden.” Nederlands opperhoofd Mariette Rissenbeek, een van oorsprong Nederlandse filmprofessional, is sinds dit jaar de nieuwe uitvoerend directeur van de Berlinale. Zij werd geboren in het Zuid-Limburgse Posterholt en ging later Duits, theaterwetenschappen en sociologie studeren in Utrecht. Ze voltooide haar universitaire opleiding echter in Duitsland en maakte daar aansluitend carrière in de filmwereld. Rissenbeek bestiert het prestigieuze filmfestival samen met artistiek Carlo Chatrian, een Italiaan die het stokje na achttien festival-edities overnam van voormalig Berlinale-opperhoofd Dieter Kosslick.