De valse verwachtingen van Generatie X

Anno 2020 kunnen de actrices Wine Dierickx en Maartje Remmers van Wunderbaum niet anders dan concluderen dat het allemaal toch iets minder rooskleurig is dan hen destijds werd voorgespiegeld. Precies dat komt aan de orde in hun voorstelling Schaapjes op het droge, naar het prijswinnende boek van de Duitse schrijfster Anke Stelling uit 2018. Hoewel de actrices al achttien jaar deel uitmaken van het theatercollectief Wunderbaum (voorheen Jonghollandia) dat zij met nog drie klasgenoten van de Toneelacademie Maastricht vormden na hun afstuderen in 2001, hadden zij nog nooit eerder met z’n tweeën een voorstelling gemaakt. „Walter Bart attendeerde ons op het boek, omdat hij tijdens het lezen meteen aan ons moest denken”, lacht de 41-jarige Remmers. „En er zijn inderdaad veel parallellen met ons eigen leven.” Gezinsuitbreiding Schaapjes op het droge gaat over Resi, een schrijfster van rond de veertig met vier kinderen die haar huurhuis in de Berlijnse binnenstad uit moet. Op zoek naar nieuwe woonruimte wordt ze geconfronteerd met het feit dat ze mede door de krapte op de woningmarkt te weinig geld heeft om in het centrum te blijven wonen. Remmers: „Wine en ik hebben weliswaar geen vier kinderen - ja, bij elkaar -, maar ook wij waren na recente gezinsuitbreiding op zoek naar nieuwe woonruimte en konden ons die in Amsterdam niet veroorloven. Zelf heb ik de hoofdstad inmiddels ingeruild voor Rotterdam en Wine struint nog iedere dag Funda af.” Wensgedachte Resi wordt zich ook ineens bewust van de sociale verschillen binnen haar vriendengroep. Tijdens haar jeugd heeft hun afkomst uit verschillende milieus nooit zo’n rol gespeeld, maar nu wordt de ongelijkheid zichtbaar en groeien zij steeds verder uit elkaar. „Dat iedereen dezelfde kansen heeft, is een wensgedachte die wij door onze ouders - hoewel met de beste bedoelingen, maar onterecht - als waarheid kregen gepresenteerd en waar de jongere generaties nu nog de zure vruchten van plukken. We moeten erkennen dat we in een systeem leven dat een zekere ongelijkheid in stand houdt. Resi groeide op in het stadsdeel Marzahn, vergelijkbaar met de Bijlmer hier, en ze wil niet terug naar het metafoor van de plastic vloerzeil. En het zou niet uit moeten maken op wat voor vloer je opgroeit, maar ze ontdekt dat dat er wel degelijk toe doet”, aldus Remmers. Naïef „Je kunt best opklimmen in het leven, maar dat opklimmen kent toch z’n grenzen”, vult de eveneens 41-jarige Dierickx aan, die in 2016 de Theo d’Or won voor haar rol in Helpdesk. „Dat komt natuurlijk ook doordat het hele sociale vangnet de laatste jaren is wegbezuinigd waardoor de verschillen alleen maar nog groter lijken te worden. Enerzijds is die opvoeding die we hebben genoten heel mooi geweest natuurlijk, maar aan de andere kant was het ook wel weer erg naïef.” Resi besluit er geen doekjes om te winden en haar tienerdochter de volledige waarheid te vertellen. „Ze gaat daar best ver in, tot haar ruptuur tijdens de bevalling aan toe. Dat is niet alleen behoorlijk komisch, het nodigt het publiek ook uit om zelf een standpunt in te nemen”, vertelt Dierickx, die aanvult dat zij op het toneel worden bijgestaan door acteur/muzikant Harald Austbø. „We kruipen weliswaar allebei afwisselend in de rol van Resi, maar we spelen niet alleen het boek na. We vertellen ook ons persoonlijke verhaal. Want wat vertellen wij onze eigen kinderen straks? Waarmee stuur je ze de wereld in?” ’Schaapjes op het droge’ van Wunderbaum is van 30 januari t/m 8 februari bij Theater Rotterdam, locatie Witte de With in Rotterdam te zien. De tournee volgt komend seizoen. Info: wunderbaum.nl of theaterrotterdam.nl/schaapjesophetdroge