Bredero was de Jiskefet van zijn tijd

Het Utrechtse gezelschap Aluin brengt met De Hollanders zeven stukken uit de 14e tot de 17e eeuw opnieuw onder de aandacht. Van de romantische Abele Spelen, het wijze Elckerlyc en het duivelse Mariken van Nieumeghen via de hilarische Spaanse Brabander, de kluchtige Warenar en het poëtische drama Lucifer tot aan het knettergekke Liefde in het Lazarushuis. Theatergezelschap Plante, die ooit samen met Audrey Bolder het cabaretduo Bolder en Plante vormde, maakt sinds 2010 deel uit van het theatergezelschap. Zelf herinnert ze zich nog dat ze die oude stukken van Vondel, Hooft en Bredero vroeger op de middelbare school ook maar oersaai vond. „Het was natuurlijk ook al in het Middelnederlands waar je geen snars van begreep en als puber zie je er sowieso het nut niet van in. Maar sinds ik er voor deze voorstelling ingedoken ben, ben ik er echt door gegrepen. Dat materiaal is actueel, hilarisch en zegt echt iets over het Nederlandse gevoel voor humor en onze volksaard. Bovendien ontdek ik steeds meer interessante verbanden.” „Wanneer je bijvoorbeeld Min in't lazarushuys (1674) van Willem Godschalck van Focquenbroch leest, zie je dat alle huidige romcoms daar nog altijd op gebaseerd zijn. En Bredero was de Jiskefet van zijn tijd. Er zit een scène in onze voorstelling uit zijn Spaanse Brabander, waarin drie Amsterdammers in een kroeg de komst van immigranten becommentariëren terwijl ze zelf immigrant zijn. Dat had zomaar een absurdistische sketch van Jiskefet kunnen zijn.” Straatnaamborden Uit straatinterviewtjes bleek dat mensen de namen van de oude schrijvers nog hooguit linken aan de straatnaamborden. Men kent het Vondelpark en de P.C. Hooftstraat, maar heeft geen idee wat die mannen hebben geschreven. „Ik vind het dan wel weer ironisch dat de duurste winkelstraat van Nederland de naam draagt van de schrijver wiens bekendste stuk Warenar over een gierige vrek gaat die zich door geld laat verblinden. Maar goed, het gaat hier wel ook om de Nederlandse identiteit. Hoe ga je met je eigen erfgoed om? Waarom kennen we het werk van Shakespeare beter dan het werk van onze eigen schrijvers dat zoveel meer zegt over onze volksaard”, vraagt Plante zich hardop af. Maar ook in de theaterwereld zie je dat deze stukken steeds minder worden opgevoerd, terwijl ze juist ook zoveel zeggen over de ontstaansgeschiedenis van het theater. „De Middeleeuwse stukken werden vooral op markten en openbare pleinen opgevoerd tijdens zogeheten wagenspelen. Wat later, in de 16e eeuw, zie je dan dat de taal een langere spanningsboog vergt en dat er meer in schouwburgen gespeeld wordt. Wat dat betreft lijken we nu weer terug bij af te zijn. Festivals worden steeds populairder en daarom leek het ons een goed idee om de wagen in een nieuw jasje te steken; de foodtruck. En ik durf één ding met mijn hand op het hart te beloven: saai wordt het zeker niet. Sterker nog, het wordt hilarisch.” ’De Hollanders’ is van 22 t/m 29 december in Theater Kikker in Utrecht te zien. Daarna trekt de wagen langs schoolpleinen en festivals. Info: aluin.nl