Bruce Springsteen: ’Zodra we weer mogen spelen, reken op explosie’

Om met het nieuws te beginnen: de wereld wordt vandaag dubbel getrakteerd door Bruce Springsteen. Niet alleen brengt hij zijn twintigste plaat uit, de eerste sinds High hopes (2014) met de E Street Band. Er hoort ook een documentaire bij, waarin de – naar eigen zeggen! – ’oude’ Amerikanen op de voet gevolgd worden tijdens de opnames daarvan in Springsteens eigen studio. Vanuit diezelfde ruimte, nu weer leeg en stil, geeft de kwiek ogende 71-jarige baas verdere tekst en uitleg over Letter to you. Te beginnen bij het begin. „Met de band heb ik een cyclische verhouding. Eerst speel ik met hen, vervolgens stort ik me op andere projecten, op wat ik maar in mijn hoofd heb. Vervolgens cirkel ik vanzelf weer terug naar de machtige E Street Band. Ik wilde nu ook graag weer een plaat met hen maken, maar het probleem was dat ik al een jaar of zes, zeven geen rocksong meer heb geschreven. Die benodigde inspiratie bleef uit totdat een vriend van me overleed. Iemand uit mijn allereerste band, de Castiles. Na zijn overlijden realiseerde ik me dat ik het laatst levende lid van die groep ben. Na een paar dagen aan die bedrand ben ik naar huis gegaan, een paar maanden later schreef ik een nummer genaamd Last man standing. Dat werd in feite het thema van dit album.” Rock-’n-roll-leven Iets specifieker, aldus Springsteen: „Voor het eerst zing ik hierin over muziek zelf, over hoe het is om in een band te zitten, over het rock-’n-roll-leven. Daar heb ik het nooit eerder direct over gehad en een dag of zeven, acht later was ik klaar met schrijven. Het had een vonkje nodig”, bekent hij. „Of het nou een vonkje was uit herinnering, ter nagedachtenis, of één uit geluk er wél nog te zijn. Voor mij draait het op dit album om het voorbij gaan van tijd, hoe naarmate je ouder wordt de dood onderdeel wordt van je leven. Al die gedachten die rond gingen in mijn bewustzijn werden uiteindelijk liedjes.” De Castiles, Springsteen noemde ze al. Het was de eerste band van betekenis waar hij deel van uitmaakte. „Deels herleef ik op Letter to you mijn eigen herinneringen aan hoe het is om als tiener in een caféband te spelen. Om mezelf opnieuw onder te dompelen in de wereld van de Castiles medio jaren 60 was heerlijk. Voor mij was het een gouden tijdperk. Ik heb op het strand gespeeld op een hete zaterdag voor een zootje tieners in zwemkleding, op highschoolfeesten, in pizzatenten, bij bar mitswa’s, in bowlingtenten, noem het maar op. Het was een dijk van een leerschool voor me.” Niet alleen in gedachten, maar ook praktisch werd Springsteen terug in de tijd gevoerd, vertelt hij verder. „Letter to you begon eigenlijk met Janey needs a shooter. Een nummer dat ik geschreven heb rond mijn 27e en we als enige al eerder opgenomen hebben. Die opname, bedoeld voor Record Store Day, was zo sterk dat ik ’m voor een album wilde bewaren. Ik heb nog veel meer oude liedjes liggen, van voor Greetings from Asbury Park, N.J., mijn eerste eigen plaat. Omdat Janey needs a shooter zo goed gelukt was, heb ik nog een paar van die fantastische Dylanesque liedjes uit het archief gehaald.” Vergelijking Lachend herhaalt hij: „Dylanesque, ja. Ik kan nu meer van die referentie genieten dan toen ik jong was. Toen zorgde de vergelijking ervoor dat ik zo snel mogelijk een andere kant op stuurde. Achteraf had ik het niet erg gevonden als ik nog even doorgegaan was op dat losse, wilde, ongeremde alles er maar uit gooien. Weet dus dat ik nog meer in die stijl heb liggen, voor wellicht de toekomst.” Los van de inhoud, dient ook de vorm van Letter to you besproken te worden. Immers, de E Street Band doet mee, de groep waar Springsteen al sinds begin jaren 70 af en aan mee optreedt. De combinatie is meermaals als puur magisch omschreven en de manier waarop en snelheid waarmee dit nieuwe album is gemaakt doet daar weinig aan af. „Begrijp me niet verkeerd, ik vind het hartstikke leuk om muziek stukje voor stukje in elkaar te zetten, partij voor partij. Maar er kan niets op tegen met je eigen, oude vrienden de studio in gaan en het wonder te laten ontstaan.” Grijnzend: „Geen demo’s maken, zeiden die slimmeriken vooraf. Het nadeel daarvan is namelijk dat daarmee de arrangementen al goeddeels bepaald worden, wat betekent dat ik de E Street Band moet vragen mijn ideeën na te spelen. Veel beter is het hen de kans te geven de muziek vorm te geven. Dat blijft sowieso een van de mooiste ervaringen van mijn leven.” Resultaat Dat de groep het sinds 2008 zonder toetsenist Danny Federici en sinds 2011 zonder saxofonist Clarence Clemons moet doen, doet aan die fijne ervaring gelukkig weinig af, aldus Springsteen. „Zij zijn er altijd bij en dat zullen ze blijven. Iedere keer als de band bij elkaar komt heffen we het glas op hen, danken we de gelukkige en productieve jaren die we deelden.” Het resultaat is een plaat die ontegenzeggelijk alleen door deze man, met deze club mensen achter hem, gemaakt kon worden. „Op dit punt van mijn carrière beschouw ik mezelf als een spirituele songwriter. Ik mik op je voeten, op je hart, maar vooral op je ziel. Dat is mijn ambitie”, besluit hij. „Het enige dat frustrerend is, is dat de E Street Band momenteel op de top van haar kunnen zit, ik me vitaler voel dan ooit, maar we binnen moeten blijven. Zodra we weer mogen gaan spelen, reken dan maar op een explosie op dat podium. Eén van minstens drie uur.”