Tijdperk ten einde met ’Star Wars: The rise of Skywalker’

Komende maandag beleeft Star Wars: Episode IX in Los Angeles z’n wereldpremière, waarna de film vanaf woensdag in de Nederlandse bioscopen draait. Fans kijken reikhalzend uit naar de film; het sluitstuk van de derde trilogie waarin het geslacht Skywalker een belangrijke rol speelt. Hoe Rey (Daisy Ridley), de heldin van de derde trilogie, in dat plaatje past? Dat is nog steeds de grote vraag. Disney, sinds 2012 eigenaar van producent Lucasfilm en het merk Star Wars, bewaakt de geheimen van de nieuwe film als een broedse kip haar eieren. Gevolg is dat ieder brokje informatie dat wél vrijkomt door fanatieke Star Wars-fans uitgebreid wordt geanalyseerd. Van de kleinste details in de trailers tot de opschriften van de verpakkingen van het nieuwste Star Wars-speelgoed. Flash Gordon George Lucas liet zich bij het bedenken van Star Wars onder meer inspireren door de space-opera’s waarvan hij als jongetje zo had gesmuld. Vooral van de serie films rond ruimteheld Flash Gordon, stammend uit de late jaren 30. Ook de films van de Japanse grootmeester Akira Kurosawa – met name diens avontuur The hidden fortress (1958) – waren van grote invloed. Net als de ideeën van mytholoog Joseph Campbell, schrijver van het beroemde boek The hero with a thousand faces (1949). Net als in die Flash Gordon-films begon Star Wars: A new hope, een film die pas later het predicaat Episode IV kreeg, dan ook met een ’tekst-crawl’. Ingeleid door de inmiddels iconische openingswoorden ’A long time ago, in a galaxy far, far away...’, werd de kijker middenin een burgeroorlog geworpen met moedige rebellen aan de ene kant en het Galactische Keizerrijk aan de andere. Als snel volgde in A new hope ook de eerste kennismaking met Luke Skywalker (Mark Hamill), met Prinses Leia (Carrie Fisher) en Jedi-ridder Obi-Wan Kenobi (Alec Guinness), met ruimtesmokkelaar Han Solo (Harrison Ford) en diens trouwe co-piloot Chewbacca. En natuurlijk ook met het robotduo R2-D2 en C3PO en de ijzingwekkende schurk Darth Vader. Filmgeschiedenis Hun belevenissen strekten zich ook uit over Episode V: The empire strikes back (1980), goed voor één van de meest schokkende onthullingen uit de filmgeschiedenis. Met Darth Vaders woorden ’Luke, I am your father’ deed bedenker George Lucas niet alleen Luke Skywalker ontzet naar adem happen, maar ook kijkers in tot de nok toe gevulde bioscoopzalen. Dat er ondanks zijn bekering tot de duistere zijde van The Force toch ook nog iets goeds school in de zwartgehelmde superschurk, bleek in Episode VI: The return of the Jedi (1980). In de bioscopen kwam daarna de expansie van het Star Wars-universum bijna twintig jaar tot stilstand. Tot nieuwe technische ontwikkelingen Lucas ervan overtuigden dat hij het verhaal dat hij wilde vertellen in beeld kon brengen met behulp van digitale effecten. Resulterend in een nieuwe trilogie, die terugging in de tijd. Episode I: The phantom menace (1999), Episode II: Attack of the Clones (2002) en Episode III:The revenge of the Sith (2005) maakten duidelijk hoe het Force-gevoelige jongetje Anakin Skywalker uiteindelijk ten prooi viel aan het duister en tot Darth Vader transformeerde. De prequel-trilogie enthousiasmeerde een nieuwe generatie, maar kon ook op veel kritiek rekenen. Toch brachten die drie films wereldwijd bijna 2,5 miljard dollar op, nog los van alle merchandise. Wat Disney er in 2012 uiteindelijk toe bracht Star Wars in te lijven, voor het lieve sommetje van 4,05 miljard dollar. Slim want inmiddels zijn die kosten ruimschoots terugverdiend met Episode VIII: The Force awakens (2015), Episode VIII: The last Jedi (2017) en met de twee losstaande Star Wars-films Rogue One (2016) en Solo (2018). Nieuwe helden Star Wars Episode IX: The rise of Skywalker, weer geregisseerd door J.J. Abrams, zal gezien de honger naar bioscoopkaartjes ongetwijfeld nog een forse financiële bijdrage leveren aan de Skywalker-saga. En hoewel die volgens de makers met dit negende deel ten einde komt, lopen nieuwe helden zich al warm. Naast oude helden in een nieuw jasje. Zo werkt Ryan Johnson, eerder al regisseur van The last Jedi, aan een splinternieuwe speelfilmtrilogie en zag onlangs op het nieuwe streamingkanaal Disney+ de Star Wars-serie The Mandalorian het licht. Daarin steelt Baby Yoda de show en heeft alles in zich om hét popcultuuricoon van het jaar te worden. Verder zijn er nóg twee Star Wars-series in de maak: één rond Obi-Wan Kenobi met Ewan McGregor en één die zich afspeelt in de aanloop naar Roque One. Disney zal Star Wars ongetwijfeld uitmelken tot in het oneindige.