Europa heeft al lang een bankenunie

Volgens de regels moet Europa Nederland dwingen tot corrigerende maatregelen. Dat zal waarschijnlijk niet gebeuren. Het doel (één Europa) heiligt namelijk de middelen (‘overtreding van de regels’). DNB maakte maandag bekend dat Nederland een te groot overschot op de lopende rekening heeft. Volgens DNB laat het overschot over het eerste kwartaal van 2013 een record optekenen van bijna €23 miljard, ofwel 15% van het bruto binnenlands product (bbp). Dit percentage is maar liefst tweeënhalf keer zo groot als Europa toestaat. Het record is zo groot dat Nederland eigenlijk volgens Europese regels een zogeheten ‘Excessive Imbalances Procedure’ zou moeten opstarten. De grote vraag is echter of Europa Nederland middels zo’n procedure gaat dwingen de export te beperken en de importen te stimuleren. Want hier zit immers het grootste ‘probleem’, het verschil tussen onze in- en uitvoer. Meerdere vormen van regelovertreding De reden waarom ik verwacht dat het met de regels niet zo nauw wordt genomen, is dat afspraak- en regelontduiking door de hogere instanties de laatste jaren schering en inslag is. Denk maar aan de EU-landen die zich al jaren niet aan de begrotingregels (hebben) hoeven te houden en aan illegale onderlinge staatssteun (ofwel de overtreding van de ‘no-bail-out’-regels). En niet te vergeten het door de centrale banken stimuleren van de banken om staatsleningen op te kopen om de rente van de zwakke landen te drukken (wat in strijd is met het mandaat van de centrale banken om alleen beleid te voeren dat zich richt op het op peil houden van de koopkracht). Ook toen Duitsland eerder de norm van een 6%-overschot in relatie tot het bpp overtrad, kwam de Europese Commissie niet met maatregelen, zogenaamd omdat er ook naar andere indicatoren wordt gekeken. De belangrijkste reden waarom Europa eigenlijk weinig kan doen aan de recordoverschotten van Nederland (en Duitsland) heeft te maken met het huidige eurosysteem. Huidig eurosysteem leidt tot onbalansen De recordoverschotten zijn de facto een bewijs dat het eurosysteem in huidige vorm niet werkt: de euro is namelijk te goedkoop voor landen als Duitsland en Nederland en te duur voor landen die economisch achterop raken, ofwel het probleem van ‘one size (euro) does not fit all (countries)’. Het zou lachwekkend zijn om landen een bepaald beleid op te leggen voor effecten van een systeem dat in de kern niet goed functioneert. Dan maar liever de regels aan de laars lappen. Het wordt zo langzamerhand een grijs gedraaide grammofoonplaat. Hoe vaak heb ik al niet die zin van de ‘one size does not fit all’ opgeschreven. Het doet me deugd dat steeds meer experts inzien dat er eigenlijk maar twee oplossingsrichtingen zijn om de onbalans in het eurosysteem op te lossen: óf één Europa maken, inclusief een banken-, transfer- en begrotingsunie, óf terug naar eigen munten (eventueel naar systemen van parallelle munten of parallelle ‘currency units’). De tussenweg die nu bewandeld wordt, creëert economische ongelijkheden tussen de eurolanden, zoals hoge werkloosheid in het zuiden en handelsoverschotten in de kernlanden. Twee opties: één Europa of terug naar nationale munten Welke van de twee opties gaat het worden: één geïntegreerd Europa, of terug naar (een vorm van) eigen munten? Wie goed observeert, kan eigenlijk maar één conclusie trekken: achter de schermen zijn de Europese leiders al één Europa aan het smeden. Edoch, dit wordt uit electoraal oogpunt door politici niet eerlijk verteld, want één Europa ligt bij veel mensen gevoelig. Maar de feiten zijn duidelijk. De begrotingsunie lijkt er in de praktijk al te zijn, met Eurocommissaris Olli Rehn die heel Europa afreist om landen begrotingsregels op te leggen (danwel uitzonderingen daarop toe te staan). En met de redding van Cyprus hebben we praktisch gezien eigenlijk ook al een bankenunie, al is die nog niet formeel en helemaal goed geregeld. Het wordt eentonig, maar met de gedeeltelijke kwijtschelding van de schulden van Griekenland hebben we eigenlijk ook al een transferunie. Kortom, of de regels nu wel of niet gevolgd worden en of het allemaal wel zo democratisch gaat, het doet er eigenlijk niet zoveel toe: wie zijn oogkleppen afzet, ziet waar de politieke elite naar toewerkt: één Europa, of we het nu leuk vinden of niet. Dat we de facto een bankenunie hebben, betoogde Harry Geels eerder in een column over de redding van Cyprus. Harry Geels is econoom en directeur Research en partner bij Inmaxxa Vermogensbeheer in Naarden (www.inmaxxa.nl). Daarnaast is hij hoofdredacteur van Traders Club Magazine (TCM) (www.tradersclub.nl) en partner van de ML Finance Academy (www.mlfa.eu). De informatie in deze opinie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Geels geven zijn persoonlijke mening weer.

Europa heeft al lang een bankenunie

HET BESTE VAN DE TELEGRAAF

Luchtvaart en afhandelaars lijnrecht tegenover Schiphol in gevecht om meivakantie

Big tech maakt sterke comeback: zon komt ook weer door bij geliefd Tesla

Nieuwe boycot tegen Rusland: worden benzine en diesel weer duurder?

Column: is Brexit onhoudbaar geworden?