De inflatie is volgens de doelstelling van de ECB van 2%, inderdaad veel te laag (CPI augustus slechts 1%), maar helpt het huidige monetaire beleid (nog) wel om de inflatie aan te jagen?

Opkoopprogramma

Op 12 september komt de ECB voor de laatste keer samen onder leiding van Mario Draghi en zal de ECB volgens onze (Rabobanks) verwachting de rente verlagen en het opkoopprogramma weer van stal halen. De kritiek op het beleid zwelt aan.

Het doel is het verhogen van de inflatie maar volgens een onlangs gegeven presentie van Philip Lane van de ECB, hebben de duizenden miljarden in combinatie met negatieve rentes de inflatie met 0,50% extra doen oplopen. Overigens kwam een eerder verschenen rapport van de ECB uit op slechts 0,16%. Hoe dan ook, ondanks alle inspanningen krijgt de ECB het – net als de Bank of Japan – niet voor elkaar om de inflatie duurzaam richting de doelstelling van 2% te krijgen.

Hervormingen

Het faciliterende beleid van de ECB was ook een manier om overheden de tijd te geven om hervormingen door te voeren om zo de potentiële economische groei van de betreffende eurolanden te verhogen. Helaas zijn er nogal wat overheden geweest die deze tijd onvoldoende of niet hebben gebruikt. Het is dan ook terecht dat de ECB voortdurend naar overheden heeft gewezen om orde op zaken te stellen. Tijd voor actie dus, Europese overheden zijn aan de beurt.

In eigen land is het nog even wachten op Prinsjesdag en lijkt onze minister van Financiën met een investeringsfonds te komen. Ook gaat waarschijnlijk de loonbelasting omlaag. Dat zijn in elk geval stappen in de goede richting. Kijken we naar loongroeicijfers dan zijn de lonen dikwijls fors achtergebleven bij de groei van de arbeidsproductiviteit, en is deze achterstand in de jaren 2014-2017 zelfs opgelopen.

Loonpolitiek

Maar wellicht moeten we voor inspiratie kijken naar de geleide loonpolitiek van de jaren zeventig, toen de vakbonden en de overheid zich hard maakten voor werknemers. Daarin werd de loonstijging gekoppeld aan de inflatie en de arbeidsproductiviteit. Natuurlijk moet er nu gekeken worden welke sectoren ruimte hebben maar het is tijd dat de overheid, vakbonden en werkgevers samenkomen en in gesprek gaan over laat ik zeggen: ’een omgekeerd akkoord van Wassenaar’.

De looncomponent bepaalt in belangrijke mate de (kern)inflatieontwikkeling. De inflatie volgde destijds dus ook al snel! We zien hier en daar wat positieve ontwikkelingen bij recente cao-onderhandelingen, maar er is nog wel een inhaalslag te maken. Laat we hier in Nederland beginnen. Zoals Rutte niet lang geleden ook zei, gooi die lonen omhoog!