’Weekendjes weg van prijsvechters moeten eruit’

Dat blijkt uit een nieuw vertrouwelijk rapport van de Werkgroep Toekomst Luchtvaart, een onafhankelijke denktank, die onder andere de omwonenden in de Omgevingsraad Schiphol adviseert. De studie, die in handen is van De Telegraaf, wordt volgens WTL-voorman Hans Buurma deze week overhandigd aan de Tweede Kamer en de regering. ’Schiphol slimmer, selectief knooppunt’ „De economische bereikbaarheid van Nederland in de wereld blijft op peil, maar Schiphol wordt een slimmer, selectief knooppunt voor overstappende KLM-passagiers. Het aantal reizigers van en naar Nederland kan in onze berekeningen elk jaar 2% doorgroeien”, legt Buurma in een reactie uit. Nederlandse toeristen kunnen volgens hem gewoon met vakantievluchten naar de stranden aan de Middellandse Zee. „Maar die overvloed aan spotgoedkope weekendjes weg naar Praag of Barcelona van prijsvechters moeten eruit. Die voegen alleen maar onnodige herrie, vervuiling en overbevolkte binnensteden toe.” Groei budgetvluchten in geen verhouding Volgens Buurma zijn de budgetvluchten op Schiphol afgelopen decennium gemiddeld 7 à 8% per jaar gegroeid. „Dat staat in geen enkele verhouding tot de overlast die ze veroorzaken en de nul bijdrage aan de BV Nederland”, meent hij. De denktank heeft volgens hem alle 330 bestemmingen vanaf Schiphol voor de virusuitbraak onder de loep genomen. „Dan zie je dat 30% geen meerwaarde biedt en zonder economische gevolgen kan worden geschrapt.” Buurma spreekt over luchtvaart als ’internationaal openbaar vervoer’ naast de Europese flitstreinen. „Ja, er gelden andere wetten in de wereldluchtvaart. De regie van de Nederlandse overheid is beperkt, maar er mag hier wel een maximumaantal vluchten gelden. Ook kan Schiphol vliegtaksen differentiëren en minder slots uitgeven.” Delegatieleider Matt Poelmans van de bewoners in het Schiphol-overleg is het met hem eens. „Het is actueel gezien de staatssteun aan KLM. Herijking in Nederland is nu van belang. We willen dat dit wordt meegenomen in de Luchtvaartnota. Hinderbeperking voor de omgeving staat rechtovereind.” Het was de bedoeling van Schiphol en de KLM-groep om door te groeien naar 600.000 vluchten. Volgens luchtvaarteconoom Jaap de Wit wordt het belang van het KLM-overstapnetwerk te weinig erkend. „Het verbieden of belasten van vluchten op de korte afstand leidt tot minder samenhang van het netwerk van KLM op Schiphol. Bovendien is er voor heel veel afstanden geen gelijkwaardig alternatief. Dit soort plannen gaat vaak uit van achterhaalde ideaalbeelden.” Wel ziet De Wit deze coronacrisis net als Buurma en Poelmans als een mogelijkheid om te kijken wat Nederland wil met Schiphol en thuisvlieger KLM. Het is allerminst zeker wanneer luchtreizigers terugkomen en in welke mate. Overstappen op verre vluchten KLM heeft ook kortere vluchten nodig om passagiers in Europa op te halen, die op Schiphol overstappen op verre vluchten. De grootste gebruiker van Schiphol wil echter niet reageren op het plan. De Wit wijst op het ’wensdenken’ rond vervangen van vluchten door spoor. Dat maakt het vervoersplaatje veel duurder. „De maatschappelijke kosten, met alles erop en eraan, zijn voor de trein 3,5 keer zo hoog als het vliegtuig. Dit plan gaat uit van pre-coronatijden, want het geld gaat de komende tijd naar het redden van de economie in plaats van aanleg van duur spoor”, zegt de luchtvaarteconoom. Budget-stedenvluchten zijn volgens hem haast niet te weren. Ook de regels voor eerlijke concurrentie van Brussel verhinderen dat momenteel. „Mag KLM wel naar Barcelona vliegen, omdat ze veel zakenreizigers vervoeren, maar TUI mag dat niet, omdat die zich op toeristenvervoer richt? Erg moeilijk om af te dwingen.”