Trump en Renzi, de hervormers

Met de rentevergaderingen van de Bank of Japan en de Federal Reserve is een einde gekomen aan een reeks van gebeurtenissen die de financiële markt lange tijd in haar greep hielden. Wekenlang werd er gespeculeerd over het wel of niet verhogen van de Amerikaanse rente. Wekenlang werd er gespeculeerd wat voorzitter Kuroda nog in petto had. Met het ongewijzigd laten van de rente in de VS en Japan bleven verrassingen uit, evenals grote schommelingen. Als reactie klom de Nasdaq naar een all time high en klom de AEX ook weer uit het dal. AEX De AEX behaalde vorige week een winst van 3,5 procent, waardoor wij mogen spreken van een fraaie handelsweek. De bewering dat september historisch gezien een zwakke maand is op de beurs, is nog niet uitgekomen. Daar moet wel bij aangetekend worden dat de AEX vrijdag maar 1 punt hoger sloot dan het slot van de eerste handelsdag in september. Daaromheen ligt een bandbreedte van 25 punten, ofwel 5,7 procent swing. Buiten het feit dat september vaak slecht presteert, staat de maand ook niet bekend als meest volatiele maand (met uitzondering van 2001 als gevolg van de aanslagen op het WTC en Pentagon). Zo ziet het er naar uit dat 2016 een uitzonderingsjaar gaat worden waar het gaat om de prestaties in september. Verkiezingen VS Nog een paar dagen en dan is al weer het laatste kwartaal van het jaar aangebroken. Het kwartaal waarin de Amerikaanse verkiezingen centraal staan. Vanavond volgt de eerste serieuze test als Clinton en Trump in een televisiedebat tegenover elkaar staan. Niet alleen in de VS, maar ook ver daarbuiten zal dit mensen aan de buis gekluisterd houden. Velen gaan ervan uit dat Trump op basis van zijn vastberadenheid en zelfverzekerdheid over Clinton heen zal walsen. Handelaren zijn er echter van overtuigd dat een Trump overwinning de beurs geen goed zal doen. Wellicht wordt het de katalysator voor een grote koersval, maar ook hier geldt: Eerst zien en dan geloven. Doemscenario’s ontstonden namelijk ook op 24 juni, de dag van de Brexit. Het Verenigd Koninkrijk was ten dode opgeschreven. Scenario’s van het imploderen van de koers van het Britse Pond, negatieve groeiscenario’s die in de verste verten niet voor mogelijk werden gehouden en noem maar op. Op een koersval van het Pond na is er nog weinig te zien van de neerwaartse spiraal in Londen en ook de extreem lage prognoses voor het Pond worden momenteel al weer bijgesteld. Met een Trump overwinning mag de beurs dan misschien wel negatief reageren, het valt nog maar te bezien in hoeverre de impact werkelijk negatief wordt. Italië Wat de grote zwarte zwaan in het vierde kwartaal echter kan worden is Italië. Vandaag komt de Italiaanse regering namelijk bijeen om de exacte datum van een referendum te bepalen. Eind november, begin december mogen de Italianen zich uitspreken over de vraag of de Italiaanse premier Renzi grondwettelijke en politieke hervormingen mag doorvoeren. In het kort komt het voorstel erop neer de bevoegdheden van de Senaat te beperken. Eén van de voornaamste wijzigingen is dat de Senaat niet langer bevoegd is een motie van wantrouwen in te dienen tegen de regering. Renzi liet eerder 27 november, dan wel 4 december vallen als datum van het referendum. Renzi’s plannen zijn op zich voor de hand liggend, maar de premier heeft een groot risico genomen met het referendum. Hij verbindt er namelijk zijn politieke toekomst aan. Als Renzi namelijk het referendum verliest treedt hij af, zo heeft hij beloofd. En het referendum zou wel eens als een motie van wantrouwen kunnen dienen tegen Renzi. Italië zit momenteel in een negatieve spiraal. De banken hebben een gigantisch bedrag aan slechte leningen uitstaan en vormen het grootste zorgenkind van de economie. Een vertrek van Renzi betekent nieuwe verkiezingen en dat zou de populistische Vijfsterrenbeweging van Beppe Grillo in de kaart kunnen spelen. Grillo heeft veel stemmen gewonnen in de peiling. Niet zo verwonderlijk in een land waar de neerwaartse spiraal geweten wordt aan de toetreding tot de euro. Grillo staat algemeen bekend als een fervent tegenstander van de euro. Grillo steekt het dan ook niet onder stoelen of banken dat de vertrouwde Italiaanse Lire zijn rentree kan maken als de Italianen op hem stemmen. Uiteraard gaat een vertrek uit de Eurozone daaraan vooraf. Met het vertrek van de Italianen uit de Eurozone betekent dat ook het faillissement van het land, aangezien de ECB de Italiaanse obligaties dan niet meer opkoopt. Tevens kunnen de Italianen dan geen geld meer aan het loket van de ECB krijgen. Of het zover komt valt te bezien, maar het is te hopen dat de Italianen lering hebben getrokken uit het Brexit referendum. Daar speelde emotie een grote rol en menig Brits stemmer die voor een Brexit heeft gekozen krabt de laatste tijd nog wel eens achter zijn oren. Een vertrek van twee landen uit de Eurozone zal naar verwachting de toekomst van de gehele Eurozone op het spel zetten. Het gevolg daarvan is onzekerheid op de beurzen en wat daarvan komt hebben wij in februari van dit jaar gezien. Euro Terugkomend op die euro kan ik u het boek van Joseph E. Stiglitz genaamd “De Euro” aanbevelen. Ik heb de afgelopen dagen gebruikt om dit bijna 500 pagina’s tellende boek te lezen. Stiglitz is hoogleraar economie aan de Columbia University en tevens Nobelprijswinnaar. Hij beschrijft werkelijk fenomenaal de gevolgen van de Euro op het hedendaagse beleid van de ECB. Volgens Stiglitz is de ECB te veel gefocust op het behalen van de inflatiedoelstelling van 2 procent. Stiglitz is van mening dat hervorming noodzakelijk is om de Eurozone te redden. Die hervormingen dienen zowel politiek als economisch te zijn. Met dat laatste raakt Stiglitz exact de crux van het Europrobleem. In Europa zijn politiek en centrale banken nog nooit samen gegaan. Sterker nog, dat is niet eens mogelijk gezien de onafhankelijkheid van de ECB. De Euro was een politiek paradepaardje van Helmut Kohl die zijn Europese politieke leiders achter zich kreeg. Gerrit Zalm incluis. Ik weet nog goed dat wij als valutahandelaren bij de ondertekening van het Verdrag van Maastricht in februari 1992 het er over eens waren; dit project is gedoemd te mislukken. Een gemeenschappelijke munt die, naar de mening van diezelfde politici, alleen maar voordelen zou hebben. Onze zorg werd al min of meer bevestigd op het moment dat de begrotingsdiscipline zeer pragmatisch werd geïnterpreteerd. Iedereen kon zien dat de privatiseringen om de staatschuld omlaag te halen van tijdelijke aard waren. Het is dan ook jammer dat boeken als die van Stiglitz altijd achteraf verschijnen. Ron van der Does is marktanalist bij IG Markets.

Trump en Renzi, de hervormers

HET BESTE VAN DE TELEGRAAF

Snellere overgang van Tata Steel op waterstof, scepsis bij wetenschap

Investeerders op jacht in de telecomsector

Brussel gaat strijd aan met platformbedrijven

Column: in 2024 krijgen we nieuw geld in onze portemonnees!