2016, het jaar van de AEX

Door door Tjerk Smelt

19 dec. 2016 in FINANCIEEL

Het jaar is nog niet voorbij, maar onze ‘Mickey Mouse’ index heeft inclusief dividend al circa 11,5% opgeleverd! En dat in een jaar dat het schrapen is op de Europese beurzen. De DAX komt niet verder dan 5,25%, de bredere Europese indexen schommelen rond het nulpunt en in Italië en Zwitserland was de belegger dik de min in gedoken.

Ook wereldwijd doen we aardig mee. Zowel de MSCI World (Westerse landen) als de MSCI ACWI (alle landen) moesten het met de helft van het rendement stellen. De Amerikaanse beurzen deden het weer beter, maar dat is voor een belangrijk deel ook de dollar.

Shell

Maar wat was het succes van de AEX? Het antwoord is makkelijk: Olie! Shell startte dit jaar op een zeer laag niveau na de afstraffing van eind 2015 en trok meer dan 20% aan. Als zwaarweger in de index heb je dan reeds de eerste 3% a 4% te pakken. Ditzelfde aandeel was tevens een van de remmen op de AEX in de 15 jaar daarvoor. Immers, eind 2000 bereikte Shell een koersniveau van maar liefst 37 euro. In de jaren daarop volgend werd er een mooi dividend uitgekeerd, maar voor de belegger was dat grotendeels een koekje van eigen deeg en het dividend wordt niet meegenomen in de waardeontwikkeling van de AEX.

Recordniveaus

Het bereiken van recordniveaus is altijd leuk voor de statistieken, maar wat zegt het eigenlijk? Gaat het daardoor echt super met de Nederlandse ondernemingen? De AEX stond in 2000 wel boven de 700 punten, maar waarom?

Een index leeft. De AEX van 2000 was wezenlijk verschillend van de index van vandaag. Niet alleen de samenstelling is gewijzigd, maar ook de weging. In de tussentijd is het maximale gewicht van een aandeel binnen de AEX van maximaal 20% teruggebracht naar maximaal 15%. De rit naar beneden van de koers van Shell was nog wel in de tijd dat het aandeel initieel voor 20% meewoog; het herstel voor 15%.

En denk maar eens terug aan de hoogtijdagen van de AEX. In 2000 was bijvoorbeeld KPN nog een zwaarweger en de aandelen van Baan, Corus, Fortis, Getronics, Gucci, Hagemeyer, Numico, TNT, UPC, Vendex en VNU zijn uit de index verdwenen.

Natuurlijk zijn er mooie aandelen voor in de plaats gekomen, maar de evenwichtige spreiding van de AEX is nog altijd ver te zoeken. Met slechts 25 aandelen, een onevenwichtige samenstelling en het ontbreken van een zwaar gewicht op de sectoren die het echt gemaakt hebben in de afgelopen jaren zoals farmacie en IT is het wel logisch dat de 700 punten nog ver weg liggen.

700 punten?

De notoire AEX-belegger moet het hebben van Shell, Unilever, ING en ASML om de sprong van 230 punten naar het recordniveau te maken. Deze fondsen tellen tezamen voor bijna 50% in de AEX. Rekent u zelf maar uit waar de beurskoersen dan heen moeten, maar ik hoop dat u geen auto rijdt, want aan de pomp wordt het dan zeker geen feest!

Tjerk Smelt (1972) is beleggingsadviseur bij Indexus.