Beleggingsadvies gaat verdwijnen

In een volgepakt zaaltje met vermogensbeheerders gaf de AFM onlangs een toelichting op wat er met ingang van 1 januari 2018 allemaal gaat veranderen. De AFM is overigens niet de enige. Ook De Nederlandsche Bank en onze depotbank Theodoor Gilissen hielden informatiemiddagen om ervoor te zorgen dat de financiële sector op tijd klaar is voor de grote omwenteling.

MiFID2

Wat is MiFID2? MiFID2 is een pakket maatregelen voor de handel in financiële instrumenten en richtlijnen voor de dienstverlening van beleggingsondernemingen. Die zullen nog meer informatie moeten verstrekken aan cliënten, bijvoorbeeld over de totale kosten van een beleggingsdienst en alle mogelijke risico’s van een financieel instrument dat wordt aanbevolen. MiFID2 omvat duizenden pagina’s aan nieuwe regelgeving, alles met het doel om de belegger nog beter van dienst te kunnen zijn.

De vraag is of het gaat helpen, maar dat is nu niet van belang. De komende maanden zal elke belegger – elke belegger – te maken krijgen met nieuwe vragenlijsten over zijn financiële situatie, nieuwe klantprofielen, nieuwe doelrisicoprofielen en, in sommige gevallen, met een ander soort beleggingsdienst. Nu zijn dat er drie: vermogensbeheer, beleggingsadvies en execution only (doe-het-zelf-beleggen).

Beleggingsadvies

Een van die drie is waarschijnlijk ten dode opgeschreven: beleggingsadvies. Nieuw onder MiFID2 is dat als er sprake is van ADVIES de klant VOORAF bij ELKE transactie geïnformeerd zal moeten worden over alle mogelijke risico’s, de passendheid of geschiktheid en de kosten van het advies.

Bij elke belegging moet verder worden vermeld of het advies onafhankelijk is en dient niet alleen gewezen te worden op het voordeel, maar moeten er op de toekomst gerichte positieve en negatieve scenario’s gedurende verschillende marktomstandigheden worden geschetst. Vervolgens moet de klant zijn akkoord schriftelijk bevestigen, hetgeen door de adviseur wordt vastgelegd op een ‘duurzaam medium’.

Praktijk

Hoe pakt dit uit in de praktijk? Op een zekere vrijdag krijgt een aandeel dat wij al jaren volgen maar wij tot nu te duur vonden, een enorme koersdreun vanwege tegenvallende cijfers. Het bedrijf heeft echter een fantastische OK-Score dus wij zien onze kans schoon om op dit lage niveau aandelen in te slaan. Zo snel mogelijk sturen we aan al onze klanten een bericht met een koopadvies. In de minuten en uren die volgen stromen de orders binnen. Sommige klanten hebben echter nog vragen en willen meer uitleg.

Als dat allemaal achter de rug is, volgt het wachten op de definitieve bevestiging van elke klant voordat we de orders mogen uitvoeren. Voorafgaand aan elke transactie dient de klant namelijk schriftelijk akkoord te gaan met de transactie. De klant kan dus niet bellen met een kort ‘Ik zit nu in vergadering, ben akkoord maar ik mail je over twee uur wel de bevestiging’. Alhoewel, als er sprake is van 'distance communication' mag het onder bepaalde voorwaarden weer wel - MiFID2 laat ruimte open voor interpretatie.

Of stel dat een klant niet op je mail reageert. Als je hem vervolgens belt, blijkt hij in de auto te zitten op weg naar de wintersport en kan hij pas aan het eind van de dag zijn akkoord mailen. Omdat het in dit geval ook nog eens vrijdag is, kan zijn order op zijn vroegst pas op maandag worden uitgevoerd.

Aangezien koersdalingen van deze proportie meestal van korte duur zijn, kan het wachten op een schriftelijke bevestiging voordat het advies mag worden uitgevoerd leiden tot kostbaar tijdverlies, zeker in roerige markten. En wat als klanten tussentijds hun order nog bij willen stellen en dat weer moeten bevestigen.

Op deze wijze wordt het geven van beleggingsadvies praktisch onuitvoerbaar. Zeker als je je realiseert dat de ouderwetse zorgplicht van de adviseur om de belangen van de klant op de best mogelijke wijze te behartigen onverminderd van toepassing is.

Het zal inhouden dat veel banken en vermogensbeheerders deze dienst van hun lijstje gaan schrappen. Wij zullen in elk geval gaan stoppen met het geven van beleggingsadvies en onze klanten overzetten naar beheer of, in een enkel geval, naar execution only. Ook aan deze diensten zitten de nodige haken en ogen, maar ze zijn onder MiFID2 wel werkbaarder.

Beleggen met voorkennis

Gelukkig is er ook nog vrolijker nieuws te melden. Vorige week zijn de gedrukte exemplaren van een boek over de OK-Score en zijn bedenker bij ons afgeleverd. Het boek is in opdracht geschreven door Jeroen Siebelink, gedrukt door uitgeverij Dialoog en het heeft als prikkelende titel Beleggen met voorkennis. Het geheim van de OK-Score.

Jeroen reconstrueert in het boek de zoektocht van Willem Okkerse naar de OK-Score. De OK-Score is het resultaat van een jarenlange studie om de geheimen achter de jaarcijfers van beursondernemingen te ontrafelen. Het resultaat is een spannend en onthullend verhaal over tegenwerking, doorzettingsvermogen en succes.

Wij werken nu sinds 2009 met dit analysemodel en er gaat geen dag voorbij zonder dat onze bewondering over de kracht van de OK-Score nog toeneemt. Met name de wijze waarin het model in staat is om met een 100% score naderende faillissementen te voorspellen, blijft ons verbazen. In 175 pagina’s staat nu beschreven waarom dat is.

Zoals Jeroen in zijn inleiding besluit: “Na het lezen van dit boek weet u alles wat u moet weten over de OK-Score, en staat niets u in de weg om er uw voordeel mee te doen.”

Ron Boer is partner bij Het Effectenhuis Commissionairs B.V., een onafhankelijke specialist in de advisering en handel in obligaties en tevens beheerder van drie beleggingsfondsen: het OK Wereld Fonds (aandelen wereldwijd), het OK Magnificent Twenty (Amerikaanse aandelen) en het Wereld Rente Dividend Fonds (vastrentende waarden). Cliënten van Het Effectenhuis kunnen een positie hebben in de behandelde fondsen op het moment van publicatie. Mocht u tot koop of verkoop overgaan, overleg vooraf altijd met uw adviseur/beheerder.