„Het is toch een schande. Dat een vermaard wereldhandelscentrum in diamanten als Antwerpen nu noodgedwongen zijn financiering alleen nog bij Indische banken kan verkrijgen is echt ongekend”, zegt diamantair Bob van Beurden van Diamond House.

Banken als KBC, die traditioneel krediet boden aan de miljardenbusiness, haakten stuk voor stuk af. Slechts bij uitzondering wordt gefinancierd. ABN Amro meldt dat de eisen veel strenger zijn geworden en dat daarom minder krediet gegeven mag worden.

Te grote risico's

Veel banken, zelf onder de loep van toezichthouders na de kredietcrisis, vinden de risico’s te groot nadat de prijzen voor diamanten afgelopen jaren teruglopen.

Voor banken is hun boekhouding bovendien vaak niet transparant genoeg om krediet te mogen verstrekken, stelden zij.

De diamantengroothandel gaat vrijwel uitsluitend in dollars, schetst een Antwerpse handelaar anoniem, en de afrekening gaat steevast via New York. „In de VS durven ze deze financieringsvorm vanwege de kans op witwassen en andere risico’s zelden meer aan.”

Antwerpen eist geld

De branchevereniging AWDC voor de Antwerpse diamantairs, goed voor €44 miljard omzet, is ontzet en eist tot bij de Belgische politiek toegang tot krediet zoals andere bedrijven wel krijgen. De centrale bank probeert te bemiddelen, maar zonder succes. „Al heb ik goede hoop”, zegt Van Beurden.

ABN Amro waarschuwde in februari tijdens een internationaal diamantencongres bedrijven veel transparanter te werken. „Bedrijven die daaran voldoen kunnen zeker nog krediet krijgen”, merkt directeur Benno Leeser van Gassan Diamonds en voorzitter van de Diamantbeurs in Amsterdam. „De hele internationale handel wordt door automatisering ook transparanter. In België was de handel in het verleden minder strikt met regels, maar dat trekt aan.”

Witwassen

Heel Antwerpen boet nu voor de zonden van enkele diamantairs. De reactie van de banken volgt op pijnlijke affaires met belastingontduiking en dubbele boekhouding onder de diamantbedrijven.

De Belgische stad met 1700 diamantairs, handelaren en verwerkers zag bovendien eerder dat veel diamantairs waren gevlucht naar Dubai, dat een veel gunstiger fiscaal klimaat bood. Een nieuwe Belgische ’karaattaks’ maakt echter dat enkele bedrijven weer terugkeren, zegt handelaar Van Beurden.

„De prijzen stijgen bovendien, voor alle soorten. De markt wordt voor de helft bepaald door Amerikaanse en Japanse kopers. De prijs van hun verlovingsringen stijgt ook weer, dat is een trend. Er lijkt dus een kentering te komen”, aldus de diamantair.