Banken signaleren een toename van jongeren die zich voor karretjes van fraudeurs laten spannen. Zij stellen hun bankrekening ter beschikking voor criminele transacties. Per week lopen meerdere slachtoffers tegen de lamp. Waar zulke ’geldezels’ voorheen vooral langs het schoolplein werden geworven, gebeurt dit nu steeds meer online, ook wel ’job scams’ geheten. Met op het eerste oog eenvoudige en lucratieve bijbaantjes lokken professioneel ogende websites hun slachtoffers. Wie zich aanmeldt, dient zijn eigen bankrekening open te stellen voor het ontvangen van geld. Daarmee moet hij crypto’s zoals bitcoins kopen voor de opdrachtgever, in ruil voor een commissie van 5%. Wat de ’werkgever’ niet vertelt, is dat het om frauduleuze betalingen gaat, zoals opbrengsten van phishing. De belangstelling voor zulke baantjes is groot, melden meerdere beveiligingsexperts in de financiële dienstverlening. Er is dan ook goed geld mee te verdienen. Alarmbellen Maar de vreugde is meestal van korte duur. De kans dat je tegen de lamp loopt, is namelijk vrijwel honderd procent. De meeste banken en betaalproviders zijn steeds beter in staat opmerkelijke financiële handelingen te traceren. Geautomatiseerde systemen houden de transacties permanent in de gaten. Bij de bank gaan alarmbellen af zodra iemand die gewoonlijk maandelijks zijn salaris gestort krijgt, plotseling meerdere bedragen ontvangt en die weer snel doorsluist. Rabobank constateert per week ’een handvol nieuwe gevallen’. Ook bij bedrijven die online betalingen afhandelen zoals Adyen, Mollie en Pay nemen de signalen toe. „Vandaag weer drie meldingen doorgegeven aan de bank”, vertelde vorige week een van hun medewerkers, die anoniem wil blijven. Werk in valutahandel Diverse websites bieden zogenaamd werk in de valutahandel aan, met aanlokkelijke salarissen: beginnend bij €6000 per maand (’eenvoudige beurstransacties’), tot €20.000 per maand (’makelaarsassistent’). Hoewel op de achtergrond van een van de websites een fraaie foto van een Amsterdamse gracht staat, blijkt al snel dat de teksten tot stand zijn gekomen met behulp van Google Translate. „Start jouw nieuwe carrière met grote werkgroep”, zo werft een ’tradingkantoor’ uit het Noord-Duitse Rastede personeel. Een van de geldezels beschrijft zijn ervaringen, nadat hij door de bank ontmaskerd werd: „Enkele weken geleden was ik op zoek naar een bijbaan op een website. Deze website bood vacatures aan en in dit geval ging ik voor initial assistant. Hierbij werd werk aangeboden waarbij ik 1 tot 2 uur moest werken. Daar kon ik dan goed geld mee verdienen. Het ging om betalingen die bij mij binnenkomen waarvan ik bitcoins moest kopen van websites als: Btc-direct of anycoin of bitonic. Allemaal officiële websites en allemaal waar ik mij voor moest aanmelden. Eerst was er een betaling van €189,99 (…). Daar mocht ik commissie van nemen van 5 tot 9%. Sinds afgelopen dinsdag begonnen de echte bedragen binnen te komen. Hierop herhaalde ik de handelingen. (…) Elk bedrag moest ik naar hetzelfde bitcoinadres sturen.” Zwarte lijst Wie als geldezel ontdekt wordt, komt bij banken jarenlang op een zwarte lijst te staan en zal diverse bankdiensten niet kunnen afnemen. De bank zal die persoon alleen nog maar een basisbankrekening aanbieden, en dat soms pas nadat de geldezel zich onder curatele van een hulpverlener heeft laten stellen. Uit onderzoek van deze krant blijkt dat de opvolging na het signaleren van job scams nog wel enige verbetering kan gebruiken. Afgelopen weken maakten meerdere banken, waaronder Rabobank en ABN Amro, melding van jobscam-websites aan de Autoriteit Consument & Markt (ACM), met het verzoek om deze websites uit de lucht te halen. Maar ACM doet dat niet. „Aangezien er geen consumentenrecht wordt overtreden”, zo laat een woordvoerster weten.