Uit onderzoek van Dela is gebleken dat het toepassen van beschermingsmiddelen zoals maskers en extra ventilatie tijdens de balseming misschien onvoldoende is geweest. Het onderzoek toont volgens de marktleider in de uitvaartbranche aan dat er ’handelingen zijn binnen het balsemingsproces, waarbij maximale grenswaarden worden overschreden’.

„Bijvoorbeeld bij het mengen van de diverse stoffen om te komen tot de conserverende balsemingsvloeistof. Dit is een voorbereidende handeling op de balseming zelf. De dampen die daarbij vrijkomen, overschrijden volgens de eerste berekeningen de maximale grenswaarden die gelden voor kortdurende blootstelling”, meldt Dela desgevraagd in een toelichting op de plotselinge balsemingsstop. „Bij deze twijfel nemen we het zekere voor het onzekere en willen we niet willens en wetens risico’s lopen met de veiligheid van medewerkers. Zeker bij het gebruik van chemische stoffen, waarvan bekend is dat die kankerverwekkend kunnen zijn”, aldus een woordvoerder.

Daarom is de behandeling met ingang van afgelopen week gestaakt en wordt momenteel een onderzoek naar de methode gestart, volgens Dela ’om het zekere voor het onzekere te nemen’.

Na het besluit van Dela meldden de uitvaartbedrijven Yarden en Monuta eveneens per direct gestopt te zijn met de behandelingen, blijkt uit berichtgeving van Uitvaart.nl.

Conserverend

De zogeheten ’thanatopraxiebehandeling’, een vorm van opbaring waarbij een lichte balseming wordt toegepast, is sinds 2010 toegestaan in Nederland en gebeurt door het inbrengen van een conserverende vloeistof in de bloedbaan via de hals of de lies. De balseming stopt het ontbindingsproces tijdelijk, zodat het lichaam van de overledene voor enkele dagen een ’natuurlijke uitstraling’ krijgt. In Nederland wordt de lichte balseming niet heel vaak toegepast, maar in het Verenigd Koninkrijk is het vrij gebruikelijk. Ruim driekwart van de overledenen wordt daar gebalsemd.

Vóór 2010 was een balseming in ons land uitsluitend toegestaan voor leden van het koninklijk huis.

Dela stelt in een mededeling over het stoppen van de balsemingen dat er „geen aanleiding is om te vermoeden dat nabestaanden of medewerkers die in contact zijn geweest met een gebalsemd lichaam, risico’s hebben gelopen”. Maar daar wordt in de uitvaartbranche openlijk over getwijfeld. Michel Meijer, verbonden aan de beroepsvereniging van overledenenverzorgers, schrijft in een open brief aan Dela dat vermoedelijk verboden middelen (glutaaraldehyde) bij de balsemingen zijn gebruikt.

Het uitvaartbedrijf bestrijdt dit laatste: „Glutaaraldehyde is volgens de Arbowet niet verboden. Het wordt ook gebruikt in desinfecterende en sterilisatiemiddelen. Dela gebruikt geen verboden middelen”. Ook worden nabestaanden niet blootgesteld aan het middel, stelt Dela: „Het balsemen zelf is verder een gesloten proces. Uit een gebalsemd lichaam komen geen dampen. Nabestaanden komen niet in aanraking met de stoffen tijdens het mengen van de vloeistoffen, omdat ze daar niet bij zijn en lopen daarom dan ook geen risico.”

Andere vloeistof

Enkele andere uitvaartbedrijven melden in reactie op het nieuws dat zij ondanks het besluit van Dela en Yarden gewoon doorgaan met het uitvoeren van lichte balsemingen. „De vloeistof die Dela gebruikt, wordt niet toegepast door andere thanatopracteurs”, verklaart Pauline Wouters van HQ Thanatopraxie.