Streep door verplicht voucher vliegtickets? 5 vragen

Vliegmaatschappijen hebben de meeste of soms zelfs alle vluchten geschrapt vanwege de coronacrisis. Gedupeerde passagiers kunnen hun vliegticket kosteloos omboeken of moeten genoegen nemen met een voucher. Deze ’tegoedbon’ is zes tot twaalf maanden geldig. Vijf vragen. Is dit net zo’n voucher als voor pakketreizen? Nee, de meeste vouchers voor geannuleerde pakketreizen zijn gedekt door garantiefonds SGR als de reisorganisatie failliet gaat. De vliegvouchers zijn niet gedekt. „Valt het bedrijf om, dan is iedereen zijn geld kwijt”, zegt ReisRecht-jurist Frans de Bray. De Consumentenbond pleitte deze week voor een overheidsgarantie voor de tickets. Moet je het vliegvoucher accepteren? Juridisch hebben de vliegmaatschappijen geen poot om op te staan, zeggen juristen. Ook Eurocommissarissen Valean (Transport) en Reynders (Justitie) lieten deze week weten dat het in strijd met de Europese regelgeving is als klanten bij vliegtickets niet kunnen kiezen voor geld. Donderdag verklaarde ook de ACM dat consumenten bij annuleringen in principe recht hebben op terugbetaling. „Dat is een wettelijk recht dat de ACM niet opzij kan zetten”, aldus de consumentenwaakhond bij de publicatie van richtlijnen voor vouchers. Maar minister Van Nieuwenhuizen (Infrastructuur) is toch akkoord met het voucher? „De minister kan wel wat roepen, maar de wet is de wet”, zegt reisjurist De Bray. Volgens hem handelt de minister zelfs in strijd met de wet, door haar aanwijzing eerder deze week dat de Inspectie Leefomgeving en Transport moet afzien van het handhaven van de wet bij vouchers. „Normaal moet de inspectie zorgen dat vliegmaatschappijen zich houden aan de verplichting om geannuleerde tickets binnen zeven dagen terug te betalen. Door die aanwijzing loopt de minister het risico dat ze later door passagiers aansprakelijk wordt gesteld als een vliegmaatschappij failliet gaat”, meent De Bray. Daardoor hebben passagiers via een achterdeur misschien toch de door de consumentenbond gewenste overheidsgarantie. Hoe kan een klant dan geld terugeisen? Als de vliegmaatschappij niet instemt met terugbetaling in geld, is volgens ReisRecht-jurist De Bray de eerste juridische stap om het bedrijf per brief in gebreke te stellen. „Daarna kun je een incassoprocedure starten”, aldus De Bray. In het uiterste geval kan de klant zelf het faillissement aanvragen, hoewel hij dan waarschijnlijk ook achteraan moet aansluiten. Waarom betalen de vliegmaatschappijen niet gewoon iedereen zijn geld terug? De bedrijven zeggen onvoldoende contanten te hebben. Daar kun je tegen aanvoeren dat het geld van de consumenten voor de tickets nog in de kas zit. Hetzelfde geldt voor grote reisorganisaties die nu ook vouchers uitdelen, hoewel zij hotels en tickets zelf achteraf betalen. Feitelijk fungeren de reizigers daarom ongewild als geldschieter voor bedrijven in nood. Een vraag is ook of consumenten slechter af zijn dan zakelijke klanten van vliegmaatschappijen en reisorganisaties. Nog onbekend is of deze zakelijke klanten ook vouchers accepteren voor tickets of reizen.