Column: Boris’ meesterzet

Of zit het, zoals wel vaker bij die Britten, tóch net even anders? Het is maar hoe je het bekijkt. De Conservatieven hebben inderdaad het beste resultaat sinds 1987 weten te boeken, maar het is vooral het gestuntel van Labour dat de Conservatieven naar grote hoogten heeft gestuwd. De partij heeft in al die jaren geen coherente Brexit-strategie kunnen formuleren, terwijl de Britse kiezer een broertje dood blijkt te hebben aan het marxistische Corbynisme. Bovendien miste Corbyn de gunfactor. Je hoeft maar één debat te zien om te begrijpen waarom zijn persoonlijke approval rating al twee jaar lang bedroevend slecht is. Weinig extra stemmen Het percentage stemmen dat Labour gegund werd, daalde van 40,0% naar 32,1%. Dat is een beschamend groot verlies voor een partij die al negen jaar lang in de oppositie zit. Tegelijkertijd stegen de Conservatieven slechts van 42,4% naar 43,6%. Een mooie uitslag, maar Johnson deed het dus niet veel beter dan May. In het Britse kiesstelsel zijn deze twee bewegingen genoeg om een enorme schokgolf te ontketenen, maar het verlies van Labour weegt duidelijk zwaarder dan de winst van de Conservatieven. Daar blijft het niet bij. Want als je de vrijheid neemt om een stem voor Labour te beschouwen als een stem voor Remain, dan wordt het duidelijk dat Remain-stemmers zich veel minder goed wisten te organiseren dan Leave-stemmers. Labour en de Liberaal Democraten gunden elkaar geen meter ruimte, waardoor het eenzijdige niet-aanvalsverdrag tussen Farage’s Brexit-partij en Johnson’s Conservatieven het verschil kon maken. Tel de stemmen maar eens bij elkaar op: zo’n 47% van de stemmen was pro-Brexit, maar dit leverde wel 57% van de zetels op. Anders gezegd waren er ca. 40.000 stemmen nodig voor een pro-Brexit parlementariër, tegenover ca. 60.000 stemmen voor een anti-Brexit parlementariër. Het land is dus nog altijd tot op het bot verdeeld en er zijn er maar weinig die dat beter in de gaten hadden dan Johnson zelf. En daarom was het voor hem veel logischer om het definitieve mandaat voor zijn Brexit via een Lagerhuisverkiezing te verkrijgen dan via een referendum. Dankzij de samenwerking met Farage kon Johnson de verkiezing naar zijn hand zetten, terwijl de Remain-oppositie werd verzwakt door de té linkse Corbyn. Het uitschrijven van een verkiezing is dus een strategische meesterzet gebleken. Maar de premier staat nu voor een nog grotere opgave: hij moet het Britse volk verenigen én Brexit tot een succes brengen. Een slogan van drie woorden zal dit keer niet genoeg zijn. Stefan Koopman is senior markteconoom bij RaboResearch. Reageren? Mail naar vragen@dft.nl.