Van fraude verdacht Sumo gaat gevecht aan met OM

Officier van justitie Peter van de Kerkhof en (voormalig) hoofdofficier Marianne Bloos hebben volgens de aangevers hun ambtsgeheim geschonden door jarenlang een documentairemaker stiekem achter de schermen van het OM en de FIOD mee te laten kijken in een lopend strafrechtelijk onderzoek. Volgens de bij de aangifte betrokken advocaten Gerard Spong, Ilse van der Meer en Elpiniki Kolokatsi hebben de twee, allebei ervaren officieren, daarmee opzettelijk geheime informatie over hun cliënten aan een journalist verstrekt, en zouden zij daarvoor strafrechtelijk vervolgd moeten worden. Inkijkje De binnenkort uit te zenden documentaire Het werk van de FIOD is bedoeld een inkijkje te geven in de keuken van de fiscale opsporingsdienst. Het FIOD-onderzoek naar de Rotterdamse sushiketen Sumo en zijn directie, verdacht van het verzwijgen van tientallen miljoenen euro’s aan omzet, diende daarbij als kapstokje. De verdachten en de rechtbank hoorden afgelopen zomer bij de inhoudelijke behandeling van hun zaak pas van de heimelijke opnames. Met toestemming van het Openbaar Ministerie kon de documentairemaker tapgesprekken vastleggen en liepen er bij de invallen bij vestigingen van de sushi-keten in 2014 vijf cameraploegen achter de rechercheurs mee naar binnen. Uit interne documenten van het Openbaar Ministerie valt bovendien op te maken dat de documentairemaker tegen de gemaakte afspraken in opnames heeft gemaakt van getuigenverhoren. Ook blijkt uit de filmbeelden dat rechercheurs tijdens teamvergaderingen respectloze grapjes maken over de verdachten en dat de FIOD aan de documentairemaker video’s heeft verstrekt van de verdachten als zij bij de bank gaan pinnen. Regie kwijt Een woordvoerster van het OM waarschuwt halverwege de opnames nog intern in een mail voor de gevolgen van de documentaire en stelt dat het OM in het „voorgestelde format de regie totaal kwijt” is, en: „Pfff… waarom willen we dit allemaal prijsgeven?”, om vervolgens te constateren: „Als we worden afgeschilderd als niet zorgvuldig, dan schaadt dat onze magistratelijke rol.” De zaaksofficier erkende afgelopen maand in de rechtbank: „Het had achteraf anders gemoeten.” De aangifte tegen de twee officieren komt op een heikel moment. Komende donderdag brengt zaaksofficier Peter van de Kerkhof het strafproces tegen de Sumo-verdachten opnieuw op zitting, nadat de rechtbank het drie maanden geleden stillegde vanwege het via NRC bekend worden van de documentaire. De verdediging van de verdachten schreeuwde destijds moord en brand. De advocaten eisten onder meer interne documenten en het ruwe beeldmateriaal op, maar de rechtbank achtte dat allemaal niet nodig. Bovendien zou uit de toelichting van de zaaksofficier blijken dat de film niet „in overwegende mate” van invloed geweest is om de verdachten uiteindelijk toch nog strafrechtelijk te vervolgen, nadat Sumo de zaak al eerder voor ruim €15 miljoen had geschikt. Liefdesaffaire De tweede persoon waartegen aangifte is gedaan, voormalig hoofdofficier van justitie Marianne Bloos, ligt al onder vuur. Zij is momenteel met ’bijzonder verlof’ gestuurd, wegens een geheime liefdesaffaire met haar toenmalige baas Marc van Nimwegen, destijds procureur-generaal. Tegen de twee loopt bij de rijksrecherche een ’oriënterend feitenonderzoek’. Dat onderzoek richt zich op het oneigenlijk gebruik van dienstauto’s, afspraken in hotels en restaurants en hotelovernachtingen tijdens een dienstreis in 2012 naar Thailand op kosten van het OM. De rechter in de strafzaak tegen de Sumo-verdachten stelde afgelopen maand dat hij voor zichzelf geen rol meer ziet in de ophef over de heimelijk gemaakte documentaire, nu hij het Openbaar Ministerie ontvankelijk heeft verklaard in haar vervolging. Wel achtte hij het verstandig om voortaan „niet meer op deze manier een documentaire te maken”, waarbij de rechter nadrukkelijk wees op mogelijke strafbare handelingen bij het verstrekken van geheime informatie. „De gang van zaken klemt met meerdere bepalingen uit het wetboek van strafvordering, de wet politiegegevens en de Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens”, aldus de rechtbankvoorzitter. Ontraden De documentairemaker zelf weigert een gesprek met deze krant over de achtergronden van de zaak. „Het wordt me ontraden om met je te praten”, laat de filmer René Roelofs per sms weten. Hij hoopt dat zijn documentaire binnenkort alsnog kan worden uitgezonden bij KroNcrv, als de rechtbank ergens komende weken in de sushi-zaak uitspraak heeft gedaan. Tegen de hoofdverdachte Chi Ho L. eiste het OM afgelopen juli 24 maanden cel en €210.000 boete. Zijn vader Kam Yan L. hoorde negen maanden cel eisen en een boete van €25.000. Het OM laat weten de aangifte te hebben ontvangen, maar wil niet inhoudelijk reageren.