Beleggers hebben in het voorbije zes maanden een wilde rit omlaag meegemaakt, vooral door de oorlog in Oekraïne en de mede hierdoor hard opgelopen inflatie. Dat gaf centrale banken de aanzet om de monetaire steun versneld af te bouwen. Voor het tweede halfjaar gloort volgens beursexperts wel hoop, op voorwaarde dat de inflatie niet door het dak blijft gaan. Beleggers hebben een dramatisch eerste halfjaar achter de rug, met forse dalingen van zowel aandelen- als obligatiekoersen. De Amsterdamse beursgraadmeter AEX dook 17,4% omlaag (inclusief dividend 16,1%). Indirect is de oorlog in Oekraïne de hoofdschuldige voor sombere beursklimaat, steltbeleggingsstrateeg Simon Wiersma van het ING Investment Office. „Aan de ene kant kwam er een verzwakking van de economische groei en aan de andere begon de inflatie steeds verder op te lopen en daarmee ook de marktrentes. Ook kwam er een herwaardering op gang, die vooral groeiaandelen hard heeft geraakt.” De komende halfjaarcijfers zullen duidelijk maken hoeveel pijn ondernemingen voelen door de gestegen grondstofkosten, energieprijzen en de roep bij werknemers om hogere lonen. Daarnaast zijn er ook nog steeds verstoringen bij toeleveranciers vanwege de coronaperikelen. „Er zijn twijfels over de houdbaarheid van de winstgevendheid”, geeft Wiersma aan. „Diverse bedrijven zijn al met winstwaarschuwingen gekomen, zoals internetwinkel Zalando.” Analist Jos Versteeg van InsingerGilissen benadrukt dat bedrijven met een grote blootstelling aan China ook moeilijke tijden meemaken: „Nike zag de verkopen in Azië over het tweede kwartaal al hard dalen.” De vraag is vooral in hoeverre bedrijven zich voor het tweede halfjaar zullen uitlaten, gelet op de onzekerheid over het economische klimaat en in het bijzonder de koopbereidheid van consumenten. „Er is momenteel een groot verschil tussen wat consumenten doen, waarbij wel een verschuiving zichtbaar is van producten naar diensten en wat ze zeggen,” constateert Wiersma. Martyn Hole, beleggingsdirecteur bij Capital Group, verwacht dat consumenten de hand meer en meer op de knip gaan houden: „Niet alleen producten worden duurder, ook diensten gaan in prijs omhoog.” Inflatievrees Cruciaal voor het beursklimaat is of de al torenhoge inflatie nog verder zal oplopen. De recente terugval van de prijzen van grondstoffen zoals olie biedt enige hoop en volgens Versteeg kunnen de olieprijzen veel verder zakken. „Door de verwachte flinke economische vertraging gaat de vraag naar olie sterk afnemen. Daarnaast heeft grote olieproducent Saoedi-Arabië geen belang bij aanhoudende hoge olieprijzen, vanwege het risico dat de zoektocht naar alternatieven dan flink op gang komt. Dat is in het verleden ook al vaak gebeurd. Je ziet ook dat steeds meer olie-experts een prijsdaling tot onder $100 voorzien.” Wiersma denkt ook dat de inflatie in de komende maanden kan afnemen, mede door de verwachte afzwakking van de economische groei. „Dit kan centrale bankiers de aanzet geven een pauze in te lassen met de verkrapping van het monetaire beleid.” Die centrale bankiers staan voor de zeer lastige opgave de inflatie te beteugelen en tegelijkertijd een recessie te voorkomen. Versteeg: „Het is afwachten hoe sterk de Amerikaanse economie gaat afkoelen door de voorgenomen nieuwe rente-ingrepen van de Federal Reserve. De krappe arbeidsmarkt in de Verenigde Staten geeft steun doordat het hebben van een vaste baan een grote rol speelt bij het koopgedrag.” In de eurozone is de uitdaging voor de ECB nog groter omdat de obligatierentes van EU-landen met een grote schuldenberg extra hard zijn opgelopen. Daarmee kan een nieuwe eurocrisis de kop op steken. „Met de recente actie tijdens het spoedberaad heeft de ECB vooralsnog adequaat opgetreden om de fragmentatie in de eurozone te beperken,” meent Wiersma. Vincent Juvyns, strateeg bij JP Morgan, is voorzichtiger: „Ik denk dat de inflatie verder kan toenemen en vrees dat het uitbreken van een energiecrisis Europa in een recessie zal duwen.” Hole maakt zich daar ook zorgen over: „De olie- en mijnindustrie investeert op dit moment niet voldoende, en je moet investeren om te kunnen blijven voldoen aan de vraag. Het gevolg hiervan is dat de voorraden krapper zullen worden. Daarbij komt dat er heel veel vraag is naar onder meer koper, staal en nikkel om nieuwe energiebronnen te laten stromen. Dat kan gevolgen hebben voor de inflatie.” Verkiezingen Ook werpen de Amerikaanse verkiezingen hun schaduw vooruit. In november staat de dunne meerderheid van president Joe Biden in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat op het spel. Versteeg verwacht dat de impact van de uitslagen op de aandelenmarkten beperkt zal zijn, ook bij een nederlaag van de Democraten. „In de VS is er een voorkeur om een zogeheten balance of power te hebben, waarbij de zittende president beleid moet voeren zonder een meerderheid van zijn eigen partij.” Belangrijk is voorts in hoeverre China zijn rol als aanjager van economische groei weer kan oppakken. Wiersma heeft daar vertrouwen in „met een verdere versoepeling van de lockdowns en mogelijke extra stimulering. Versteeg is voorzichtiger. „Zeker met het huidige coronabeleid kan bij nieuwe besmettingen weer een aanscherping van de lockdowns komen. De invoering van westerse vaccins zou de Chinese president Xi wel kunnen helpen bij de bestrijding van corona.” Volgens Versteeg geven de historische bewegingen op de aandelenmarkten enige houvast voor een verwachte herstelbeweging. „Een jaar na het ontstaan van een berenmarkt liggen de rendementen vaak een stuk hoger, al zijn er ook uitzonderingen, zoals bij de kredietcrisis in 2008 waar een jaar later de koersen nog harder onderuit gingen.” Volgens Juvyns is het gezien de vele risico’s voor beleggers echter nog te vroeg om bij te gaan kopen. „Onze voorkeur gaat uit naar het selecteren van kwaliteitsaandelen met een stabiel dividend.” Hole ziet onder meer kansen bij bedrijven die clouddiensten aanbieden en bij bedrijven in de halfgeleidersector.