Iedereen aast op miljarden uit investeringsfonds

Ideeën genoeg voor de vijftig miljard euro die het kabinet-Rutte in een investeringsfonds wil steken. Komt er dan eindelijk een vliegveld op zee, wordt Nederland koploper met kunstmatige intelligentie, moeten we meer geld steken in onderzoek naar gezond ouder worden? Of juist in het goed opleiden van de jongste generatie? Er wordt al aardig aan de cheque van de regering getrokken, nog voor die goed en wel is uitgeschreven. Nederland heeft een tekort aan woningen – en Amsterdam en omgeving al helemaal. Dus vraag aan Nina Tellegen, directeur van de Amsterdam Economic Board, hoe de Rutte-miljarden rond de hoofdstad het best kunnen worden besteed, en die bouwopgave komt als eerste naar boven. „En als je die huizen nou eens energieneutraal bouwt, dan sla je twee vliegen in één klap.” Duurzaamheid staat hoe dan ook hoog op Tellegens wensenlijstje. „We staan voor grote transitie, waaronder een energietransitie. Zonnestroom, windenergie, waterstof: ik geloof dat je alle opties moet onderzoeken en benutten.” Daarbij denkt de directeur van de Amsterdam Economic Board, een organisatie die samenwerkt met overheden, bedrijven en kennisinstellingen, nadrukkelijk aan het opleiden van mensen die ons aan groene stroom moeten helpen. „Er is nu al een groot tekort aan loodgieters en installateurs.” En ook in wie al werkt, moet geld gestoken worden: „Het moet in ons systeem komen dat we continu aan bij- en omscholing doen, bijvoorbeeld vanwege de digitalisering.” En Schiphol op zee, zou de regio Amsterdam daar niet behoefte aan hebben? Daar komt de duurzaamheid weer om de hoek kijken. „Nederland moet koploper zijn qua bereikbaarheid, maar de luchtvaart moet ook groener worden. Dus laten we tegelijkertijd kijken hoe we alternatieven kunnen vinden voor die vieze kerosine.” President Wim van Saarloos van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen is bescheiden. De hele vijftig miljard? „Jaarlijks 2,5 miljard euro extra van de overheid zou al genoeg zijn. Daarmee komen we op het niveau van de Europese afspraken rond de financiering van onderzoek, waar we al jaren onder zitten.” Duurzaamheid Hij ziet al jaren dat universiteiten meer studenten moeten opleiden voor hetzelfde geld. Terwijl er zo veel onderzoek is waar volgens hem in geïnvesteerd moet worden. „We worden ouder, maar lager opgeleiden hebben minder gezonde levensjaren na hun pensioen. Als de universiteiten geld kunnen steken in onderzoek naar gezond ouder worden, dan doen de verzekeraars misschien ook mee.” Hij noemt ook duurzaamheid. „Er moet ook onderzoek gedaan worden naar bijvoorbeeld waterstof. En er zijn onderzoekers nodig die bekijken hoe die transitie in de maatschappij ontvangen wordt.” Kunstmatige intelligentie topprioriteit „Een uitstekend plan”, noemt voormalig minister Willem Vermeend het kabinetsplan om tientallen miljarden in de Nederlandse economie te steken. „Op alle lijstjes zakken we weg, door gebrek aan investeringen.” De columnist van De Financiële Telegraaf bestempelt kunstmatige intelligentie als topprioriteit. „De VS en China zijn ons daarbij voor geweest. Nu is het aan Nederland om investeringen in kunstmatige intelligentie op één te zetten, om investeringen door het bedrijfsleven een zetje te geven.” Vermeend ziet kunstmatig intelligente systemen als onderdeel van wat hij de ’economie 4.0’ noemt: „Daar hoort ook bij dat steeds meer apparaten, van verkeerslichten tot waterkokers, op het internet zijn aangesloten – het internet of things. Maar ook robotica en zelflerende machines.” Hoe Den Haag de miljarden moet verdelen? „Houd het nou eens simpel, tuig niet zoals vroeger een hele bureaucratie op. Geef een deel uit aan onderzoek, een deel aan mkb’ers – niet alles aan de grote concerns. Liever dat je iets verspilt omdat de regels te soepel zijn, dan dat het aanvragen van investeringsgeld te moeilijk wordt.” Investeren in regio Eindhoven Vraag het eens aan de 800.000 mensen die hier in de file staan, suggereert Paul van Nunen. Hij is directeur van Brainport Development, de club die de bedrijvigheid in en rond Eindhoven organiseert en promoot. „Die forensen zullen allemaal, volmondig ja zeggen op de vraag of het kabinet ook in de regio Eindhoven moet investeren – derde mainport van het land.” Volgens Van Nunen heeft het kabinet zeker door hoe belangrijk de regio is, maar zo niet, dan kan de voormalige directeur van de Rijksvoorlichtingsdienst Rutte zó bellen. Niet alleen de infrastructuur in het zuidoosten kan overigens beter, ook in de industrie kan geld worden gestoken. „Het gaat om zaken die niet meteen heel sexy zijn, zoals kunstmatige intelligentie en nanotechnologie, maar dat zijn wel sleuteltechnologieën voor zaken als de energietransitie. We zitten in deze regio op een recordaantal patenten. We hebben een megakans om die om te zetten in producten, en zo werkgelegenheid te creëren.” Moeten er wel mensen worden opgeleid, beaamt Van Nunen. „Op alle niveaus. Onze maakindustrie heeft mbo’ers nodig.”

Iedereen aast op miljarden uit investeringsfonds

Bekijk meer van

HET BESTE VAN DE TELEGRAAF

Opeens spuit de olieprijs 5% omhoog: ’Zorgen over banken niet weg’

’Boze werknemer lekte broncode Twitter’

KLM-vakbonden naar Brussel om krimp Schiphol

Column: achteraf valt de paniek heel goed te verklaren