Column: Monetair beleid doet er niet toe?

De discussie erover onder economen is bijzonder verhit. Voor een overgrote meerderheid zijn de centrale banken uitstekend bezig en hun aanvoerders, zoals Powell, Draghi of Lagarde, helden. Een minderheid, waaronder yours truly, vindt dat de centrale banken zeer onverantwoord bezig zijn en de economie op termijn met gebakken peren zal komen te zitten. Al die tijd was een zeer gerespecteerd instituut op de achtergrond bezig met de zaak. Onlangs zette dat zijn bevindingen op papier. En die ligen er niet om. De conclusie komt erop neer dat het fundament waarop de Fed en de rest hun beleid op gebouwd hebben, verrot is. De Bank voor Internationale Betalingen, de in 1930 opgerichte bank der centrale banken, plaatst in een onderzoekspaper grote vraagtekens bij de rechtvaardiging voor het beleid dat de centrale banken al ruim tien jaar voeren. Vrijbrief centrale banken Alle studenten economie leren dat monetair beleid neutraal is op lange termijn, wat betekent dat alles wat de Fed en haar zusterinstellingen doen, op langere termijn alleen de inflatie beïnvloedt. Economische groei en rentes zijn er immuun voor. En dat geeft de centrale banken een soort vrijbrief. Aangezien ze toch geen schade kunnen uitrichten, kunnen ze heel ver te gaan met renteverlagingen, zeker als de inflatie maar laag blijft. Dat hun beleid geen schade kan aanrichten, is echter waarschijnlijk een sprookje, zegt de BIS. Monetair beleid is níet neutraal. Ofwel: wat de centrale banken vandaag doen, beïnvloedt morgen niet alleen de inflatie maar ook economische groei, rentestanden en – belangrijk – financiële stabiliteit. Te lang de rentes te laag houden, leidt tot hogere schulden waardoor zich onder de oppervlakte kwetsbaarheid opbouwt. Dat op zijn beurt houdt in dat het in toenemende mate moeilijker wordt voor de centrale banken om rentes te verhogen zonder de economie te beschadigen. In het ergste geval kunnen ze zonder munitie komen te zitten op het moment dat optreden, als de groei omlaag gaat, juist nodig is. Elke overeenkomst met het heden in uiteraard puur toeval. De conclusie is niet alleen dat de centrale banken vastzitten in drijfzand waar ze niet uit lijken te kunnen komen. De conclusie is ook dat zolang het huidige beleid aanhoudt, de centrale banken én verder in het drijfzand blijven zakken én de economische gevolgen op termijn behoorlijk ernstig kunnen zijn. Edin Mujagic is macro-econoom gespecialiseerd in monetaire economie en hoofdeconoom van OHV Vermogensbeheer. De inhoud van deze column is niet bedoeld als beleggingsadvies. Stuur reacties op de column naar: Vragen@dft.nl