Column: Brexit-nachtmerrie hoeft nog steeds niet uit te komen

De Brexit-onderhandelingen zijn voorbij. Dat was vorige week vrijdag ten minste de duidelijke boodschap van premier Boris Johnson. Een dag eerder verstreek de deadline waarop er volgens hem een basisovereenkomst moest liggen met de Europese Unie. Het was niet echt de eerste keer dat de onderhandelingsdelegaties een Brexit-deadline misten. Maar het is wel een primeur dat er geen mogelijkheid meer is om het praatproces te verlengen. Op 31 december loopt de tijdelijke verlenging af van het Britse EU-lidmaatschap. In het nieuwe jaar keert het land definitief Europa de rug toe, handelsakkoord of niet. Douanefiles Een harde Brexit is de afgelopen jaren afgeschilderd als een nachtmerriescenario. Er zouden enorme files komen bij douaneposten aan beide kanten van het Kanaal, Britse vliegtuigen mogen niet langer op Europese luchthavens landen en criminelen krijgen vrij spel omdat opsporingsdiensten geen informatie meer uitwisselen. De kans dat het echt zo ver komt, is gelukkig heel klein. Beide partijen kunnen allerlei tijdelijke afspraken maken, of ervoor kiezen om de regels minder scherp te handhaven. Dat deed de Europese Unie bijvoorbeeld ook al toen een Amerikaanse rechtbank een streep zette door internationale afspraken over data-uitwisseling. In plaats van een groot deel van het internetverkeer plat te leggen, knepen Europese toezichthouders een oogje toe. Lapmiddelen Het is nu echter nog te vroeg om al openlijk te spreken over dit soort lapmiddelen. Dat zou het verkeerde signaal afgeven dat het eigenlijk geen zin heeft om verder te onderhandelen over een handelsakkoord. De grootste angels zijn bovendien al uit de discussie getrokken. Er is al afgesproken dat er in de komende jaren verder wordt onderhandeld over de Ierse grenskwestie en de scheidingsvergoeding die Groot-Brittannië moet betalen. Toch staat er nog heel wat op het spel. Zonder goede afspraken, verloopt de handel straks volgens de basisvoorwaarden van de Wereldhandelsorganisatie. Bedrijven die zaken doen aan de andere kant van het Kanaal, moeten in dat geval rekening houden met importheffingen en quota’s. Concessie Het zou zelfs zomaar kunnen dat ook die vreemde droom niet uitkomt. Groot-Brittannië staat namelijk op het punt om de onderhandelingen weer te hervatten, na een flinke concessie van Europese onderhandelaars. Voorlopig mogen echter geen wonderen verwacht worden van de gesprekken. Johnson heeft vooral oog voor de oplaaiende coronapandemie. Met name de strenge maatregelen in het noorden van Engeland lokken veel kritiek uit op zijn beleid. Zo heeft het virus indirect veel invloed op de voortgang van de Brexit-besprekingen. Zolang Groot-Brittannië de tweede golf niet beter onder controle krijgt, blijft het aanmodderen met de onderhandelingen en blijft het risico van een zwak pond aanwezig. Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer en is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies. Reageren? Mail naar vragen@dft.nl.