Column: Aanschurken tegen benchmark

Het antwoord daarop is simpelweg ‘ja’, maar de mate waarin wordt nog wel eens overdreven, waar wordt het dan mee vergeleken en wat is het alternatief? De conclusie is uiteindelijk dat de belegger er daarom juist goed aan kan doen om ETF’s op te nemen in de beleggingsportefeuille!

De feiten

Als je de media mag geloven dan zou het indexbeleggen ongeveer de gehele markt domineren. Dat is verre van de waarheid wanneer je dit puur betrekt op indexbeleggingen in de vorm van indexbeleggingsfondsen of ETF’s (beursgenoteerde indexfondsen). In het afgelopen half jaar is het indexbeleggen wel verder gegroeid, maar in de tabel hieronder staan de feitelijke percentages van het indexbeleggen ten opzichte van de markt van juni 2017.

Duidelijk is dat het indexbeleggen in de VS zowel op aandelen- als op obligatiegebied groot aan het worden is, maar nog steeds een klein percentage behelst van het totaal belegd vermogen. De groei in Japan is met name door het opkoopprogramma van de Bank of Japan. In Europa is het dus nog maar een heel klein gedeelte.

En waar is die andere 90% dan in belegd? Het grootste deel rechtstreeks in aandelen en obligaties, een groot deel in beleggingsfondsen en een klein percentage in hedgefondsen en dergelijke. Het deel in beleggingsfondsen (niet indexbeleggingsfondsen) is circa 4x groter dan het belegd vermogen in indexbeleggingen (indexbeleggingsfondsen en ETF’s), zie grafiek hieronder.

Bekend is dat zeer veel beleggingsfondsen een beleggingsbeleid hebben waarbij er tegen de benchmark (vaak een index) aangeschurkt wordt. Het beleggingsbeleid wijkt dus eigenlijk niet af. Op deze wijze kan er gesteld worden dat het indexbeleggen veel groter is en eigenlijk ook al veel langer bestaat. Omdat dit een bekend gegeven is vindt er ook veel verschuiving plaats van de ‘actieve’ beleggingsfondsen richting indexbeleggingen; deze verschuiving draagt daardoor niet wezenlijk bij aan een verstoorde koersvorming.

Uit onderzoek (BIS Quarterly Review, March 2018) blijkt verder dat de correlatie tussen aandelen absoluut toeneemt op het moment dat deze aandelen opgenomen worden in (toonaangevende) indices. De mate waarin is op dit moment niet verontrustend en mocht dit wel het geval zijn, dan zal er zeker op ingespeeld worden door actieve beleggers.

Zero Sum Game

Op basis van welke argumenten wordt dan een keuze gemaakt voor een actieve of passieve belegging? De voordelen van indexbeleggen zijn immers bekend (transparantie, verhandelbaarheid, kosten, rendement). Juist het laatste punt ‘rendement’ is voor beleggers een reden om de keuze te maken voor actieve beleggingsfondsen. Wetenschappelijk is daar eigenlijk geen reden toe, het is namelijk een ‘zero sum game’. Wat houdt dat in? Los van de kosten volgen indexbeleggingen in principe de index, dus ‘de beurs’. De beurs is het gemiddelde van het resultaat van actieve beleggers die meer en minder scoren dan de beurs (de passieve beleggers scoren sowieso het resultaat van de beurs); oftewel een zero sum game.

De uitdaging is dan om de actieve fondsen te selecteren die boven de streep presteren. Dat blijkt in de praktijk vrijwel onmogelijk. Dat is dan meteen ook weer de reden waarom de meeste fondsbeheerders dicht in de buurt wensen te blijven van de index qua samenstelling van hun fonds.

En verder…

De groei van het indexbeleggen zal zeker meer en meer impact krijgen op de koersvorming van individuele aandelen of obligaties. Duidelijk aangetoond is dat het indexbeleggen zorgt voor een hogere correlatie tussen de onderliggende effecten. Dit biedt tegelijkertijd kansen voor de actievere beleggers (waaronder beheerders van echt actieve beleggingsfondsen). Immers, uiteindelijk zal een bedrijf de waardering van het aandeel wel waar moeten maken. Zolang de markt niet echt aantoonbaar verstoord wordt door het indexbeleggen en er een ‘zero sum game’ geldt liever een ETF!

Tjerk Smelt DSI Beleggingsadviseur Indexus, experts in indexbeleggen.

Deze publicatie is niet bedoeld als (individueel) beleggingsadvies noch als een uitnodiging of een aanbod effecten of andere financiële instrumenten te kopen of te verkopen. Besproken effecten kunnen voorkomen in de portefeuilles van cliënten en/of medewerkers van Indexus. Een ieder die informatie uit deze publicatie ten grondslag legt aan aan- en verkooptransacties in financiële instrumenten, doet dat op eigen risico. Vraag vrijblijvend ons eBook ETF Theorie & Praktijk aan.