Wiersma’s voorganger als staatssecretaris, Tamara van Ark, zette zich ruim een jaar geleden nog schrap voor een ’boeggolf’ van mensen met schuldproblemen. „Dat is gelukkig niet helemaal uitgekomen”, kijkt Wiersma nu terug. „We hebben steunpakketten gehad en die hebben geholpen.” Maar het betekent volgens hem niet dat de ellende achter ons ligt.

„Ik denk dat bij veel ondernemers het zwaard van Damocles erboven hangt”, zegt Wiersma, die verwijst naar de uitgestelde belastingen die nog bij de fiscus moeten worden afgelost en het stoppen van de steun per oktober. „Dat is misschien het moment dat iemand in de gaten krijgt dat het lastig wordt. Het kan nu nog stilte voor de storm zijn.”

Inhaalslag

Die verwachting leeft ook bij de NVVK, de vereniging van schuldhulpverleners. Daar zag men lange tijd tijdens de coronacrisis, met dank aan de steunpakketten, dat het aantal vragen om schuldhulp beperkt bleef. Maar dat begint inmiddels op te lopen.

Een woordvoerder verwacht dat de trend blijft. „Het zal vanaf oktober, als de steunregelingen stoppen, zeker voor sommige sectoren moeilijk worden.” Hij verwacht nog een ’inhaalslag’ van hulpvragen.

„Ik denk dat bij veel ondernemers het zwaard van Damocles erboven hangt”, zegt staatssecretaris Wiersma.

Ⓒ Foto ANP/HH

Wiersma hoopt dat ondernemers ook daadwerkelijk om hulp zullen vragen: „Ik vind het een beetje een stille groep.” Een overzicht van hoe groot de groep is, heeft hij dan ook niet. „Van de mensen die Tozo-bijstand kregen, zijn wel schattingen gemaakt dat een behoorlijk deel nog langdurig problemen zal hebben. Het is gissen en deels actief zoeken.”

"Alle schulden die je hebt worden overgenomen en betaald door de gemeente. Dan heb je nog maar één iemand bij wie je de schuld moet afhandelen"

Om de mensen die zich wel melden te helpen, heeft het kabinet, na aansporing van de CU, een waarborgfonds voor schulden opgezet. Gemeentes kunnen daar aanspraak op maken als zij een ’saneringskrediet’ aanbieden. Iedereen met grote schulden, ook ondernemers, kan daar aanspraak op maken.

„Eigenlijk is het heel simpel”, legt Wiersma uit. „Alle schulden die je hebt worden overgenomen en betaald door de gemeente. Dan heb je nog maar één iemand bij wie je de schuld moet afhandelen. Dan ben je af van alle schuldeisers en deurwaarders die door alle partijen worden ingehuurd. En het opstapelen van rente op rente op rente. Dat is echt een moeras waar je instapt.”

Het middel bestaat al langer, maar wordt weinig gebruikt, weet de VVD-bewindsman. „Gemeentes vinden het niet prettig, want ze nemen een risico op zich. Zij betalen die schuld en moeten hopen dat het maar terugkomt. Dus om gemeentes over de brug te helpen, hebben we een pot geld opzij gezet.”

Dat gaat om 30 miljoen euro voor de komende jaren, en gemeentes gaan die pot zelf ook vullen met premies. Het fonds gaat naar verwachting dit najaar van start.

Meedenken

„Ondernemers zijn niet mensen die heel snel aan de gemeente denken”, weet Wiersma die hen daarom op wil roepen wel gebruik te maken van de saneringskredieten. En hij vraagt schuldeisers op ook mee te denken. „Ik wil hen oproepen om ook verantwoordelijkheid te nemen. We spreken die groep aan om hun nek uit te steken.”