Concurrent Sandd zit PostNL op de hielen, onder meer door de introductie van een eigen postzegel voor particulieren. Jaarlijks groeit het volume van het aantal pakketjes met ruim 10%, terwijl het aantal fysieke brieven met datzelfde percentage daalt. PostNL pleit daarom voor consolidatie, zegt topvrouw Herna Verhagen in gesprek met De Telegraaf.

De oplossing is toch simpel, de brief gaat toch straks mee met het pakketje?

„De brief mee met het pakketje is inderdaad de oplossing in de toekomst, maar daar zijn de aantallen nu te groot voor. We bezorgen dagelijks nog 8,7 miljoen brieven en 700.000 pakketjes. We moeten dus met zijn allen bekijken hoe we er de komende 15 jaar voor zorgen dat iedereen van Ameland tot Maastricht op een betaalbare manier de post krijgt.”

Waarom is consolidatie de oplossing wat u betreft, in plaats van bijvoorbeeld een bodemprijs voor zakelijke post?

„Ook onze concurrenten merken dat er minder post is en dat gaat de komende jaren steeds harder. We zijn al 50 procent van de fysieke post kwijtgeraakt in 13 jaar. Door consolidatie kun je efficiënter werken, waardoor deze service betaalbaar blijft. Dit is het moment om er over na te denken, voordat de krimp te ver is gegaan.”

Waarom denkt u dat u de politiek mee zal krijgen in uw verhaal?

„De politiek wil ook dat de consument toegang houdt tot een betaalbare postservice. Veel ouderen maken nog gebruik van post, dat zijn nog steeds miljoenen klanten. Het heeft echter geen zin om in een krimpmarkt met vijf, zes postbodes op straat te lopen, waarvan de tassen de helft leger zijn geworden in de afgelopen jaren. Het is beter voor de BV Nederland als de post in één tas gaat. Liberalisatie is niet meer de oplossing van nu.”

In Europa hebben we gekozen voor liberalisatie. Verwacht u geen tegenstand vanuit Brussel?

„Liberalisatie heeft ons veel gebracht. Daardoor zijn we een efficiënt en innoverend bedrijf geworden. Maar vergeet niet dat de liberalisatie is ingegaan in een tijd toen de post in volumes nog groeide. Daarbij heeft elk land zijn eigen invulling gegeven aan die liberalisatie. Nederland is extreem geliberaliseerd, waar dat in België nog helemaal niet zo ver gevorderd is. Dat leidt tot een heel divers speelveld.”

Maakt u zich niet te afhankelijk van de politiek voor uw strategie?

„De Tweede Kamer beslist uiteindelijk over de toekomst van de postmarkt, waarover we nu gaan nadenken in de postdialoog. Maar naast dit onderwerp zetten we in op een versnelling van ons pakketbedrijf. Dinsdag voor de aandeelhoudersvergadering is de investering van €120 miljoen goedgekeurd, waardoor we in de komende anderhalf jaar versneld zes nieuwe distributiecentra zullen bouwen in Nederland en België. We verwachten een verdere opmars van de e-commerce.”

Waar komen deze distributiecentra?

„Deze nieuwe dc’s worden gebouwd door logistieke vastgoedbeheerders. We hebben al 19 distributiecentra in eigendom, omdat we de basisinfrastructuur zelf willen beheren. De nieuwe zullen we huren of leasen. We zijn aan het kijken op drie locaties in Nederland, die we nog niet bekend maken.”

U verwacht geen verzadiging als het gaat om pakketjes?

„Voorlopig niet. Wat begon met cd’s en boeken breidt zich steeds verder uit naar andere domeinen, waardoor de versnelling zich voltrekt. Ik verwacht veel van de belevering van vers voedsel, dat we de komende jaren in volumes zien verdubbelen. Daarnaast zijn we ook begonnen met bloemen en planten rechtstreeks van de kweker naar de consument te brengen. We zitten daarom nu ook op de bloemenveiling in Aalsmeer.”

Zit daar voldoende handel in?

„Kwekers breiden hun klantenkring uit via internet. We hebben een doos ontwikkeld waarmee we bloemen nu ook vers bij de klant kunnen krijgen. Elke keer zien we dat de ontwikkeling van de e-commerce verder gaat en er nieuwe markten ontstaan. Dat is een kans voor ons.”

De Amerikaanse webgigant Amazon is deels gestopt met het leveren van voedsel. Zijn foodbedrijven zoals Albert Heijn daar niet beter in?

„Er zijn ook andere supermarktketens die rechtstreeks aan de klant willen leveren, omdat e-commerce niet meer weg is te denken. Zo bezorgen wij onder meer voor Hoogvliet, EkoPlaza en Carrefour. De vraag is er en wij hebben een landelijk dekkend netwerk voor de foodbezorging, vijf dagen per week in de Benelux. De logistiek is wel anders dan met gewone pakketjes. Het tijdvenster voor de belevering is krapper, daarom bezorgen wij in de avond. De consument heeft straks de regie over de levering in plaats van PostNL.”

Heeft deze dat nog niet?

„De consument bepaalt nu in veel gevallen nog niet hoe en waar het pakketje wordt bezorgd. Via apps en bijvoorbeeld voice-systemen in huis zal dat steeds flexibeler worden. Straks vertelt het voice-systeem in je huis hoeveel pakketjes je nog verwacht, in plaats van een app. Dat wordt een belangrijke trend in de komende tien jaar. Daarmee zijn we nu aan het experimenteren. Maar voor de fysieke post hebben we ook een app ontwikkeld, waarbij consumenten een bericht krijgen als ze een brief in de bus krijgen. Post is voor mensen nog steeds belangrijk.”

Wat is de toevoegde waarde van de app?

„Consumenten stellen het op prijs dat ze weten wat voor enveloppen ze in de bus kunnen verwachten. We zijn vorig jaar zomer met een proef gestart. Inmiddels heeft deze app, MyMail geheten, ruim 300.000 gebruikers.”

Verwacht u niet dat de wal het schip zal keren met al die pakketjes. De straten staan straks vol met busjes?

„Duurzaamheid is belangrijk, naast de flexibiliteit in de binnensteden. We werken bijvoorbeeld met elektrische bakfietsen. Het is de bedoeling dat steden daardoor duurzamer en efficiënter beleverd worden.”

Een paar jaar geleden beweerde u dat PostNL verlies leed op de postbezorging aan particulieren. Waarom stopt u er dan niet mee?

„Na jaren van verlies levert de zogeheten Universele Post Dienstverlening (UPD, red.) inmiddels zo’n 5 tot 6 procent rendement op. We zijn trots om de UPD te mogen uitvoeren en vinden dat je in het belang van de consument zorgvuldig met deze dienstverlening om moet gaan.”