De staatsschuld staat op het laagste punt sinds de financiële crisis uitbrak. Het politieke taboe op schulden maken is inmiddels verdwenen, en daar heeft Nederland ook alle ruimte voor. Is het een feestje waard dat de Nederlandse staatsschuld in het derde kwartaal van dit jaar onder de 50 procent zakte? Eind september had de overheid een schuld van €395 miljard, zo heeft het Centraal Bureau voor de Statistiek becijferd. Dat is 49,3% van de omvang van onze economie. Nederland behoort hiermee tot de beste jongetjes in de Europese klas. We scharen ons bij de Scandinavische landen en de Baltische staten. Zelfs de schuldhaters in Duitsland – daar is reductie van de staatsschuld bijna heilig beleid – doen het niet zo goed als wij. Onder controle Maar of we er blij mee moeten zijn? Het is in ieder geval wel een teken dat we de overheidsfinanciën weer helemaal onder controle hebben. De staatsschuld was voor het laatst onder de 50% in 2008. Toen brak de crisis uit, ging de overheid banken redden, raakte de economie in het slop en liep het tekort op de begroting rap op. Op het hoogtepunt had Nederland een staatsschuld van net onder de 68%. Dat staat nog altijd in geen verhouding tot de financiële puinhopen die Zuid-Europese landen ervan hebben gemaakt. In de Miljoenennota van afgelopen Prinsjesdag blijft minister Wopke Hoekstra van Financiën het mantra van schuldreductie herhalen. „Om ervoor te zorgen dat de begroting bestand is tegen economische tegenwind, is het dus wenselijk dat de staatsschuld verder daalt”, stelde de minister. Kentering Maar in politiek Den Haag is wel degelijk een kentering gaande. Niet alleen teert Hoekstra in op het begrotingsoverschot om daarmee extra overheidsuitgaven aan zorg en onderwijs te betalen. Ook is het terugdringen van de staatsschuld geen doel meer waarvoor alles moet wijken. Hoekstra en zijn collega Eric Wiebes van Economische Zaken komen in het nieuwe jaar met concrete plannen om een investeringsfonds te beginnen. Ze willen plannen verzamelen voor miljarden aan projecten op het gebied van infrastructuur, onderwijs en onderzoek. Voor die miljarden is het kabinet bereid schulden te maken. Dat zelfs CDA en VVD bereid zijn de staatsschuld op te laten lopen is een opmerkelijke draai. Geen huishoudboekje De lage staatsschuld geeft Nederland die ruimte. En de extreem lage rente zorgt ervoor dat het geld voor Hoekstra min of meer gratis is. Tal van economen roepen al langer dat er voor een overheid niets mis mee is om een beetje schuld te hebben. Waarom alleen de huidige generatie via nóg hogere belastingen op laten draaien voor die noodzakelijke investeringen, terwijl toekomstige generaties er ook van profiteren? In die zin zijn de overheidsfinanciën geen gewoon huishoudboekje. De Nederlandse staat blijft altijd bestaan en hoeft dan ook niet te streven naar het volledig aflossen van de schuld. De financiering van nuttige investeringen kan prima via het laten oplopen van de staatsschuld over tientallen jaren worden uitgesmeerd. Discipline Cruciaal is wel dat Hoekstra en Wiebes een duidelijk slot op de deur hebben. De staatsschuld op laten lopen voor échte investeringen, die bijdragen aan het verdienvermogen van onze economie, is zeer verdedigbaar. Maar als de sluizen opengaan open voor allerlei overheidsextraatjes dan is het hek van de dam. Het zal voor de Haagse politici nog een hele kunst worden om die discipline op te brengen.
20 °C:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/df3186f4-b133-11ec-b01e-02d1dbdc35d1.png){kind=small}
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/06eb45b6-2650-11ea-afaa-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ed0b671a-1c16-11ed-a090-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d8bad7cc-1a37-11ed-9aa2-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2a0354a0-1a52-11ed-98e9-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5c733c34-1a4d-11ed-918f-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ed0b671a-1c16-11ed-a090-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d8bad7cc-1a37-11ed-9aa2-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/366c24c0-1b14-11ed-85c8-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/cb3ae97c-1a5d-11ed-b288-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6b383768-19ff-11ed-b137-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/af41b0be-199c-11ed-a181-0255c322e81b.jpg)
:quality(90)/webshop.telegraaf.nl/media/catalog/product/k/n/kniekussen_hoofdafbeelding.jpg)
:quality(90)/webshop.telegraaf.nl/media/catalog/product/n/w/nwrookmelder.jpg)
:quality(90)/webshop.telegraaf.nl/media/catalog/product/s/h/shorts_0003_laag_1.jpg)