Stakingsdreiging in metaalsector

„Het tegenbod van FME ligt momenteel te ver van onze eisen af”, zegt FNV-bestuurder Petra Bolster. „Als er na dit weekend geen enkele beweging is bij de werkgevers gaan we over tot actie. Het gaat economisch goed en de werknemers willen dat terugzien in een hoger loon en goede arbeidsvoorwaarden.” Cao-onderhandelingen stukgelopen De cao-onderhandelingen in de grootmetaal, goed voor zo’n 150.000 werknemers, zijn onlangs na vijf onderhandelingsrondes stukgelopen. Vakbonden en werkgevers kunnen het niet eens worden over het loon, zeggenschap over werktijden en scholing en ontwikkeling. De impasse toont grote overeenkomsten met de onderhandelingen in 2015. Ook toen lagen vakbonden en werkgevers lange tijd met elkaar in de clinch. Uiteindelijk kwam er een akkoord, nadat de bonden maandenlang actie hadden gevoerd. Cao-deskundige Henk Strating van HS Arbeidsvoorwaarden ziet dat oude cao-conflicten vaak doorwerken tijdens nieuwe onderhandelingen. „Dat hebben we in het verleden ook in de schoonmaak gezien. Bovendien vreesden werkgevers en vakbonden vanaf het begin al dat het wellicht dezelfde kant op zou kunnen gaan als de vorige keer.” Strating merkt verder op dat de verwachtingen bij de vakbonden mogelijk te hoog zijn geweest. „In de bouw zijn natuurlijk zeer stevige afspraken gemaakt en mogelijk hadden de bonden dezelfde verwachtingen voor de metaalsector. Maar de werkgeverskant heeft een achterban die zich niet de les laat lezen. De grote metaalbedrijven houden vast aan het mandaat.” Actiebereidheid Volgens FNV-bestuurder Bolster is de actiebereidheid onder de metaalwerkers groot. De vakbonden hebben naar eigen zeggen een organisatiegraad van minstens 30%. Bij de vorige stakingen ondervonden bedrijven als VDL Nedcar in Born en truckfabrikant DAF in Eindhoven veel hinder van de acties. In totaal staakten de werknemers in de grootmetaal destijds gezamenlijk meer dan 35.000 dagen. Cao-specialist Esther Koot constateert dat werknemers de hakken in het zand zetten nu het economisch beter gaat. „De vakbonden zijn pittiger tijdens cao-onderhandelingen. Dat is een nationaal patroon.” Koot merkt verder op dat de vakbonden in sectoren zoals de metaal en de bouw van oudsher goed georganiseerd zijn. „De organisatiegraad is daar veel hoger dan in bijvoorbeeld de zakelijke dienstverlening. Bovendien zien de bonden dat de vorige stakingen in de metaalsector hebben geholpen.” De cao-specialist verwijst verder naar het akkoord in een Duitse deelstaat waar de werknemers in de metaalsector eerder dit jaar na acties onder meer een loonsverhoging van 4,3% en het recht op een 28-urige werkweek wisten af te dwingen. „Het is dan logisch dat de vakbonden in ons land daar met een schuin oog naar kijken”, aldus Koot. Strating wijst erop dat de vorige acties in de metaalsector uiteindelijk tot een cao hebben geleid. „Maar het argument dat het economisch beter gaat, zou ook moeten doorwerken bij de werkgevers. Dat lijkt nu niet het geval. Blijkbaar zien zij nog geen groot arbeidsmarktprobleem, waardoor er nog geen noodzaak is voor een stevige loonsverhoging. Mogelijk valt het tekort aan personeel nog mee.” FME: onderhandelen aan cao-tafel FME wil tot op heden niet inhoudelijk reageren en weigert aan te geven hoe het vervolgtraject eruitziet. „Dat gaan we jullie niet vertellen. Onderhandelen doen we aan de cao-tafel en daarom houden we onze mond”, zegt een woordvoerder. De ondernemersorganisatie laat verder weten de hand uit te steken voor overleg. „Wij hebben de bonden dan ook uitgenodigd om opnieuw in gesprek te gaan, om samen tot een goede en toekomstbestendige cao te komen voor de technologische industrie.”