Bedrijfsleven hoopt op zachte Brexit

„Het is winst dat het Verenigd Koninkrijk streeft naar vrij verkeer van goederen”, reageert een woordvoerder van werkgeversorganisatie VNO-NCW. „Dat zou handel eenvoudiger maken. Tegelijkertijd is er nog heel veel onduidelijk of dit allemaal kan evenals hoe de nieuwe Britse plannen uitpakken voor de visserij, de dienstensector, de agrosector en het verkeer van werknemers. Daarnaast blijft de politieke turbulentie in het VK onverminderd groot.” „Ik zie het als een verbetering, maar wel met de nodige haken en ogen”, zegt Rabobank-econoom Stefan Koopman. „De Britse regering laat hiermee zien dat ze wil luisteren naar de zorgen van bedrijven. Steeds meer grote bedrijven geven aan dat ze gaan verhuizen als er geen goede Brexit-deal komt. Dat heeft eindelijk urgentie gecreëerd.” Premier May slaagde er eind vorige week in om in haar regering steun te krijgen voor een zogeheten zachte Brexit. Daarbij moet er een vrije handel van goederen komen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Voor diensten en personen gelden dan wel restricties. Het is overgens nog zeer de vraag of dit Britse plan het gaat halen. Kort na elkaar maakten hardliners David Davis en Boris Johnson bekend op te stappen als minister. Zij kunnen zich niet vinden in de toegeeflijke houding richting de EU. Voor het bedrijfsleven zou een minder harde breuk met de EU een uitkomst zijn. De afgelopen weken trokken steeds meer grote concerns aan de bel. Onder meer Siemens, Airbus, Jaguar en BMW maakten duidelijk dat ze zeer ongerust zijn over een goede afloop. Zij stelden niet meer te kunnen investeren in het Verenigd Koninkrijk of hun vestiging te zullen verplaatsen. Ook Philips overweegt een fabriek waar 1500 mensen werken te verkassen van Engeland naar de EU als er een harde Brexit komt. Volgens James Knightley, ING-hoofdeconoom, is de inzet om tot vrijhandel op het gebied van goederen te komen een belangrijke stap. „Het is van het allergrootste belang voor het Verenigd Koninkrijk als de goederenstroom aan de grens blijft doorstromen. Bij Dover vertrekken 2,6 miljoen vrachtwagens per jaar. Als dat stokt, krijg je ongelofelijke files en opstoppingen. Bij Calais werd al gewaarschuwd voor files van wel mogelijk 50 kilometer.” Alle bureaucratische rompslomp bij de douance zou desastreus uitpakken voor de Britse industrie, stelt Knightley. „Nu kun je de bevoorradingsketen draaiend houden. Dat is bijvoorbeeld voor de auto-industrie zeer belangrijk want die is afhankelijk van de levering van onderdelen uit Europa. Ook voor de voedselvoorziening is dit van belang. Het Verenigd Koninkrijk importeert 40% van zijn voedingsmiddelen. Zonder vrij verkeer krijgen we hier lege schappen.” De Britten zoeken een vorm waarbij ze autonomie krijgen, maar ook de voordelen van vrijhandel behouden. „Er worden nu belangrijke stappen gezet naar een mogelijk compromis”, stelt Peter van Elsuwege, hoogleraar EU-recht aan de Universiteit van Gent. Om vrije handel van goederen mogelijk te maken, moeten de Britten namelijk Europese regels accepteren en ook uitspraken van het Europees Hof. Volgens Van Elsuwege komt een dergelijke deal wel meer voor, maar ’doorgaans zien we met buurlanden een nauwere samenwerking’. Onduidelijk is nog hoe het moet met doorvoer via het Verenigd Koninkrijk van goederen uit andere landen. De Britten kunnen zelf een akkoord sluiten met Canada, de VS of andere economieën. Daarvoor gelden dan eigen tarieven. Maar als die goederen via het Verenigd Koninkrijk binnenkomen en dan doorgaan naar de EU vallen die weer onder een ander EU-regime. ING-econoom Knightley denkt dat het nog zo gemakkelijk zal zijn goederen en diensten uit elkaar te halen. „Als Rolls Royce een vliegtuigmotor levert valt dat onder goederen, maar daar zitten doorgaans servicecontracten van 20 jaar aan vast die voor Rolls Royce ook belangrijk zijn. Dat zal de EU als een dienst zien.”