Dertiger van nu verdient minder dan ouders destijds

In 2005 had 54% van de 35-jarigen een hoger inkomen dan zijn ouders, in 2015 was dat 49%. De vergeleken inkomsten zijn gecorrigeerd voor de inflatie.

Daarmee is voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog een nieuwe generatie slechter af dan de vorige, zegt Daniël van Buuren, een van de onderzoekers en hoogleraar economie in Tilburg tegen het Financieele Dagblad.

Dubbeltje

Vooral in de laagste inkomensgroepen is het moeilijker om de ouders te overstijgen in inkomen. In 2005 belandde 27% van de kinderen van ouders die tot de groep van 20% minst verdienende Nederlanders behoren, ook in die groep. In 2015 was dat 33%.

Wie voor een dubbeltje is geboren, lijkt dus in de afgelopen tien jaar minder makkelijk een kwartje te kunnen worden.

Onderzoekers hebben verschillende verklaringen voor dit fenomeen. Een ervan is dat kinderen hun ouders lange tijd makkelijk konden inhalen in inkomen, omdat zij meer toegang hebben tot hoger onderwijs. Die inhaalslag is nu wel voorbij. De ouders van de dertigers van nu konden ook al makkelijk doorleren.

Huwelijken

Daarnaast trouwen mensen tegenwoordig vaker met een partner die hetzelfde opleidingsniveau heeft. De kans om op die manier op de sociale ladder te stijgen, is daarmee dus afgenomen.

Een derde verklaring zien onderzoekers in de opkomst van flexibel werk en de toename van zzp’ers. Zelfstandigen en werknemers met een flexibel contract hebben minder inkomens- en baanzekerheid.

Ook is de Nederlandse verzorgingsstaat de afgelopen decennia minder ruimhartig geworden, zegt Cok Vreeman, hoogleraar sociale zekerheid aan het FD. „Minder mensen hebben een vaste voltijdse baan en het sociale vangnet veert minder snel terug dan pakweg dertig jaar geleden. Ik vind dat zorgelijk.”

Minder kansen

„Je ziet dat het door verschillende veranderingen steeds moeilijker wordt voor jongeren”, zegt Semih Eski, voorzitter van CNV Jongeren. „Ze bouwen een hogere studieschuld op, krijgen te maken met strengere regels als zij een hypotheek aanvragen en hebben vaker een tijdelijk arbeidscontract. Wij vinden in ieder geval dat een flexibel contract voor een werkgever veel duurder zou moeten worden. Dus dat een werknemer in salaris wordt gecompenseerd voor de onzekerheid van zijn contract. Daarnaast denken wij in de Sociaal Economische Raad mee over manieren om jongeren meer kansen te geven om zich te ontplooien.”