Column: Banken van de toekomst

‘Als de banken niet veranderen, zullen wij dat wel voor ze doen’. Die profetische woorden sprak Jack Ma, de oprichter van online retailgigant AliBaba, in 2008. Bankiers reageerden lacherig op de boude uitspraak van de toen nog niet zo bekende Chinese online-tycoon. Inmiddels zijn we tien jaar verder en er wordt in bancaire kringen al lang niet meer gelachen om de dreiging uit de hoek van de technologiegiganten. Recent deed de vermaarde internetbaas weer van zich spreken door de uitspraak dat fintech passé is en de toekomst aan techfin voorbehouden lijkt. Chinees voorland Hoe komt hij daar zo bij? De traditionele bankensector wordt razendsnel opgeschud door de opkomst van niet-traditionele fintechbedrijven. Een goed voorbeeld hiervan is de stormachtige entree van Adyen op de Nederlandse beurs. Om ons een voorstelling te maken van wat ons de komende jaren op dit gebied te wachten staat is het goed eens naar de Chinese markt te kijken. In China gaan de ontwikkelingen sneller dan in de westerse wereld en wat daar gebeurt is, met enige vertraging, wellicht ons voorland. Allereerst is wat verduidelijking over het onderscheid tussen fintech en techfin op z’n plaats. Fintech betreft financiële dienstverlening door overwegend traditionele aanbieders. Die maken daarbij gebruik van de nieuwste (online)technologieën. Techfin daarentegen duidt op van origine technologiebedrijven die hun tentakels uitslaan naar de bancaire sector en gebruikmaken van hun enorme klantenbasis en hun online platform om ook financiële diensten aan te bieden. T-shirts in plaats van stropdassen Het Chinese techfinlandschap wordt gedomineerd door twee grote spelers; Ant Financial en WeChat. De eerste is gelieerd aan AliBaba, de tweede aan Tencent. Samen bestrijken deze giganten inmiddels 94 procent van de markt voor mobiele betalingen in China. Ant is in omvang vrijwel even groot als bijvoorbeeld bankgrootmacht HSBC. Met name de betalingsafdelingen Alipay en Tenpay veroveren de financiële wereld stormenderhand. Beider interesse stopt echter niet bij het betalingsverkeer. Zo lanceerde Alipay Yué Bao (‘restgeld’), een geldmarktfonds waar klanten tegen een geringe vergoeding hun overtollige liquiditeiten kunnen stallen. In een mum van tijd had het fonds het niet onaardige bedrag van 210 miljard dollar aan vermogen onder beheer. Daarmee is het ’s werelds grootste geldmarktfonds. Banken is het lachen vergaan en bankiers vrezen met grote vreze. Klanten verlaten de traditionele banken in groten getale en dreigen op deze wijze het financiële systeem te destabiliseren. Daarom zijn de politieke autoriteiten eveneens wakker geworden. Zo werd er afgelopen zomer een clearinghuis voor mobiel betalingsverkeer opgericht. Niet alleen wordt het betalingsverkeer er veiliger door, het dient tevens als extra buffer tussen de techfinbedrijven en de banken. Volgens ingewijden is het een kwestie van tijd alvorens het mobiele betalingsverkeer door techfins aan strengere regels zal worden onderworpen. Op de rem In China is men geneigd soms wat harder op de rem te trappen dan wij doen. Onlangs werd bijvoorbeeld bekend dat een nieuwe versie van Player’s Unknown Battleground van Tencent, tevens een succesvol producent van computerspelletjes, de toegang tot de Chinese markt werd geweigerd. Dat veroorzaakte een behoorlijke hap uit de niet geringe omzet. Als een duveltje uit een doosje was daar Jack Ma, de topman van AliBaba, die zijn pensioen aankondigde. Het mag duidelijk zijn dat men in China best trots is op zijn technologiegiganten maar dat er, zodra deze een bedreiging vormen voor de gevestigde orde, repercussies volgen. Wat is nu de verwachting voor de toekomst van de bancaire sector wereldwijd? Ondernemingen als Amazon, Google en Facebook is immers het Chinese succes van AliBaba en Tencent niet ontgaan. De technologiegrootmachten beschikken over een enorme klantenbasis, klantgegevens, een vertrouwenwekkende merknaam en een sterk platform om bancaire diensten uit te rollen. Overleven Het is echter wel de vraag in hoeverre de klanten bereid zijn om meer dan alleen betalingsverkeer over te dragen aan een techfin. Laat men er ook zijn salaris storten en sluit men er tevens zijn hypotheek en verzekeringen af? Daarover twijfelen de analisten. Millennials zullen er wel voor openstaan. Die hebben sowieso niet zoveel op met het traditionele bankwezen. Maar in hoeverre de klanten die niet zijn opgegroeid met een smartphone in de hand zich zullen overgeven aan de nieuwe digitale wereld? Het is waarschijnlijker dat ondernemingen die het oude en het nieuwe op de een of andere manier kunnen combineren de toekomst hebben. Voor banken lijkt het de enige manier om te overleven terwijl voor de huidige techfins de overstap naar complete financiële dienstverlening (nog) te ver lijkt. Martine Hafkamp, algemeen directeur Fintessa Vermogensbeheer

Column: Banken van de toekomst

HET BESTE VAN DE TELEGRAAF

China groeit steeds langzamer, waar zitten de zwakke plekken?

Prijs van €100.000 voor apparaat dat levensduur van batterijen verlengt

Fraudeur valt door de mand met één bonnetje voor drie gestolen iPads

Eerste alcoholvrije slijterij: ’Eenmaal gewend wil je niet meer anders’