’Ouders hoeven opvang niet door te betalen’

Sinds deze week is de kinderopvang op last van de overheid gesloten, behalve voor kinderen van ouders met cruciale beroepen. Andere ouders geven dus veelal honderden euro’s per week voor niks uit. Ook de sportscholen blijven de contributies incasseren hoewel daar geen prestatie tegenover staat, behalve hooguit wat online advies. Volgens Loos moeten de ouders en sporters wel zelf actie ondernemen. „De juridische constructie hiervoor is gedeeltelijke ontbinding van de overeenkomst. Daarvoor is wel een brief vereist: de consument moet dan aangeven dat hij voor de periode dat de kinderopvang of school gesloten is, de overeenkomst gedeeltelijk ontbindt. Dat wil zeggen dat hij gedurende die periode zelf ook de rekening niet behoeft te betalen”, aldus de wetenschapper van de Universiteit van Amsterdam. Solidariteit Loos erkent dat dit wel gevoelig ligt in deze periode waarin solidariteit hoog in het vandaal staat. „Voor de kinderopvang of sportschool is het uiteraard heel naar, maar daar zijn nu precies de maatregelen voor bedoeld die het kabinet gisteren heeft genomen”, zegt hij, doelend op het plan om lonen door te betalen. Bij de Consumentenbond is men extra voorzichtig vanwege de noodtoestand. „Wij zitten er genuanceerd in. Dit is een uitzonderlijke situatie”, zegt woordvoerder Gerard Spierenburg. „Misschien moet je zeggen: laten we hier samen uit proberen te komen, in plaats van juridische stappen te zetten. Anders maak je het bedrijven die op abonnementen draaien erg moeilijk.” Hoogleraar Loos noemt bioscoopketen Pathé als voorbeeld hoe je er samen uit kan komen. De keten biedt zijn abonnementhouders de keus tussen een cadeaukaart en het tijdelijk stopzetten van het abonnement tot de zalen weer opengaan. Anderzijds lijken de meeste sportscholen en kinderopvangbedrijven nog niet van plan de gedupeerde klanten hun geld terug te geven. Hoewel bijvoorbeeld zpp’ers die nu ook geen inkomsten hebben, dat geld natuurlijk goed kunnen gebruiken. Je kan je zelfs indenken dat ondernemers financieel profiteren doordat zij wel inkomsten hebben maar minder uitgaven. „Hier kunnen wij op dit moment nog geen antwoord op geven” meldt een grote kinderopvang in Kennemerland, gevraagd of de kinderopvangkosten terugkomen. „Dit hangt onder andere af van wat de overheid hierin besluit. Zodra wij hier meer over weten, brengen wij je hiervan op de hoogte”. De belastingdienst waarschuwt voor drastische stappen zoals opzeggen. „Opzeggen kan gevolgen hebben voor je kinderopvangtoeslag. Maar wat je ook doet, meldt dat ook netjes bij de belastingdienst”, laat een woordvoerder weten. Ook hoogleraar Loos zegt dat gewoon doorbetalen verstandiger kan zijn als je een toeslag ontvangt. „Dan kunnen problemen met de belastingdienst worden voorkomen”. Ministerie De Brancheorganisatie Kinderopvang stelt dat ouders rustig moeten afwachten. „Indachtig de situatie waarin solidariteit en continuïteit wordt gevraagd”, aldus woordvoerder René Loman. „Uiteraard hoeven ouders normaliter niet te betalen voor niet-geleverde diensten, maar dit is een andere situatie.” Loman verwijst naar een verklaring van het ministerie van Sociale Zaken waarin ouders wordt gevraagd de kosten voor de kinderopvang te blijven voldoen, inclusief de eigen bijdrage. „We kijken op dit moment naar manieren om dit achteraf te repareren en zullen hier zo snel mogelijk over communiceren”, aldus het ministerie. ’Helaas’ Ook de grote fitnessketens Basic-Fit en Fit for Free hebben hun klanten vooralsnog niets te bieden. „We kijken naar een passende compensatie en informeren u daarover uiterlijk in de eerste week in april”, meldt Basic-Fit. „Wij werken aan een compensatiepakket om trouwe klanten te belonen die bij ons blijven in deze moeilijke tijden”, laat een woordvoerder woensdagmiddag weten. Bij Fit For Free is men ook niet snel met compensatie. Zo is het bevriezen van het lidmaatschap ’helaas’ niet mogelijk, meldt de keten op zijn site, hoewel dat natuurlijk best een prima mogelijkheid zou zijn. Dit heeft de keten One-Fit bijvoorbeeld wel gedaan. „Een sportschool zou kunnen zeggen: we verlengen de geldigheid van je lidmaatschap met dezelfde periode dat de school gesloten is”, oppert Spierenburg als eerlijke oplossing. Schadevergoeding Een andere kwestie is of consumenten behalve teruggave ook een schadevergoeding kunnen krijgen vanwege niet geleverde diensten. Nee, zegt zowel Loos als Spierenburg. „Recht op schadevergoeding, bijvoorbeeld omdat nu andere kosten moeten worden gemaakt om de kinderen bezig te houden, heeft de consument niet, omdat de sluiting door de overheid overmacht oplevert voor het bedrijf dat gesloten moet worden”, zegt Loos. Spierenburg noemt als voorbeeld een concert dat afgezegd wordt. „Dan heb je recht op je geld terug, maar geen recht op de vergoeding van bijvoorbeeld het hotel dat je al geboekt hebt.”