Britse groei blijft achter

Maar ook Britse bedrijven en consumenten hebben geen idee waar ze straks aan toe zijn. En dat drukt op de economie.

Turbulentie op de financiële markten, een kapitaalvlucht, zelfs een recessie: voorafgaand aan het referendum, in juni 2016, werd gespeculeerd dat de keuze voor een Brexit zou leiden tot economische rampspoed voor de Britten.

Maar vorig jaar groeide de Britse economie met 1,7% en de werkloosheid is gedaald tot 4%, het laagste punt sinds 1974. Hoewel er nog altijd geen deal ligt, lijkt er dus weinig mis in het Verenigd Koninkrijk.

Minder rooskleurig

Wie echter alleen kijkt naar de Britse resultaten, mist het grotere plaatje. Vergeleken met de rest van de eurozone zijn de cijfers een stuk minder rooskleurig. Zo groeide de eurozone in 2017 2,5%. „Voor het Brexit-referendum was het Verenigd Koninkrijk een van de snelst groeiende ontwikkelde economieën. Maar nu is het land afgezakt tot een van de zwakste groeiers”, zegt econoom Alexandra Dumitru van Rabobank.

Zakenbank UBS becijferde dat de Brexit, hoewel die nog geen feit is, nu al 2,1% aan economische groei heeft gekost. De Zwitserse bank verwees voor dit cijfer naar een studie door de Universiteit van Bonn. De onderzoekers bouwden uit data van verschillende landen die niet door Brexit werden geraakt een ’dubbelganger’ van de economie van het Verenigd Koninkrijk. „Met dit model blijkt dat niet alleen de groei van het bbp lager is. Ook zijn de investeringen 4% lager, is de inflatie 1,5% hoger en ligt de consumptie 1,7% lager dan zonder Brexit”, schrijft UBS.

Knauw

Volgens Dumitru wordt de economie vooral geschaad door de onzekerheid rond het Britse vertrek, die zwaar weegt op het vertrouwen. „Niet alleen onder consumenten, maar vooral onder bedrijven heeft het sentiment een knauw gekregen.”

„Het grootste effect is te zien in de investeringen”, zegt macro-econoom Bill Diviney van ABN Amro. „In de twee jaar voor het referendum groeiden investeringen van kwartaal op kwartaal gemiddeld 0,9%. Na het referendum daalde dat tot 0,4%. En dat terwijl investeringen in heel Europa juist toenamen.”

In de eerste helft van dit jaar zijn Britse investeringen zelfs gedaald, zag Dumitru. „De Britse economie is op het toppunt van de economische cyclus. De werkloosheid is laag, de arbeidsmarkt krap en de economie draait op volledige capaciteit. Normaal gesproken zie je dat investeringen dan toenemen, zodat de capaciteit vergroot wordt. Maar bedrijven weten niet waar ze aan toe zijn, dus durven ze dat nog niet aan.”

Klimaat verslechterd

Een ander effect is de forse daling van het Britse pond na het referendum. Die verloor in drie maanden tijd 16% tegenover de euro en bijna 20% ten opzichte van de dollar. Hierdoor steeg de inflatie en daalde de koopkracht.

Het goedkope pond was wel goed nieuws voor de Britse export, al was dat effect van korte duur. Bill Diviney: „Vorig jaar profiteerden exporteurs nog van de lage munt. Maar inmiddels is het wereldwijde handelsklimaat verslechterd, dus ook dat voordeel valt weg.”

De goedkopere munt betekende ook dat er minder arbeidsmigranten richting het VK kwamen. Veel van hen sturen een deel van de verdiensten naar huis, maar vanwege de daling van het pond leverde dat minder op. Dumitru: „Sinds het referendum komen er steeds minder EU-burgers naar het VK. In 2018 is de aantal buitenlanders werkzaam in het VK voor het eerst in veel jaren gedaald”

Al zullen de Brexiteers hier niet direct rouwig om zijn. Arbeidsmigratie en het beperken van vrij verkeer van personen was voor veel Britten juist een reden om voor de Brexit te stemmen.

Ondertussen begint de tijd te dringen, er moet nog dit jaar een akkoord worden gesloten. Alleen dan is er nog genoeg tijd voor alle EU-lidstaten en het Britse parlement om hierover te stemmen. En alleen met een akkoord geldt dat er een transitieperiode in gaat, om alle nieuwe regels te implementeren. Geen akkoord betekent dat na 29 maart een harde Brexit een feit is. Dumitru: „En dan verwachten we alsnog een recessie.”