Eigen huis in 2019: Waardestijging nekt taksvoordeel

2018 was een slecht jaar voor huizenkopers. De prijzen stegen fors en de WOZ-waardes stegen mee. Gemiddeld stijgt de waarde 7,5 tot 9,5%, aldus de waarderingskamer, die WOZ-waardes controleert. De maximale hypotheekrenteaftrek wordt sinds 2014 afgebouwd van 52% naar 37,05% in 2023. Alleen huiseigenaren met een inkomen boven €68.507 merken iets van die daling. Het afbouwen gaat nu nog in kleine stapjes: in 2018 was de aftrek maximaal 49,5%, in 2019 wordt dit 49%. Daarna gaat het hard: in 2020 gaat de aftrek met maar liefst drie procentpunt omlaag naar 46%, om in 2023 uit te komen op 37,05%. Wie een eigen woning heeft, moet voor de inkomstenbelasting een bedrag bij het inkomen tellen: het eigenwoningforfait. Dit is een percentage van de WOZ-waarde van de woning. Hoe hoger de waarde, des te hoger ook het percentage. Voor woningen met een WOZ-waarde tussen €75.000 en €1.060.000 gaat het percentage dat nu nog op 0,70% staat in 2019 naar 0,65%, en daarna ieder jaar 0,05% omlaag tot 0,45% in 2023. Voor woningen boven de €1.080.000 (2018) blijft het percentage 2,35%. Dit zou in theorie voor lagere belasting moeten zorgen, ware het niet dat de WOZ-waarde is gestegen. De Wet Hillen uit 2005 was bedoeld als voordeeltje voor wie de hypotheek aflost: als het eigenwoningforfait groter is dan aftrekbare kosten zoals hypotheekrente, krijgen huiseigenaren een extra aftrekpost ter grootte van het verschil. Die Wet Hillen wordt vanaf 2019 in dertig jaar afgebouwd, met 3,33% per jaar. In plaats van 100% van het verschil tussen forfait en aftrekposten af te trekken, wordt dit volgend jaar 96,67%. Wie echter rente tegen het hoogste belastingtarief aftrekt, kreeg en krijgt te maken met een bijtelling. Dit was 2,5% van het bedrag dat in de hoogste schijf wordt afgetrokken en wordt volgend jaar 3%. De grens voor de Nationale Hypotheekgarantie (NHG) gaat op 1 januari omhoog van €265.000 naar €290.000. Om in aanmerking te komen voor NHG moeten huizenkopers vanaf 2019 0,9% van hun woningwaarde betalen. Dit was 1%. Wie energiebesparende maatregelen neemt, mag 106% van de woningwaarde lenen: dit wordt dan maximaal €307.400. De monumentenaftrek verdwijnt, in plaats daarvan komt er een subsidie. Wie in 2019 kosten maakt voor zijn rijksmonument met woonfunctie, kan daar tussen 1 maart en 30 april 2020 subsidie voor aanvragen bij de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (zie cultureelerfgoed.nl). Die bedraagt 38% van de subsidiabele kosten. Voorwaarden voor de subsidie zijn dat de werkzaamheden bedoeld zijn voor de instandhouding van het rijksmonument en zijn monumentale waarden, sober, doelmatig en technisch noodzakelijk zijn en gericht zijn op maximaal behoud van aanwezige monumentale waarden, in het bijzonder historische materialen en constructies. Het kabinet wil energiebesparing stimuleren. Niet alleen gaat de belasting op gas omhoog en die op stroom omlaag (zie kader), ook mag er meer geleend worden voor een huis met nul-op-de-meter of een Energie Prestatie Coëfficiënt van nul of minder. Was eerder nog een energieprestatiegarantie voor minimaal tien jaar nodig om €25.000 extra te kunnen lenen, in 2019 kan een huizenkoper ook zonder deze garantie €15.000 extra lenen, mits het bruto gezinsinkomen minimaal €33.000 is. Daarnaast gaat er zeker €35 miljoen extra naar het Nationaal Energiebesparingsfonds. Particuliere huiseigenaren en verenigingen van eigenaren kunnen hier een lening aanvragen voor energiebesparende maatregelen. We moeten minder energie gebruiken en uiteindelijk allemaal van het gas af. De ambitieuze klimaatplannen van het kabinet zijn volgend jaar vooral zichtbaar op de energierekening. De belasting op aardgas gaat met 3 cent per kubieke meter omhoog. Tegelijkertijd gaat de belasting op energie met €0,72 per kWh omlaag. Dat pakt voor de meeste huishoudens uit als een lastenverzwaring. Daarnaast wil het kabinet de belastingvermindering op de energiebelasting met €51 verlagen. In plaats van €308,54 krijgen we nu nog maar €257,54 korting op de energiebelasting. De overheid schat dat de maatregelen een gemiddeld huishouden €130 meer zullen kosten. De Vereniging Eigen Huis schat dit eerder op ruim €160. Naast de belastingverhoging kunnen de tarieven voor (de levering van) gas en stroom stijgen. Volgens vergelijkingssite gaslicht.com zal de totale energierekening in 2019 voor een gemiddeld huishouden €360 duurder uitvallen. Veel Nederlanders die de afgelopen weken een brief over hun nieuwe voorschot ontvingen, schrokken zich een hoedje. Sommigen moeten ruim €100 per maand meer betalen. De Woonbond en woningcorporaties slaan alarm: honderdduizenden gezinnen hebben nu al grote moeite om de energierekening te betalen, en dat wordt straks alleen maar lastiger.