’Ze pakken alles zomaar af en ik weet werkelijk niet waarom’

Half januari kregen de mensen een brief van de Belastingdienst op de mat dat zij hun voorlopige teruggave dit jaar niet automatisch krijgen. En bij de gebruikelijke betalingsdatum op de 15e van die maand zat het bedrag er al niet meer bij. De klachten stromen binnen en de fiscus erkent dat dit ’anders had gemoeten’. Met een voorlopige teruggave kunnen mensen ervoor zorgen dat zij elke maand het bedrag, dat ze anders in de loop van het jaar van de Belastingdienst ineens terugkrijgen, op hun rekening hebben. Dat is handig, vooral voor mensen die het niet breed hebben. Zij rekenen dan ook op dit bedrag in hun begrotingen. Uit angst voor de Belastingdienst willen veel mensen niet met naam en toenaam in de krant komen, maar velen reageren na een oproep van De Telegraaf. Barbara (56), werkzaam op een school, liep ineens 500 euro in de maand mis door de stopzetting van de voorlopige teruggave. Het was haar volstrekt onduidelijk waarom dit zo was. De brief die ze erover kreeg heeft haar ook niet echt geholpen. Ze heeft het besluit aangevochten en krijgt het nu toch weer terug, binnen zes weken. „Maar je mist het dan toch twee keer, in die tijd.” Petra (36) heeft een fijn gezinnetje, ze is getrouwd met twee kinderen, een van zes en een van tien. „Hoe ouder de kinderen, hoe meer geld ze kosten. Ik vind het ook leuk om hun iets te geven wat ze fijn vinden.” Zij mist ineens 200 euro in de maand. „Daar kun je toch twee keer de hele Albert Heijn van leegkopen”, zegt ze. „Het geeft wat ruimte, ik mis het wel.” ’Heel bijzonder’ Ook voor haar was de omslag heel plotseling: „Je krijgt de brief en dan is het een paar dagen later de 15e, en dan zit die voorlopige aanslag er niet meer bij.” Petra noemt dit zoveelste verhaal van iets wat gewoon misgaat bij de Belastingdienst „heel bijzonder.” Er heerst dan ook onbegrip over de plotselinge manier waarop de Belastingdienst dit heeft aangekondigd: een paar dagen voordat de mensen het geld zouden krijgen. Ook is het voor veel mensen onduidelijk waarom het op deze manier is aangepast. Marion van der Aalst (57) is weduwe. „Toen mijn man stierf moest ik weer gaan werken, anders moest ik het huis verkopen.” Na 39 jaar in de horeca te hebben gewerkt is ze nu werkzaam, als schoonmaakster. „In de horeca, dat kon niet meer.” Zij mist nu ineens 78 euro in de maand. „Echt afhankelijk ben ik er niet van, maar het is wel geld. Iedere euro is er eentje.” Zonder uitleg „Ik heb gewoon netjes al bijna 40 jaar gewerkt”, vertelt ze. „Ze pakken alles zomaar af, zonder er ook maar iets over uit te leggen. Ik weet werkelijk niet waarom.” Ook al zou iedereen op wie dit verhaal van toepassing is een brief gekregen moeten hebben, Marion heeft helemaal niets gekregen. „Geen brief, helemaal niets, niemand kan me vertellen hoe of wat.” Ook telefonisch ving zij bot: „De Belastingdienst, daar kwam ik niet eens aan de lijn; je kunt wel gaan wachten tot je een ons weegt dan.” Haar financieel adviseur kon haar ook niet vertellen waar het over ging. „Niemand wist het.” ’Had anders gemoeten’ Staatssecretaris Vijlbrief (Financiën) heeft inmiddels in een reactie laten weten dat de gang van zaken ’anders had gemoeten’ en dat de fiscus dit volgend jaar ook anders aan zal pakken. „Het had eerder gemeld moeten worden”, zegt hij. Vijlbrief wijst er wel op dat mensen die gewoon recht hebben op een voorlopige teruggave, deze alsnog aan kunnen vragen. Het probleem ontstond omdat de selectieregels voor wie wel of niet zijn voorlopige teruggave behoudt zijn veranderd. Mensen bij wie de Belastingdienst geen goede inschatting van hun inkomenssituatie kan maken, krijgen niet meer automatisch de voorlopige teruggave. De fiscus wil daarmee ook voorkomen dat mensen bedragen krijgen waar ze geen recht op hebben en die achteraf terug moeten betalen. Dat de Belastingdienst de betreffende mensen pas zo laat informeerde, komt volgens een woordvoerder omdat de fiscus moest wachten tot het Belastingplan door de Tweede Kamer was geloodst. Dat gebeurde eind november. De eerste brieven werden vervolgens pas na kerst verstuurd.