Nederland harder geraakt door Brexit-pijn

Johnson had afgelopen donderdag gesteld als deadline. Was er dan te weinig zicht op een handelsakkoord, dan zou hij de stekker uit de onderhandelingen trekken. Volgens Johnson gaan de Britten zich nu voorbereiden op een vertrek zonder dat er afspraken over handel zijn gemaakt. Exportpartner Dat is voor Nederland vervelender dan voor andere EU-landen. Het VK is voor ons de vierde exportpartner, na Duitsland, België en Frankrijk. De Europese Centrale Bank becijferde dat een harde Brexit Nederland 0,44% van het bruto binnenlands product kost. Afgezet tegen de schade van de coronacrisis, valt dat nog mee. „Maar we zitten nu in een laagconjunctuur. Daardoor komt de schade harder aan. Als het economische goed gaat, kunnen ondernemers op zoek naar andere bestemmingen voor hun producten. Maar nu is de vraag overal aan het wegvallen”, zegt econoom Marieke Blom van ING. In buurland Ierland zou de schade door het Britse vertrek het hoogst zijn, daar levert de economie 2,03% in. De Britten zelf verliezen er 1,73% van de economie mee. Export ingewikkelder In 2019 exporteerden Nederlandse bedrijven gezamenlijk voor bijna €40 miljard naar de Britten. Dat wordt vanaf 1 januari een stuk lastiger. Zonder akkoord gaan er tarieven gelden, en dat maakt het VK duurder voor Nederlandse ondernemers. Nederlandse bedrijven moeten zich, deal of geen deal, sowieso voorbereiden op de Brexit. Het VK is vanaf 1 januari een ’derde land’, dus een land buiten de interne markt van de EU. Dat betekent dat er straks hoe dan ook aan allerlei douaneformaliteiten voldaan moet worden. Maar zonder akkoord is de klap groter. Dan gaan er namelijk quota en tarieven gelden. Dat gaat ten koste van de marges van ondernemers. Ondernemers Ook al is voor heel Nederland de Brexit-klap, vergeleken met de crisis waar we al in zitten, bescheiden, voor specifieke sectoren en bedrijven is de schok wel groot. De belangrijkste export-sectoren zijn machines en machine-onderdelen, producten van aardolie en farmaceutische producten. Die laatste sector is bovendien heel afhankelijk van het VK. Ruim 21% van de farmaceutische export gaat naar de Britten. „Lange wachtrijen bij de grens zouden hier een probleem voor kunnen vormen, omdat sommige medicijen gekoeld vervoerd moeten worden”, zegt Erik-Jan van Harn van Rabobank. „Het grootste probleem is echter een verandering van wetgeving. Momenteel mogen medicijnen die door het European Medicine Agency zijn goedgekeurd ook in het VK gebruikt worden, maar mocht de wetgeving uit elkaar gaan lopen dan wordt het minder makkelijk medicijnen en farmaceutische producten naar het VK te verschepen.” Vissers vrezen om voortbestaan De visserij waarschuwde al dat een harde Brexit de doodsteek zou betekenen voor Nederlandse vissers, als zij straks geen toegang meer hebben tot de Britse wateren. Veevoerbedrijf ForFarmers verwacht juist dat de Brexit voor hen goed kan uitpakken. Nu importeren de Britten nog 40% van hun vleesconsumptie vanuit Europa. Als ze meer vlees uit eigen land gaan eten, kan ForFarmers als marktleider daar fors winnnen. Koekjesfabriek Pally kan de harde Brexit er juist moeilijk bij hebben. 30 tot 40% van de biscuitjes die in Nieuwegein wordt gebakken, is bedoeld voor bij een Brits kopje thee. Topoverleg in Londen De deur van de onderhandelingen staat overigens nog steeds op een kier. Voorzitter van de Europese commissie Ursula von der Leyen zegt dat er een team naar Londen gaat om verder te praten. Bondskanselier Merkel heeft gezegd dat de EU ook concessies moet doen.