’Peperdure energie zorgt voor tsunami van betalingsproblemen’

Eén op de drie gezinnen komt binnen enkele maanden financieel in de knel door de extreme stijging van de gas- en stroomprijs. Daarvoor waarschuwt energieleverancier Essent. Nu nog zijn 1 miljoen huishoudens meer dan 10% van hun inkomen kwijt aan gas en stroom, maar dat worden er 2,5 miljoen, verwacht Essent. Zij krijgen te maken met zogenoemde energie-armoede: door de enorme stook- en stroomkosten wordt het doen van andere vaste uitgaven, zoals huur of hypotheek en de boodschappen, zo goed als ondoenlijk. ’Ene gat met andere dichten’ De Bossche energieleverancier ziet nu al dat klanten het ene gat in hun huishoudboekje met het andere dichten, zegt topvrouw Resi Becker. „Ze zouden hun maandbedrag moeten verhogen om te voorkomen dat ze bij de eindafrekening nog eens twee à drie keer het maandbedrag moeten bijbetalen, maar in plaats daarvan verlagen sommige mensen hun maandbedrag juist, zodat ze alle andere rekeningen kunnen blijven betalen.” Becker spreekt van een ’verborgen problematiek’ en van een ’tsunami van betalingsproblemen’ die daar later mogelijk op volgt. Energiebedrijf Vattenfall luidde vorige week in De Telegraaf al de noodklok, en woensdag deed Eneco hetzelfde. Samen met Essent zijn die goed voor driekwart van de Nederlandse energiemarkt. Essent en Eneco pleiten, nu het kabinet volop met de voorbereidingen voor Prinsjesdag bezig is, voor een veel ruimhartiger belastingkorting op de energierekening, ook voor sommige bovenmodale inkomens. Essent wil consumenten bovendien stimuleren om minder over te stappen: meer zekerheid voor energiebedrijven betekent lagere inkoopprijzen voor stroom en gas. Bovendien wil Becker een subsidiefonds voor het verduurzamen van huizen. Veel gezinnen kunnen de vergroening, juist vanwege de hoge energieprijzen, niet meer zelf betalen. Pijn Miljoenen huishoudens zien hun stroom- en gasrekening de komende maanden stijgen naar €4500 tot €6500 per jaar – een verdubbeling of verdrievoudiging van wat ze nu betalen. „We hebben de overheid nodig om de pijn van de hoge prijs te verzachten”, legt de topvrouw van Essent uit. Het bedrijf pleit voor een miljardenpakket met Prinsjesdag om te voorkomen dat het aantal huishoudens dat kampt met energie-armoede stijgt van 1 naar 2,5 miljoen. Becker ziet dat de langetermijnprijzen voor de inkoop van gas de afgelopen maanden zijn verdrievoudigd. Voor de kortetermijncontracten die Essent en andere energiebedrijven afsluiten zijn de prijzen in korte tijd zelfs met een factor tien gestegen. Flinterdun „De marges in onze sector zijn nu al flinterdun, door daar in te snijden ga je klanten niet helpen”, zegt Ron Wit, directeur energietransitie bij Eneco. „Het is ook niet zo dat we door de hoge prijzen ineens meer winst maken.” Eneco heeft deze zomer al door onderzoeksbureau CE Delft laten uitrekenen hoe zo veel mogelijk gezinnen zo snel mogelijk geholpen zijn in de strijd tegen hoge energierekeningen, zonder dat het te veel geld kost voor huishoudens die die steun niet nodig hebben. De uitkomst: de extra teruggave van energiebelasting moet worden verlengd en flink uitgebreid. „Denk aan nog eens €1500 voor de minima, maar ook €750 voor de middeninkomens”, zegt Wit. Daarmee zou bijna de helft van alle huishoudens voor miljarden aan energiesteun krijgen. Wit: „Die keuze is uiteindelijk aan de politiek, door de hogere btw-inkomsten is het begrotingstechnisch wel mogelijk.” Wat Becker betreft kan Den Haag niet te lang meer talmen. „Er wordt heel veel gesproken, maar de tijd van actie is nu”, zegt ze. Vergroenen Woensdag bleek uit een enquête van Munt Hypotheken dat één op de zes huiseigenaren wel wil vergroenen om de stroom- en gasrekening te drukken, maar daar het geld niet voor heeft. Dat komt onder meer juist door de hoge energierekening die die mensen nu nog hebben, ziet Munt-directeur Ellen Hensbergen. „Het is een behoorlijke investering die een hoop mensen niet kunnen of willen dragen op dit moment, hoewel het op de lange termijn juist goed is voor de portemonnee.” Maar die portemonnee is al leeg. „Maar weinig mensen verhogen hun maandbedrag zelf om nare verrassingen aan het eind van het jaar te voorkomen”, zegt Becker. Essent belt zijn klanten daarom zelf maar op, want de nabetaling kan fors uitpakken: „Soms wel twee of drie keer het maandbedrag.” Tegelijkertijd zijn er juist wél mensen die hun maandbedrag verlagen om zo uit de rest van hun kosten te kunnen komen. „Het is nu verborgen problematiek, maar straks wordt het een tsunami.”

’Peperdure energie zorgt voor tsunami van betalingsproblemen’

Bekijk meer van

HET BESTE VAN DE TELEGRAAF

Waarom is iedereen zo bang voor omvallen ’systeembank’ Deutsche?

VDL heeft last van protectionisme VS: ’Snel eigen industriepolitiek’

Dronken in werkbus geen reden ontslag, monteur krijgt €8000 mee

Column: gezamenlijk huis? Zo krijgt je ex minder mee