Wat te doen met olie?

Dus wellicht een mooi moment om in te stappen en gebruik te maken van de anomalie in olie. Echter, er spelen zich ook andere ontwikkelingen af die wat minder belicht worden, maar wel de grootste impact hebben op de oliekoers en die wijzen op blijvende zwakte voor het zwarte goud.

Saoedi-Arabië is de sleutel

Als het over olie gaat, dan kan het niet anders of Saoedi-Arabië wordt onderdeel van het gesprek. Het land is de grootste olieproducent binnen OPEC, het oliekartel. Normaal werkt OPEC redelijk; als prijzen te hard daalden, dan limiteerden de leden het aanbod en vice versa. Maar nu is dat niet het geval; ondanks de enorme prijsval in olie, blijft Saoedi-Arabië record hoeveelheden olie oppompen. De vraag is natuurlijk waarom. Grofweg zijn daar volgens marktkenners twee redenen voor, in geopolitiek opzicht komt het goed uit en de troonsbestijging van een nieuwe koning.

Geopolitiek

Het Midden-Oosten is een complex gebeuren. Een rode draad is in ieder geval de strijd tussen sjiieten en soennieten. Sinds de val van Irak dat onder Saddam werd geleid onder soennitisch bewind (terwijl 70 procent sjiitisch is), hebben de Sjiieten met hulp van Iran (Sjiitisch) het nu voor het zeggen in Irak. De Saoedi’s zagen hun ergste vrees uitkomen: de stichting van een Sjiitisch Kalifaat onder de Iranese vlag dat zich uitstrekt tot de noordgrens van Saoedi-Arabië. Het is precies in het noorden van Saoedi-Arabië waar alle olie zich bevindt en waar tevens de sjiitische minderheid van het land geconcentreerd is. Met Iran aan de noordgrens zou het zo maar kunnen gebeuren dat deze minderheid zich aansluit bij het Sjiitische kalifaat en de olievelden bezet. Velen denken dan ook dat Saoedi-Arabië (en Katar) soennitische rebellen financiert om zodoende ervoor te zorgen dat haar noordgrens nooit in bezit komt van de Sjiieten. De olie invalshoek is deze: door zoveel mogelijk olie te verkopen, maait het land het gras voor de Iranese voeten weg (Iran heeft hogere kostprijs olie) en de rebellen zorgen dat bepaalde Irakese olievelden niet in Iranese handen vallen.

Helaas stopt het daar niet, want Assad van Syrië is een bondgenoot van Iran, en moet het dus ook ontgelden. Tezamen met speculatie over olie en gasleidingen door Syrië, is er blijkbaar genoeg reden om Assad omver te werpen. Door olie te blijven pompen, kan Saoedi-Arabië Iran en ook Rusland (tevens bondgenoot van Assad) een loer draaien.     

Nieuwe koning

De oude koning is overleden en de opvolging is niet een fluitje van een cent. Er zijn daar honderden prinsen en allen hebben belangrijke posities en vetes met elkaar. De familie Saud zou zo in een Game of Thrones uitzending kunnen figureren. De opvolging door een halfbroer is dus niet iets wat zomaar geaccepteerd wordt. De nieuwe koning (Salman) geeft dan ook het nodige geld weg aan allerlei strategische groepen/families om zo zijn grip op de troon te verstevigen. Dit kost geld, erg veel geld. Het begrotingstekort voor dit jaar staat op 20 procent! Dat is dus de andere reden waarom het land zoveel mogelijk olie blijft verkopen.

Wereldeconomie

Dan zijn er de indicaties dat de wereldeconomie enorm aan het afkoelen is, waardoor de vraag naar olie naar beneden zal moeten worden bijgesteld. De vraaguitval, tezamen met tjokvolle olieopslag terminals (en zelfs mammoettankers die als drijvende terminals dienen) lijkt een rebound in olie nog een ver van het bed show.

Shale

Dan zijn er nog de Amerikaanse shale bedrijven. Die hebben bakken met geld geleend om het één na het andere gas/olieveld in bedrijf te nemen. Met de huidige olieprijs zijn velen nu verlieslatend, maar om de schuldeisers tevreden te houden blijven zij maar produceren, wat de olieprijs geen goed doet.

Fed

Met de Fed die de rente eventueel wil verhogen, zal het voor de opkomende markten alleen maar moeilijker worden (zie mijn vorige columns). Zij zullen worden geconfronteerd met nog meer kapitaalvlucht en recessie, wat weer haar invloed zal gaan hebben op de wereldwijde groei.

Not yet

Al met al lijkt de situatie nog niet rijp om long olie te gaan. Die tijd gaat natuurlijk zeker komen; er vindt een enorme vergrijzing plaats in de sector waardoor veel expertise de sector verlaat. Verder heeft de huidige investeringsstop de nodige consequenties voor het toekomstige olieaanbod. Punt is echter dat deze factoren pas later zichtbaar zullen worden, waardoor nu long gaan niet aan te raden is.