Markt voor ijzererts veert terug

China, ’s werelds grootste staalproducent, importeerde in september 11% meer ijzererts dan in de maand ervoor, blijkt uit cijfers van de regionaal opererende ING-analisten Warren Patterson en Wenyu Yao. Vanwege corona, het afsluiten van de Chinese productieregio Wuhan en later zijn havens, was de vraag naar het erts vrijwel stilgevallen en groeiden voorraden torenhoog op. Daar raakt China nu voorzichtig doorheen, iets waar Peking al decennia voor vreest. Dataverzamelaar Refinitiv ziet dat grote mijnbouwbedrijven er met hun nieuwste productievoorbereidingen op rekenen dat Peking met zijn stimuleringspakketten voor de tweede economie van de wereld voor veel meer vraag naar deze grondstof zal zorgen. De handelshuizen rekenen duidelijk op een rebound van de economie, aldus Refinitiv. Het termijncontract voor levering van ijzererts dit jaar noteert aan de beurs 35% hoger. Het is van de meest verhandelde basisgrondstoffen de sterkste stijger. Sector draait warm De grootste mijnbouwer ter wereld, BHP, meldde deze maand dat zijn ijzerertsactiviteiten een bovengemiddeld sterke herstart sinds de coronacrisis boeken. De Braziliaanse mijngigant Vale is, na het ineenstorten van de dam waarbij vorig jaarq 270 mensen om het leven kwamen, terug in productie en zegt komende jaren de geplande 400 miljoen ton aan ijzererts per jaar te kunnen leveren. Het leverde 31% meer ijzererts aan over het afgelopen kwartaal, afgezet tegen de voorgaande rampzalige periode, en 2,3% meer dan in dezelfde maanden vorig jaar. Het belang van ijzererts bleek ook uit de activiteiten van producent Cleveland Cliffs, die alle zes Amerikaanse staalfabrieken van de grootste producent ArcelorMittal voor $1,4 miljard heeft overgenomen. Chinese druk China’s import verandert wel: het vecht een keiharde ruzie uit met Australië, dat onafhankelijk onderzoek blijft eisen naar de oorsprong van het dodelijke coronavirus op zijn dierenmarkten en de trage aanpak door Chinese autoriteiten van de snelle verspreiding. Hoewel het getergde China als sanctie al weken geen Australische katoen, steenkool, zuivel, gerst, wijn en rundvlees meer afneemt van Australië, is volgens Rabobank Research opvallend dat Peking een uitzondering maakt voor de import van ijzererts. Australië verscheept jaarlijks 887 miljoen ton ijzererts richting de Chinese havens. „Gelukkig scharrelt China nog steeds zo veel mogelijk ijzererts op. Ongeacht de inefficiëntie van deze investering en hoe dat op de lange termijn uitpakt”, noteren de Rabobank-analisten, verwijzend naar de zeer vervuilende productie die op termijn moet worden beperkt. Mega-winning Afrika Die uitzondering voor de import van Australisch ijzererts verandert binnenkort, vermoedt Rabo. China heeft zich wereldwijd bij tientallen ijzertsmijnen ingekocht om de klap daarvan op te vangen, maar productie vergt jaren. Peking werkt nu zelf mee aan de versnelde oplevering van twee grote ijzerertsproductielijnen in het Afrikaanse Guinee. De grote Simandou-mijn in het zuidwesten van Guinee, met meer dan 2 miljard ton aan hoogwaardige en minder vervuilende erts, moet voor het door China gesteunde consortium SMB-Winning vanaf 2025 erts aan zijn duizenden staalmakers gaan leveren. De hele grondstoffenmarkt kijkt hier mee naar de ’eredivisie’ van de ijzererts. Met de exploratie van van Simandou komt zoveel grondstof op de markt, dat prijzen op de termijnmarkten met zeker 10% zullen dalen, aldus analist Lyndon Fagan van JP Morgan. Het SMB-consortium won in november vorig jaar de Guineese overheidsopdracht om, tegen $14 miljard, de eerste delen van de mijn op te bouwen en met ontginning te beginnen. De ontwikkelkosten van de moeilijk toegankelijke parel zullen alleen al $20 miljard zijn, volgens een studie uit 2014. Onderzoekers waarschuwden toen voor de ’grote instabiliteit’ in de regio, met Sierra Leone, Mali en Liberia als buren. Diepwaterhaven Hoe hard de markt en vooral China ijzererts toch nodig heeft, blijkt ook uit de immense voorbereiding die mijnbouwers elders moeten treffen om bij de mijn te komen en vervolgens het materiaal boven de grond te krijgen. De ontwikkelaars van Simandou moeten eerst een 650 kilometer lange spoorlijn bouwen en een diepwaterhaven aanleggen om de tonnen erts van de afgelegen hoek van Guinee naar zijn Afrikaanse haven Conakry te vervoeren voor export, richting met name China. Rabobank waarschuwt nu al voor te veel optimisme: het ijzererts, staal en ijzer is straks vooral bestemd voor de bouw van ’nog meer lege woningen bestemd voor een klein deel van de Chinese bevolking’. Die enorm gestimuleerde bouwlust zal als een opgeblazen ballon ooit leeglopen, houden zijn analisten beleggers voor. Met zicht op die knappende ballon, zal de vraag naar ijzererts onmiddellijk afkoelen.