Sinds de uitbraak van het coronavirus zijn de inkooporders voor zijn EUV-machines, die microchips in laagjes met extreem ultraviolet licht minuscuul opbouwen, niet teruggelopen. „We hebben zelfs een recordinstroom van €3,1 miljard aan orders gehad”, zegt financieel topman Roger Dassen desgevraagd over het eerste kwartaal. Dat was 28% meer dan vorig jaar. Wel zijn orders vertraagd, bijvoorbeeld door inreisproblemen. „Maar er is bij klanten ook geen enkele aanwijzing dat zij orders gaan vooruitschuiven of afzeggen, geen enkele”, zegt Dassen. Zijn grootste klanten zijn chipreuzen zoals Intel, TSMC en Samsung. De fabrieken staan in Taiwan, Zuid-Korea en Japan, en slechts een deel in China. „In de meeste landen is het virus buitengewoon goed onder controle gehouden. In China hebben we in de Wuhan-regio niet kunnen leveren, maar Wuhan gaat open, de luchthavens zijn gereed en klanten vragen ons de levering die ze in het eerste kwartaal hadden gewild nu te brengen.” Dividend blijft Op 30 maart waarschuwde ASML al wel voor tegenvallers door de plotse coronacrisis. Woensdag preciseerde Dassen die: €700 miljoen minder aan inkomsten die verschuiven naar komende kwartalen. Waarvan €500 miljoen voor het paradepaardje, de EUV-machines die per stuk zo’n €125 miljoen kosten. De kwartaalomzet van ASML daalde tot €2,4 miljard. Eind vorig jaar boekte het een recordkwartaal van €4 miljard. De winstmarge ging afgelopen maanden van 48,1 naar 45,1%. Onder de streep resteerde €391 miljoen winst. Dat was eind vorig jaar €1,1 miljard. ASML schrapte het inkoopprogramma van eigen aandelen, net als de vooruitblik voor komende kwartalen. Het keert wel een dividend van €1,35 uit, 14% meer dan vorig jaar. ASML ligt nog altijd jaren voor op concurrenten als Nikon bij het maken van de machines voor steeds krachtiger en kleinere chips in smartphones, nieuwe 5G-netwerken, datacenters tot mobiele netwerken in auto’s. Veel klanten hebben geanticipeerd op de coronacrisis. Zij voorzagen in Azië vanwege het virus inreisproblemen voor hun apparatuur. Zij lieten daarop veelal de standaard inwerkperiode van de containergrote machines in Veldhoven achterwege: ASML-personeel bouwde de ’chipbakkers’ bij deze klanten ter plekke af en regelde het verfijnde afstelproces – dat zich soms op 3 nanometer afspeelt – ter plekke in. Zesduizend werknemers opereren inmiddels ’op locatie’. ’Beste machines’ „Geen van die producenten wil achterblijven bij de aanschaf, dat kunnen ze zich niet permitteren: ASML heeft de nieuwste machines”, zegt analist Jos Versteeg van InsingerGilissen. „Vooral voor high performance computing, voor zwaar dataverkeer via de cloud en big data zijn het gewoonweg de beste chipmachines.” Een keiharde recessie pakt consumenten echter in de portemonnee. Een nieuwe smartphone zit er dan zeker niet in en dat moet ASML treffen. Financieel topman Dassen: „Dan benader je de crisis van één kant. De keerzijde kan ook zijn dat het thuis werken en op afstand samenwerken een onderdeel van het nieuwe normaal zal worden. We zien allemaal dat het kan, dankzij apparatuur. Misschien niet voor iedereen continu, maar wellicht een deel. En dat vergroot de vraag naar datacenters, en dus chips en onze machines.” Versteeg: „Het gaat economisch niet goed. Het laatste IMF-rapport wijst op forse economische krimp dit en volgend kwartaal, maar tegelijkertijd ook op 5,8% groei volgend jaar. Daar kijken die leveranciers van volgende generatie chips naar. Die werken op de langere termijn.” Dassen: „Klanten willen niet achteraan de rij te komen staan, terwijl anderen de mooiste chips kunnen uitleveren. Onze machines hebben ook kritische strategische betekenis voor de productie van nieuwe chips. Dus je denkt als koper echt twee keer na voordat je de aanschaf doet. Daar kom je niet zomaar op terug. Als het echt gruwelijk mis gaat met de economie, veranderen de zaken misschien, voorlopig gaat het goed.” Kantoorruimte heroverwogen ASML investeerde twintig jaar in ontwikkeling van de eigen EUV-technologie. Behalve InsingerGilissen bleven ook ING, KBC en Goldman Sachs woensdag bij hun koopadvies. Zij geloven in die lange termijn. Zakenbank Degroof Petercam zakte vandaag van ’kopen’ naar ’houden’ als advies. In Veldhoven worden ondertussen een logistiek centrum, een fabriek en kantoorruimte gebouwd, gericht op de concerngroei. De coronacrisis heeft ASML nu anderszins wel in zijn greep gekregen, zegt Dassen: „Net als bij andere bedrijven werken velen vanuit huis. Dat gaat goed. Maar ook wij kijken hoe we door de crisis komen als die doorzet. Met andere werkvormen misschien. Als iedere werknemer van ASML een dag per week thuis werkt, dan hebben we ineens 20% capaciteitswinst te pakken. Daar gaan we goed naar kijken. Maar wat nu is vergund wordt afgebouwd, het gaat dan om wat nog in de planning staat.”