Lang wachten op erfenis? Zo krijg je geld sneller

Joop Duijs kan erover meepraten. De gepensioneerde wandelliefhebber kreeg in juni 2017 een brief dat hij meedeelde in de erfenis van een overleden neef van zijn vader. Deze oom Barend had geen vrouw en kinderen. Hij liet de verkoopopbrengst van zijn huis daarom na aan zo’n honderd familieleden. „Voor mij gaat het waarschijnlijk maar om een paar honderd euro. Ik wil dat geld graag op de spaarrekening van mijn kleinkinderen storten. Maar de afwikkeling van de erfenis laat al drie jaar op zich wachten”, zegt Duijs. Handtekeningen Volgens hem komt dat omdat de notaris handtekeningen nodig heeft van alle honderd erfgenamen voor de aanvaarding van de erfenis. Intussen zijn sommige erfgenamen echter overleden en is er weer een handtekening nodig van hun nabestaanden. „Het duurt verschrikkelijk lang”, benadrukt Duijs. Hij vindt het ook vreemd dat een erfenis niet binnen een bepaalde tijd moet worden afgewikkeld. Duijs krijgt bijval van experts, die drie jaar wel erg lang vinden voor het afhandelen van een erfenis. „De norm hiervoor is 12 tot 18 maanden. Maar dan moeten de erfgenamen bekend zijn en moet er geen heibel in de familie zijn. Ook als er familieleden naar het buitenland zijn verhuisd, loop je tegen praktische problemen aan”, stelt Ernst Loendersloot, senior kandidaat-notaris en columnist van De Financiële Telegraaf. Loendersloot, die overigens niet betrokken is bij de afwikkeling van de erfenis van Duijs, begrijpt dat nabestaanden het al snel lang vinden duren. „Voor erfgenamen is er maar één dossier. Maar voor notarissen hebben erfenissen niet de hoogste prioriteit. Koop- en verkoopaktes van woningen gaan voor, omdat die op een bepaalde datum moeten passeren. De meeste notarissen sturen overigens wel met enige regelmaat een email naar erfgenamen om ze op de hoogte te houden.” Volgens Duijs is daar in zijn geval ook geen sprake van. Stroomversnelling Nadat De Telegraaf deze week aan de bel trekt, lijkt de afwikkeling van de erfenis in een stroomversnelling te komen. „Het duurt te lang”, erkent verantwoordelijk notaris Dinant Dijkhuis uit Koog aan de Zaan. Volgens de notaris is er daarom een vereffenaar benoemd die toestemming aan de rechter gaat vragen om de erfenis alvast in delen te mogen afwikkelen. Zo hoeft niet te worden gewacht totdat alle erfgenamen hun handtekening hebben gezet. Dijkhuis hoopt dat de erfenis nu snel kan worden afgehandeld. „Ik verwacht dat we iedereen na de zomer kunnen aanschrijven.” Zo ontvang je nagelaten geld sneller De afwikkeling van een erfenis hoeft overigens geen jaren te duren. Met enkele slimme acties kunnen erfgenamen sneller beschikken over het geld dat ze wordt nagelaten. Na de uitvaart en de eventuele verkoop van de woning van de overledene moet er eerst worden afgerekend met de fiscus. Dat betekent dat de aangifte inkomstenbelasting in orde dient te worden gemaakt door de nabestaanden. Ook moet er binnen acht maanden na overlijden een aangifte erfbelasting worden verstuurd naar de Belastingdienst. Contactgegevens en familiestamboom Volgens Loendersloot, senior kandidaat-notaris in Maastricht, zijn erfenissen die naar de langstlevende ouder gaan het snelste af te handelen. Gaat de nalatenschap naar de kinderen, dan kan dat vlot gaan als zij op één lijn zitten over hoe dit moet worden afgehandeld. „Valt de erfenis ook toe aan neven en nichten, dan is het handig als hun contactgegevens beschikbaar zijn en er een familiestamboom is”, raadt Loendersloot aan. Veel vertraging kan namelijk ontstaan als onduidelijk is wie de erfgenamen zijn of hoe zij te bereiken zijn. „Voor een nagelaten stuk grond van €10.000 heb ik om de familieleden in beeld te krijgen eens een onderzoek moeten doen dat terugging tot 1890. Ik ben daarvoor zelfs naar het Rijksarchief in Den Haag geweest. Daar ging natuurlijk veel tijd in zitten.” Executeur Onnodig oponthoud kan ook worden voorkomen als in het testament een executeur is aangewezen die tevens mag optreden als afwikkelings-bewindvoerder. Loendersloot: „Deze persoon kan bij meningsverschillen doordrukken dat een erfenis op een bepaalde manier wordt afgewikkeld. Daarmee voorkom je dat er jarenlang niets gebeurt omdat een familielid niet wil tekenen.” Mensen die in aanmerking komen voor een erfenis van een ver familielid, krijgen van Loendersloot trouwens het advies om de nalatenschap niet ’zuiver’ maar ’beneficiair’ te aanvaarden. Zij voorkomen daarmee dat zij ervoor opdraaien als het familielid meer schulden dan bezittingen nalaat. „Beneficiair aanvaarden kost €130 aan griffierechten”, legt Loendersloot uit. „Ik zou dat altijd doen, tenzij je zeker weet dat de financiën van de overledene in orde waren.”