Nederlanders willen meeprofiteren van welvaart

Gemiddeld zijn we heel tevreden met ons leven, zo concludeert het Sociaal en Cultureel Planbureau in zijn jaarlijkse schets van de stand van het land. Maar onder die gemiddelden gaan zorgelijke ontwikkelingen schuil. kiosk:iframe:https://html5-player.libsyn.com/embed/destination/id/1092578/height/600/theme/custom/thumbnail/yes/direction/backward/no-cache/true/render-playlist/yes/custom-color/195097/ Zo constateert het planbureau dat er ’hardnekkige verschillen’ zijn tussen bevolkingsgroepen, zoals tussen hoog- en laagopgeleiden, arm en rijk, jong en oud. Laagopgeleiden hebben een lagere levensverwachting, middeninkomens maken zich zorgen over hun positie op de arbeidsmarkt, jongeren ervaren veel onzekerheid over de toekomst. SCP-directeur Kim Putters schoof tijdens de kabinetsformatie regelmatig aan om de onderhandelende partijen bij te praten over de onzekerheid en het wantrouwen bij veel Nederlanders. Het leidde tot een opmerkelijke inleiding bij het regeerakkoord die beschouwender was dan gebruikelijk. Heftig koopkrachtdebat ’Vertrouwen’ werd het kernwoord voor dit kabinet. „Politiek moet gaan over Nederland én Nederlanders, minder over cijfers en Den Haag. Dat is wat mensen vragen”, zo schreef de coalitie. „Nederland moet niet alleen vooruit gaan in de statistieken, Nederlanders moeten dat ook zelf ervaren.” Juist daar gaat het mis. Afgelopen jaar woedde een heftig koopkrachtdebat. Want dit was toch wel het jaar waarin eindelijk alle Nederlanders in hun portemonnee moesten voelen dat het al een aantal jaar economisch goed gaat met Nederland. De koopkrachtplus bleek nogal magertjes en de boosheid over de energiebelasting en de gestegen btw voerde de boventoon. Het SCP toont duidelijk tegen welke maatschappelijke achtergrond deze discussie zich afspeelt. Putters concludeert dat de kwaliteit van leven in tien jaar tijd gelijk is gebleven. „Is stilstand achteruitgang?”, luidt zijn retorische vraag in de podcast ’Kwestie van centen’ van de Financiële Telegraaf. Het gaat economisch goed, maar veel Nederlanders merken er nog weinig van dat de crisis alweer jaren achter ons ligt. De economische groei komt meer bij bedrijven terecht dan bij burgers, stelt het SCP. Op die manier gaat het kabinet het herstel van vertrouwen, het hoofddoel van het regeerakkoord, natuurlijk niet realiseren. Na het mislukte koopkrachtjaar staat de regering in de startblokken om volgende week bij Prinsjesdag vooral goed nieuws te brengen. Nu de economie afkoelt, is dat wellicht ook de laatste kans om hier nog miljarden voor uit te trekken.