Grote beleggers draaien warm voor gouden platen: ’Stones miljard waard’

Muziek is een miljardenbusiness en rechten zijn goud waard. Bruce Springsteen verkocht zijn catalogus voor $500 miljoen. Schattingen van de waarde van de rechten van The Beatles en Rolling Stones kruipen richting de $1 miljard. Kent u de nummer-1 hit Ik sta op wacht uit 1957 nog? Het staat niet in de Top 2000, waar vanaf deze week weer voor kan worden gestemd, maar levert nog steeds ieder jaar geld op. „De rechten van schrijvers blijven beschermd tot zeventig jaar na de dood van de componist”, vertelt André de Raaff. Zijn vader was gevierd pianist en schrijver van het liedje. De Raaff is mede-eigenaar van de Nederlandse muziekuitgever CTM Entertainment. Hij zit al bijna vijftig jaar in het vak en op zijn bureau liggen papieren voor veertien deals waar hij aan werkt. „De markt voor muziekrechten is nog steeds ’hot’”, zegt hij. Het gaat goed met de muziekindustrie. De sector leed steeds zwaarder onder het illegaal branden van cd’s en het downloaden. Maar de laatste jaren nemen de inkomsten uit streamingdiensten zoals Spotify snel toe. Volgens de internationale brancheorganisatie IFPI groeide de totale omzet van de muziekindustrie in 2021 met 18,5% tot $26 miljard. Het leeuwendeel werd binnengeharkt via streamingplatforms. Eind vorig jaar waren er wereldwijd ruim 500 miljoen mensen met een betaald abonnement. Goud Zo kan een muziekcatalogus zorgen voor een stabiele bron van inkomsten. Dat is ook gigantische vermogensbeheerders als KKR en Blackstone opgevallen. Zij begeven zich inmiddels ook op de markt. Ondernemer Merck Mercuriadis van investeringsmaatschappij Hipgnosis zei eerder dat muziekrechten waardevoller zijn dan olie of goud. Er zijn twee stromen van muziekrechten. Er is een voor de schrijvers van liedjes, de componisten. Zij worden in Nederland in principe betaald door Buma/Stemra. Ruim 24.000 Nederlandse auteurs en uitgevers zijn aangesloten bij die organisatie. De vereniging verstrekt licenties aan bijvoorbeeld radio- en tv-stations en incasseert de vergoedingen. Uitgevers controleren voor hun muzikanten de afrekeningen. Dat doen ze ook in het buitenland, want bijna elk land heeft zo’n rechtenbeschermer zoals Buma/Stemra. Hoeveel auteursrechten opleveren, ligt eraan waar een liedje wordt gespeeld en hoelang. Uitgevers pitchen de nummers van hun componisten bij artiesten. Zij vertolken de muziek als uitvoerende zanger, zangeres of band. Een platenmaatschappij heeft een artiest onder contract en betaalt de artiest. Hier ontstaan de zogenoemde masterrechten of opnamerechten en die zijn van de producent. Het is zeldzaam dat een partij zowel de uitgeversrechten als de masterrechten in handen heeft. Pensioen „Het is een heel gezonde investering. Ik vergelijk het met een pensioen”, zegt De Raaff. „Met de hogere rente zouden met name financiële instanties afhaken maar we zien juist dat er elke maand een nieuw initiatief wordt opgestart.” CTM vertegenwoordigt de catalogus van onder meer John Lennon en Foreigner maar bezit ook alles van André van Duin en Benny Neyman. Lennon’s klassieker Imagine stond in 2021 op de 34e plek van de Top 2000. CTM heeft ook componisten zoals Maan en Ronnie Flex onder contract. Het bedrijf is niet het enige Nederlandse fonds dat rechten opkoopt. Hitschrijver John Ewbank is een van de eigenaren van het vorig jaar opgerichte Pythagoras Music Fund. Dat heeft gelijk een slag geslagen door de muziekrechten te verwerven van onder meer Golden Earring en BZN. In 2008 begon De Raaff een samenwerking met pensioenfonds ABP. „Die hadden zelf al besloten dit te gaan doen”, zegt hij. „We waren een van de eerste die op grote schaal dit soort investeringen hebben gedaan.” ABP verkocht de opgebouwde catalogus in 2018 aan Concord Music. Dat bedrijf heeft eind september nog de rechten aangeschaft van Phil Collins en zijn popgroep Genesis voor $300 miljoen. Collins stond vorig jaar op de 37e plek in de Top 2000 met In the air tonight. Belachelijk „Sommige van die bedragen voor die supersterren zijn belachelijk hoog”, vindt De Raaff. „Aan die race doen wij niet mee. Multinationals zijn de enige die dat kunnen kopen.” Het bepalen van de waarde is niet heel ingewikkeld. Er wordt gekeken wat de muziek de laatste jaren heeft opgeleverd. Zo kan een investeerder uitrekenen hoe snel een aankoop kan worden terugverdiend. Daarnaast vertegenwoordigt een catalogus natuurlijk ook waarde tot het auteursrecht eindigt. De Raaff vermoedt dat prestige ook een rol speelt. „Universal kan dan zeggen dat ze de eigenaar zijn van Bob Dylan.” Eind 2020 kocht het nu aan de beurs in Amsterdam genoteerde Universal Music Group de auteursrechten van de Amerikaanse zanger voor $400 miljoen. De masterrechten van Bob Dylan gingen begin dit jaar naar Sony Music voor $200 miljoen. Dat betekent dat Sony de opnames van de 81-jarige Dylan mag blijven exploiteren. Taylor Swift wil juist alles in eigen handen krijgen. De 32-jarige superster voert al jaren strijd met partijen die de rechten bezitten van de originele opnames van haar eerste zes albums. Die heeft investeringsfonds Shamrock Capital voor $300 miljoen in handen gekregen. De waarde van de rechten staat wel behoorlijk onder druk. Swift heeft twee van de albums, Fearless en Red, al opnieuw opgenomen. Zeldzaam De laatste jaren doen artiesten steeds vaker hun rechten van de hand voor astronomische bedragen. Tot nu toe kwam het hoogtepunt eind vorig jaar met de verkoop van de muziekcatalogus van Bruce Springsteen. The Boss verpatste die voor $500 miljoen aan Sony. Zijn best presterende nummer in de Top 2000 is al jaren The river. Vorig jaar pakte Springsteen daarmee de 16e plek. De verkoop van catalogi kreeg een boost in de coronatijd. Artiesten konden niet meer optreden en zochten een manier om het financiële gat te vullen. Voor beleggers was het een interessante investering omdat de rente zo laag was. Soms hebben sterren een meer persoonlijk motief om hun muziek af te stoten. „Phil Collins is drie keer gescheiden en wilde al wat geld verdelen onder zijn kinderen”, zegt De Raaff. „Amerikaanse artiesten zijn niet alleen creatieve breinen maar ook zakenmensen. Toen Biden de presidentsverkiezing won van Trump was de verwachting dat hij de belastingtarieven op de verkoop van muziekcatalogi fors zou verhogen. Er waren toen deals die snel moesten worden afgerond.” The Rolling Stones willen hun catalogus in ieder geval niet verkopen. „Dat is een teken dat je oud wordt”, zei gitarist Keith Richards daar dit jaar over.

Grote beleggers draaien warm voor gouden platen: ’Stones miljard waard’

Bekijk meer van

HET BESTE VAN DE TELEGRAAF

Voedingswetenschapper Louise Fresco: ’Als elk product etiket van moreel goed of fout heeft, krijg je geen hap meer door je keel’

Veldhoven kan niet buiten ASML: ’Kneuterigheid verdwijnt nu wel’

Patiënt wil gewoon vaste medicatie ophalen

Column: economisch gezien staat Ajax al jaren stijf onderaan