’Crisis door milieuregels’

„Daar waren tientallen branches aanwezig, de zaal was te klein”, zegt een woordvoerder van VNO-NCW en MKB-Nederland over het crisisberaad dat vorige week plaatsvond bij de werkgevers. Gisteren hebben VNO, MKB en Bouwend Nederland en Transport en Logistiek Nederland besloten de actiedag van bouwondernemers op het Malieveld volgende week te ondersteunen. „Wij zullen steun verlenen aan de actie van ’Grond in Verzet’ om de dag tot een succes te maken en aandacht te vragen voor deze belangrijke zaak”, aldus de zegsman van VNO-voorzitter Hans de Boer. Bouwend Nederland luidde al vaker de noodklok, maar de strenge milieuregels raken veel meer ondernemers. „Van de schilders tot de aannemers. Van de binnenvaart tot de tegelzetter. Overal begint men de stikstof- en PFAS-impasse te merken”, aldus Jacco Vonhof, voorman van MKB-Nederland. „Dit kan zo niet langer duren.” Onduidelijke meetnormen Door een uitspraak van de Raad van State over de stikstofregels liggen talloze bouwprojecten stil. Daar komt onduidelijkheid over hoe om te gaan met PFAS, een groep chemische stoffen die in het hele land in de bodem kunnen zitten, bovenop. Bedrijven die grond verplaatsen zijn door strengere regels verplicht om de verontreiniging te meten. Storten mag niet meer zomaar. Over de meetnormen is bij bedrijven veel onduidelijk, bovendien heeft de overheid zelf nog niet in kaart waar en hoe erg de grond met PFAS is vervuild. „Er zijn heel veel branches die zich ongelofelijk zorgen maken”, aldus een zegsman van de werkgeversorganisaties. „Voor stikstof is al veel aandacht, maar de problematiek rond PFAS is eigenlijk urgenter. Veel bouwers hadden nog wel wat werk in de pijplijn. Maar waterbouwers en grondverzet merken de problemen door de PFAS-normen nu al.” VNO en MKB proberen bij de politiek onder de aandacht te brengen hoe heftig de gevolgen zijn en hoe veel breder dan alleen voor bouwbedrijven. „De afzet van heipalen is bijvoorbeeld al met 80 procent gedaald”, stelt de bedrijvenlobby. „Dat is het begin van het bouwproject. Aan het einde zitten de behangers. Iedereen daartussenin merkt het.” Crisisberaad Het crisisberaad hielp de bedrijvenlobby om in beeld te krijgen hoe breed de problemen zijn. „Dit leidt tot massale onvrede. Onder ondernemers, maar ook onder huizenkopers die wachten op hun nieuwe woningen”, stelt de woordvoerder. „Wij krijgen steeds alarmerender signalen uit onze achterban.” De ondernemers vrezen dat de crisis rond stikstof en PFAS de Nederlandse economie mogelijk in een recessie zal duwen. „Wij vragen de politiek voortdurend: hoe komen we uit deze impasse?”, zegt de VNO-woordvoerder. „Maar wij zien vrij weinig gevoel voor urgentie.” Monteurs thuis Bij VNO en MKB komen talloze voorbeelden binnen van ondernemers die in de problemen komen. Zo kreeg een binnenvaartschipper na de bouwvakantie bijna geen ladingen meer, zitten bij een elektrotechnisch bedrijf monteurs thuis, valt er veel werk weg voor een ingenieursbureau en lopen de orders voor een tegelzetter enorm terug. Minister Carola Schouten (Landbouw), chef stikstof van het kabinet, kan niet reageren. De CU-bewindsvrouw is op vakantie deze week. Eerder liet ze weten dat alles erop gericht is om de vergunningverlening weer snel op gang te krijgen. Binnen de regeringscoalitie is de verwachting dat sommige concrete oplossingen voor de stikstofcrisis nog maanden op zich laten wachten. Bovendien zit Den Haag nog niet op een lijn met de provincies. Schouten wil uiterlijk 1 december een oplossing hebben. Staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur en Waterstaat), verantwoordelijk voor het PFAS-dossier, zegt begrip te hebben voor de zorgen. „We werken met man en macht om de knelpunten op te lossen”, laat de D66-bewindsvrouw weten. „PFAS is fijn voor de anti-aanbaklaag in een pan, maar tegelijkertijd rotzooi. Schadelijk voor onze gezondheid en het milieu. Het zit inmiddels helaas op heel veel plekken in onze bodem.”