Nexit is beter

Met de dreigende exit van Griekenland uit de eurozone, vragen veel experts zich (eindelijk) af of de eurozone wel zo’n goed idee is. De meesten zeggen dan dat landen zoals Griekenland er eigenlijk niet bij horen en dat een exit van deze landen, uiteindelijk, alleen maar goed zou zijn. Nu ben ik blij met de wat meer kritische houding, maar de essentie van het probleem hebben ze nog steeds niet begrepen. Daaruit voortvloeiend slaan ze ook de plank mis wat betreft de beste manier van aanpak; Grexit, Spexit et cetera is, voor Nederland, niet de beste oplossing. In plaats dat al deze landen de euro verlaten, moeten wij dat juist doen! 'Nexit' dus. Waarom euro niet werkt Er zijn veel problemen met de euro. Grootste is dat de euro, net als elke andere muntunie, een one-size-fits-all beleid moet voeren. Dit is prima zolang alle leden ook allemaal op elkaar lijken. Vergelijk het met een dieet: stel, 19 mensen komen bij een diëtist. Deze pakt de meest gezond uitziende van de 19 eruit (toevallig is hij Duits) en draagt iedereen op het zelfde eetpatroon te hanteren van deze persoon. Probleem is echter dat deze Duitser groot en sterk is, terwijl veel van de andere 18 mensen stukken kleiner is, ouder, jonger, vrouw, gehandicapt, allergisch, en zo verder zijn. Het dieet van de Duitser zorgt er dus voor dat de andere 18 leden helemaal niet gezonder worden en meer op hem gaan lijken; het zorgt er juist voor dat de 18 andere steeds ongezonder worden, en dus ook steeds meer verschillen van elkaar. Dit is wat er nu in de eurozone plaatsvindt. One-size-fits-all-beleid op verschillende leden geeft nu eenmaal per definitie verschillende uitkomsten. Deze verschillen moeten dan weer worden gladgestreken via allerlei hulpprogramma's. Deze hulpprogramma's zijn dan ook niet incidenteel, maar een structureel fenomeen van de eurozone. Hoe lang wilt u nog meebetalen aan dit idee? Nexit Punt is in ieder geval dat deze verschillen de eurozone uiteindelijk uit elkaar doen spatten. Als dit als gegeven wordt gebruikt, dan is de volgende vraag: hoe komen we hier met de minste kleerscheuren vanaf? Het antwoord is dus Nexit. Zoals ik drie jaar terug al schreef op deze plaats: Een Nexit uit de eurozone brengt niet alleen maar korte termijn kosten met zich mee; er zijn ook voordelen. Als Nederland de eurozone verlaat, dan betekent dit een verzwakking voor de euro. Als Nederland na exit een sterke gulden weet neer te zetten, dan betekent dit dus dat zowat alle staatsschulden, die in euro genoteerd staan, makkelijker te betalen worden door het verzwakken van de euro dan wel aansterken van de gulden. De voordelen van een dergelijke stap kunnen zomaar 20 à 30 procent bedragen. Maar om het voordeel te maximaliseren moet er wel het nodige gebeuren. Allereerst moet de Nederlandse staat zoveel mogelijk euroschuld gaan uitgeven (zonder FX-clausule; ofwel: in euro blijft in euro) met een vaste rente en lange looptijd. De opgehaalde gelden moeten dan gebruikt worden om fysiek goud te kopen, in Noorse kronen om te zetten, en zo verder (als het maar geen investeringen zijn in euro). Bestaande leningen met kortere looptijden moeten desnoods nu al vervangen worden door lang lopende schulden. Door de ECB-ingrepen is de rente historisch laag, iets waar we dus gebruik van moeten maken. Ten tweede moeten Nederlandse banken, verzekeraars en pensioenfondsen worden aangezet om hun posities in euro staatsschulden (dus ook Nederlandse staatsschulden) af te bouwen dan wel in te dekken. Hierdoor zal de schade bij exit worden beperkt. Probleem is natuurlijk hoe deze portfolioverschuivingen door te voeren zonder dat het te veel opvalt. Nieuwe regels voor de financiële sector omtrent risico kunnen wellicht gebruikt worden als rookgordijn. Ook moeten de banken Nederlandse hypotheken in euro laten staan, zodat de Nederlandse hypotheekschuld geen probleem meer vormt (immers Nederlanders gaan in sterke guldens verdienen terwijl hun hypotheekschuld in steeds zwakkere euro blijft staan). Deze goedmaker hebben de huizeneigenaren wel verdiend. Nederlandse bedrijven moeten juist weer aangespoord worden om FX clausules in hun verkoopcontracten te zetten en/of in niet euro te factureren. Blauwdruk voor na de euro Alleen de muntunie verlaten is natuurlijk niet genoeg; er moet ook een alternatief geboden worden. In het kort betekent dit een sterke stabiele gulden (40% tot 60% gouddekking), staatsschuldreductie opnemen in grondwet met als streven een absoluut niveau (stel 40% staatsschuld ten opzichte van BBP). Tevens moet in de grondwet worden opgenomen dat de overheid nooit een begrotingstekort mag voeren behalve in uitzonderlijke situaties. Deze situaties moeten dan duidelijk worden omschreven en het tekort moet in de twee volgende jaren worden weggewerkt (zie Oplossing eurocrisis). Verder moet de bankregulering worden aangescherpt. Dit houdt in dat banken meer kapitaal moeten aanhouden (core Tier 1), hogere risicowegingen moeten gebruiken (RWA) en de hefboom (leverage) sterk moeten reduceren (zie Waarom banken omvallen). Bepaalde financiële instrumenten die niet in relatie staan tot de realiteit (zie Scheiding van bank en Staat) moeten worden verboden. Het extra geleende geld door de Nederlandse overheid kan ten dele worden gebruikt om een staatsfonds op te richten dat tot doel heeft de stabiliteit van de banken, verzekeraars en vooral de pensioenfondsen te waarborgen. Op deze manier wordt er een solide basis gelegd die de financiële markten zal overtuigen. Het aantrekken van buitenlandse investeringen, het inkopen van grondstoffen & halffabricaten en het aangaan van handelscontracten zal hierdoor worden vergemakkelijkt. De export zal in eerste instantie te lijden hebben onder de sterke gulden, maar de gevolgen moeten niet overdreven worden. Ten eerste is het vooruitzicht van de afzetmarkt binnen de eurozone al negatief. Door de toenemende problemen en bezuinigingen zal de vraag vanuit de PIIGS voor onze producten en diensten toch al klappen oplopen. Ten tweede heeft een dure munt Duitsland (en Nederland) nooit in de weg gestaan om een exporterend land te zijn. Als het zo goed was om een alsmaar verzwakkende munt te hebben dan had Europa beter de lire als gemeenschapsmunt moeten kiezen. Ondanks de sterke deutschmark en gulden wisten deze landen, door middel van innovaties, efficiëntie, en degelijkheid toch een exporteconomie op poten te zetten en te houden! De PIIGS met hun zwakke nationale munten is dat nooit gelukt, dus dat gezwets over een zwakke munt goed is voor export is kortetermijndenken wat op lange termijn zeer nadelig uitpakt. Conclusie Om de schade te beperken, moeten wij nu een Nexit (samen met Duitsland) voorbereiden. De zwakke eurolanden laten uitstappen is juist het slechtste wat we kunnen doen, want dan komt de rekening volledig bij ons te liggen.

Nexit is beter

HET BESTE VAN DE TELEGRAAF

Column: pas op, breekbaar!

Grensoverschrijdend gedrag: ’Nu ook ’schatje’ gemeld’

Als growth-strateeg help je klanten groeien

Column: niet voor minder ervaren beleggers