Na de - zacht uitgedrukt - nogal volatiele beursmaand oktober, begint november in de eerste week ook meteen vol gas. Centrale banken roeren zich, net als inkoopmanagers en arbeidsmarktrapporteurs. En intussen is het kwartaalcijferseizoen nog volop aan de gang. De aandelenbeurzen sloten de maand oktober afgelopen vrijdag af met een feestje. Dankzij een nieuwe steunoperatie van de Bank of Japan sloot de AEX-index 1,9% hoger op ruim 411 punten. Maar gedurende de maand zette de Amsterdamse graadmeter ook een dieptepunt (op slotkoersbasis) neer van 376 punten en een beetje. "Eerst zijn we bijna in slaap gesust met een voortkabbelende beurs", memoreert vermogensbeheerder Stan Westerterp (JNVB). "En ineens is de volatiliteit weer helemaal terug." "Ik vind het verbazingwekkend hoe manisch depressief de markt kan zijn, met een correctie van 10%, om vervolgens helemaal om te draaien", zegt Westerterp. "Zeker nu de Bank of Japan naast de eerste bazooka nog een tweede heeft neergezet. En wanneer monetaire verruiming eenmaal wordt ingezet, betekent dat vaak dat de markt nog wel even door wil stijgen." Fugro maakt smak Fugro maakte afgelopen week een akelige val op de beurs. Het aandeel kachelde dik 43% achteruit na een winstwaarschuwing. Westerterp ziet ook een psychologisch effect bij 'voormalige beurslievelingen'. "Het lijkt erop dat zodra beleggers bang zijn voor het voortbestaan van deze bedrijven, ze zonder enige onderbouwing op de verkoopknop drukken." Daarnaast staat Fugro hoog in de 'shortsell-ranglijst'. "Als beleggers het aandeel laten vallen, kan het zijn dat er handelaren in komen die nog even door drukken naar beneden", zegt Westerterp. "Dat is ook makkelijk drukken, want er is niemand die het aandeel opvangt. Toch kan het zijn dat het aandeel maandag weer opveert, als er weer kooplustige beleggers komen en de shortsellers hun posities moeten draaien." 'Overnameprooi' DSM Ook komende week staan er weer een hoop kwartaalresultaten op de rol. Onder meer Delta Lloyd, PostNL, ING, NN Group, Corio en Aperam doen de boeken open. En ook DSM, waar Westerterp met extra interesse naar kijkt sinds er afgelopen week geruchten de kop opstaken over een mogelijke overname van het bedrijf uit Heerlen. "Het is aan het bestuur om duidelijk te maken dat hun strategie de juiste is. Want het is duidelijk dat het activisme toeneemt bij DSM. En die activistische beleggers zijn toch wel gewend om vroeg of laat hun zin te krijgen", zegt Westerterp. 'Oude industrie' draait goed In de VS, waar de bulk van de bedrijven al gerapporteerd heeft, is het cijferseizoen volgens de vermogensbeheerder goed verlopen. "Er waren veel positieve verrassingen, en dat legt ook een bodem onder de beurs. Wat ook opviel was dat veel bedrijven uit de 'oude industrie', zoals Caterpillar, General Motors en 3M ook goede cijfers presenteerden. En de creditcardmaatschappijen hadden ook een prima kwartaal, wat aangeeft dat de Amerikaanse consument weer is gaan uitgeven." Maar ondanks de doorlopende stroom aan kwartaalcijfers, wordt "de week door macro-economisch nieuws gedomineerd", zegt Westerterp. Maandag komt er al een trits inkoopmanagersindices, onder meer uit China, de eurozone en de VS. ECB en deflatiegevaar Maar het zwaartepunt ligt aan het eind van de week. Op donderdag komt de Europese Centrale Bank met zijn rentebesluit. Het woord 'QE' (kwantitatieve verruiming, ofwel het opkopen van staatsleningen) zingt steeds meer rond als volgende stap voor de ECB, hoewel de centrale bankiers de boot vooralsnog afhouden. "We gaan kijken hoe de ECB denkt het deflatiegevaar verder af te wenden", zegt Westerterp. "Het gaat er toch steeds meer naartoe dat de ECB de geldsluis moet gaan openzetten. De bank zit in een heel lastig parket, en ik denk dat de ECB meer moet doen als ze hieruit wil komen." Amerikaans banenrapport Toch is de vraag of ECB-voorman Draghi donderdag al met aankondigingen komt. "Waarschijnlijk zullen ze eerst willen afwachten wat het effect is van de maatregelen die ze eerder hebben genomen. Aan de andere kant blijkt uit recente cijfers (zoals de inflatie in Duitsland) dat de trend niet gekeerd wordt." Op vrijdag komt uit de VS nog het altijd belangwekkende banenrapport. Het is bekend dat de Amerikaanse Federal Reserve nadrukkelijk de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt in het oog houdt. Afgelopen week beëindigde de Fed zijn steunprogramma, maar de centrale bank herhaalde dat de rente in de VS nog een aanzienlijke tijd ('considerable time') laag blijft. "Intussen moet je er serieus rekening mee gaan houden dat de rente pas in de tweede helft van volgend jaar omhoog gaat, of zelfs nog later", zegt Westerterp. 'Never fight the Fed' De beurzen zijn inmiddels aangeland bij de laatste twee maanden van het jaar. Grote kans dat de centrale banken ook daarin een grote rol gaan spelen, zoals ze al het hele jaar hebben gedaan. Westerterp: "Een gevleugelde uitspraak is "Never fight the Fed" ('ga niet in tegen de Fed', red.). Nu is de Fed weliswaar gestopt met stimuleren, maar de Bank of Japan neemt dat stokje over." Met al die monetaire stimulans ligt het niet voor de hand dat de beurs veel omlaag zal komen, beaamt Westerterp. "Ik denk niet dat de AEX ineens een sprintje zal trekken naar 450 punten. Maar het zal ook niet helemaal wegzakken. De monetaire omgeving is gewoon heel vriendelijk voor aandelen. Eigenlijk worden we met z'n allen een bepaalde kant uit geduwd."