Calabrië, het best bewaarde geheim van Italië

Kwart voor zeven ’s morgens. Terwijl de zon met haar eerste stralen de aarde wakker kust, komt het leven in het uiterste zuiden van Italië langzaam op gang. Bouwvakkers nemen nog even de verschillende Europese voetbalwedstrijden van de avond ervoor door. Je hoeft geen Italiaans te spreken om te begrijpen dat het ’kenners’ zijn. Vanaf ons balkon genieten we van het prachtige landschap rond de laatste uitlopers van de Apennijnen. Calabrië is de wreef van de laars die Italië heet. Een arme streek, maar rijk aan ongerept natuurschoon en prachtige, witte stranden en azuurblauwe zee. Eeuwenoude dorpjes en stadjes lijken vastgeplakt tegen de bergketen die ligt ingeklemd tussen de Ionische en Tyrreense Zee. Een afstand die met ongeveer twee uur autorijden is te overbruggen. Gedurende honderden eeuwen hebben hier allerlei soorten overheersers rondgelopen: Grieken, Romeinen, Byzantijnen, Lombarden, Saracenen, Noormannen en ook Grieks-orthodoxe Albanezen. Laatstgenoemden vestigden zich in de 15e eeuw, op de vlucht voor oprukkende islamitische legers. Calabrië kent nog altijd meerdere bergdorpen waar deze Albanese minderheid die zichzelf Arbëreshë noemen, haar tradities, taal en religie in ere houdt. Romantisch Maar hoe vind je al die romantische, prachtige plekjes? Hoe weet je waar je het lekkerst kunt eten, welke wijn er het best bij smaakt? We gaan op reis met Tina Altieri, geboren Calabrese die jaren geleden naar Nederland kwam toen ze haar verliefde hart volgde. Nog altijd staat ze met één been in Calabrië waar haar familie woont. Tina is trots op haar geboorteland. Ze geniet net als wij van de gastvrije bevolking, van het heerlijke weer, van het eten en de prachtige natuur. Elke keer word je weer verrast; sta je ’s morgens nog in je zwembroek op het strand, zo drink je een paar uur later koffie in Gambarie, een wintersportdorp waar je in de wintermaanden kunt skiën met uitzicht op Sicilië en de Straat van Messina. We wandelen iets verderop de laatste kilometers naar de top van de Montalto, met 1956 meter de hoogste berg van het nationale park Aspromonte. Op de top staat een christusbeeld dat elk jaar in september door duizenden Calabrezen wordt bezocht om te bidden voor bescherming tegen natuurrampen. Wolven, wilde katten en everzwijnen zwerven hier rond, roofvogels zoals haviken en steenarenden zweven over de boomtoppen en op de bodem leven diverse soorten slangen. Als Tina weer achter het stuur zit, rijden we door San Luca. Berucht vanwege de ’Ndrangheta, een van de machtigste criminele organisaties ter wereld. De door bloedbanden verbonden leden vergaderen elk jaar in het geheim in het Santuario della Madonna di Polsi, een abdij bij San Luca. Vroeger verdiende de Calabrese maffia zijn geld vooral met afpersing en ontvoeringen zoals die van miljardairskleinzoon John Paul Getty III. Inmiddels wordt het criminele geld vergaard in Amsterdam, Londen, New York en Parijs met drugs- en wapenhandel. Fiats Waar je in deze regio ook niet omheen kunt, is de Fiat Panda. Stokoude, verkleurde exemplaren van deze hitauto rijden zonder problemen en vaak volgeladen over de landerijen en bergweggetjes. Zo passeren we er vele in de Vallei van de Grote Stenen op weg naar de Pietra Cappa, de grootste monoliet van Europa. Niet zo omvangrijk als Ayers Rock in Australië, maar imponeren doet-ie met zijn omvang van zo’n vier hectare en honderd meter hoogte zeker. Tina kent een pad dat ons naar de eenzame rots brengt. Zij vertelt dat onder de oppervlakte gesteente is gevonden van honderden miljoenen jaren oud. Terwijl slechtvalken rond de monoliet zweven, verlaten we de vallei op weg naar de Tyrreense kust waar de mooie badplaatsen liggen. Houdt u van romantische, schilderachtige straatjes en doorkijkjes? Ga dan naar vissersdorpje Scilla. aan de Straat van Messina met uitzicht op Sicilië. Parel Ga je meer voor gezellige winkelstraatjes, mooie stranden en een azuurblauwe zee? Dan is Tropea, ook wel de Parel van de Tyrreense Zee genoemd, een optie. Het stadje ligt op een rots waardoor je wel flink moet afdalen om het prachtige strand te bereiken. Vanuit Tropea zijn er vaartochten naar Stromboli mogelijk. Deze actieve vulkaan ligt op 60 km afstand maar is goed te zien. De zee is zo helder dat je er geweldig kunt snorkelen. Er zijn in Calabrië genoeg mogelijkheden om actief te zijn. In de bergen ontdekken we prachtige dorpjes als Altomonte en Laino Castello, waar we genieten van het uitzicht over de Esaro-vallei en het Pollino-massief, onderdeel van het grootste beschermde natuurgebied van Italië. Met grote verschillen in de vegetatie door het klimaatverschil aan beide kanten van het gebergte. Tussen het vele groen zien we het water van de rivier Lao glinsteren. Deze slingert zich door een canyonlandschap met wanden van wel 300 meter hoog. In het dal treffen we een soort hippiegemeenschap van jongeren uit de hele wereld. ’s Zomers zijn de jonge hippies hier, als het winter wordt, trekken ze naar Zuid-Amerika of de Himalaya. Antonio heeft de leiding. Deze relaxte gast vond zichzelf na vier jaar bij een goeroe in Nepal te hebben geleefd. Daar ontdekte hij ook raften, iets dat ook wij gaan doen. Antonio helpt ons in waterbestendige pakken en schoenen, zet ons helmen op, behangt ons met zwemvesten en leert wat te doen als we overboord van de speciaal uitgeruste rubberboot vallen. Woest Dan gaat het los! Met stuurman Andreas storten we ons naar beneden voor een 18 kilometer lange vaart door woest stromend, helder water en langs watervallen. Aanmoedigingen en instructies toeschreeuwend manoeuvreert hij ons langs vervaarlijke keien en steile, groene rotswanden. Een prachtige belevenis. De dagen duren lang in Calabrië, waar de dagdelen aan elkaar worden gegeten met vele kleine hapjes. De Calabrese keuken kent weinig vlees. Tomaten, pepers, aubergines, vijgen en uien zijn dan ook de basis van de specialiteiten, net als vis. Vooral Scilla is befaamd om zwaardvis en inktvis. Wel je bordje leegeten, anders krijg je kwade blikken uit de keuken. Olijfolie Typische Calabrese gerechten zijn zeppole alla nduija (oliebolletjes met pikante vleesragout) en het herdersgerecht priatorio, gemaakt van ei met tomatensaus en peperoncino. Uiteraard wordt alles gebakken en gebraden in olijfolie. Calabrië staat vol olijfgaarden, waar boeren zelf de olie persen. Als u weet dat van 10 kilo handgeplukte olijven 1 liter olie wordt geperst, begrijpt u dat alleen die olie een gecertificeerd keurmerk mag dragen. De flessen hebben een label met een QR-code, waarmee je informatie over de herkomst verkrijgt. Gele olijfolie komt van olijven die in augustus zijn geperst, de donkere olie van olijven uit december. Zo kom je er Calabrië heeft een eigen vliegveld, Lamezia Terme, dat met diverse vliegmaatschappijen vanaf Amsterdam en Rotterdam is te bereiken. Transavia vliegt op Bari, Napels en Catania op Sicilië, waarna u Calabrië kunt bereiken met de veerboot (25 minuten varen). We maakten deze reis met Enotria Travel. enotriatravel.nl