Freek Vonk spot bijzondere leguaan op de Bahama’s: ’Er gebeurt iets wonderlijks’

De paradijselijke Bahama’s zijn geen straf om te filmen; zowel onder als boven water is het dierenleven heel divers. Andros, het grootste eiland, is het domein van Androsrotsleguanen. Met een maximale lengte van anderhalve meter zijn ze de grootste leguanensoort van de Bahama’s. Naast Andros komen ze alleen op enkele omliggende eilandjes voor. Ik vaar naar een van die rustige plekken.

Vanaf de kust wandel ik door verschillende vegetatiezones. Eerst een strook mangroven en dan een overgangszone met kalksteenrotsen. Erachter staat dennenbos, een van de lievelingsplekjes van Androsrotsleguanen. Het is beschut en ze vinden er genoeg bladeren en vruchten.

Het bos wordt grotendeels door Bahamadennen gevormd, een boomsoort die op weinig plekken voorkomt. Die bomen zijn vuurresistent; een handige eigenschap op hete, droge eilanden waarboven het vaak stormt en bliksemt. De harslaag aan de buitenkant van hun stam blust als het ware de vlammen. Een bosbrand komt niet alleen dit bos zelf ten goede, maar ook de diersoorten die erin leven. Op de lange termijn dan, want zo’n brand maakt natuurlijk veel slachtoffers. Gelukkig staan de bossen slechts elke drie tot vijf jaar in vuur en vlam. Het leven herstelt zich snel.

En jawel: daar luiert een rotsleguaan op een van de dennentakken. Vanwege de scherpe, lange klauwen staan de rode krassen al snel in mijn arm nadat ik hem heb opgepakt, maar het dier is heel kalm en laat zich goed bekijken. Ik besluit te demonstreren hoe een van zijn voorouders hier ooit aan land moet zijn gekropen, als een prehistorische draak.

Androsrotsleguanen zijn namelijk endemen. Nazaten van ringstaartleguanen die ooit, een geologische knipoog geleden, op dit nieuwe vulkanische land terechtkwamen. Waarschijnlijk zijn de voorouders na grote stormen losgeslagen van het Amerikaanse vasteland. Hagedissen zijn excellente zwemmers en kunnen het lang volhouden op natuurlijke vlotten zonder voedsel en water, vol in de zon. Dat maakt ultieme ontdekkingsreizigers van ze.

Ik loop terug naar de kust en een stukje de zee in. Op het land bewegen hagedissen zich voort door de vier poten naast het lijf uit te spreiden en tegenoverliggende poten tegelijkertijd te verplaatsen. Vooral de been- en rugspieren drijven de voortbeweging aan.

Zodra ik de leguaan in het water loslaat, gebeurt er iets wonderlijks. Hij drukt zijn voor- en achterpoten tegen zich aan en zet zijn staart in beweging. Zo verandert hij ineens in een golvend, gestroomlijnd waterdier, aangedreven door zijn rug en krachtige staart. Dat gaat hard! In no time kruipt hij alweer het strand op terwijl ik nog door de branding waad. Eruit gezwommen door de koning van Andros!

Voordat ik wegvaar, zet ik zijne koninklijke hoogheid natuurlijk terug in zijn boom.