Het is een typisch Hollands plaatje: de rustiek draaiende molens. Maar achter dat draaien zit een hoop werk. Niet alleen van de wind, maar ook van de molenaar. Maud van Westerhoven (68) uit Hoofddorp is al 8 jaar gediplomeerd molenaar, als vrijwilliger werkzaam op de Amsterdamse Molen van Sloten, een polderstellingmolen met als functie het water uit de polder naar de ringvaart te pompen.

Aan haar de taak om de wieken te laten draaien. „Wij molenaars hebben het altijd over de windkracht in beaufort (bft). Bij een zwakke tot matige wind (tot 5 bft) voeren we altijd vier volle zeilen. Dat vergroot het windvangend oppervlak en geeft de molen meer kracht. Ik klim dan in de wiek om het zeil met de lussen vast te haken aan de roede. Vanaf 6 bft draaien we op onze molen zonder zeilen.”

Nauwkeurig

Daarbij is nauwkeurigheid noodzaak: „We weten al via de weersvoorspelling wat we op een dag kunnen verwachten, maar blijven toch altijd alert. Wat voor weer het ook is, ik kijk regelmatig naar de lucht en luister naar het geluid van de draaiende wieken. Klinkt het anders of klapperen de zeilen, dan zou het kunnen dat de molen niet meer goed op de wind staat. Allemaal signalen waar je aandacht aan moet besteden, zodoende ben ik best wel veel bezig met de wind. Het weer kan zich lokaal namelijk ineens anders gedragen. Als aan het begin van de dag de molen niet in de juiste richting staat, namelijk naar de wind toe, moet de kap met de wieken gedraaid worden. Dat heet in molenaarstaal kruien. Afhankelijk van de windsterkte bepalen we de zeilvoering. Er zijn er zes: volle zeilen, duikertjes, lange halve zeilen, halve zeilen, hoge lijnen en stormeindjes. Als in de loop van de dag de wind te veel toeneemt, gaan we de zeilvoering aanpassen, bijvoorbeeld van vier volle naar vier halve zeilen. Ook kun je de molen iets onder de wind zetten, dan valt hij wat schuin op het gevlucht en zal ’ie ook in snelheid afnemen.”

Gelukkig, weet de ervaren molenaar, is Nederland een goed windland. „De wind kan uit alle richtingen komen. Dat kan iedere dag anders zijn, het is afhankelijk van de ligging van de hoge- en lagedrukgebieden. Over het algemeen draait onze molen 7 dagen per week zonder problemen in een mooi tempo.”

Genieten

Dat klinkt even rustiek als de oer-Hollandse plaatjes op menig schilderij en foto, maar het is zeker niet ongevaarlijk. „Al die draaiende delen en de enorme krachten die daarmee gepaard gaan. Als molenaar heb je de wind nodig, maar kun je de snelheid van het gevlucht aanpassen. Als de molen draait met vier volle zeilen, een heerlijk windje en een prachtige blauwe lucht geeft het mij een heel blij en goed gevoel, daar geniet ik echt van!”