Professor Fiona leert brouwen op hoog niveau

Haar plannen voor de Enjoying Beer Academy sloegen als een bom in. „Wat een opwinding”, lacht Fiona de Lange. „Van alle kanten werd ik belaagd door mannen uit de bierwereld die veel te brommen hadden over mijn plannen. Jammer, want het is verspilde energie.” Want, zo bezweert bierprofessor De Lange, die opleiding komt er. „Het grootste deel is er zelfs al. Nederland doet het momenteel zo goed, ook internationaal, we zijn het aan onze stand verplicht nog een stapje hoger te gaan. Ik hoor het al jaren uit de bierwereld, alle bierbedrijven zoeken vakkundige brouwers. Niet alleen mensen die door een interne opleiding al heel aardig kunnen brouwen, nee, mensen die op microbiologisch niveau heel precies weten wat ze kunnen doen. Brouwen is de goede wil ontstegen. We moeten verder. Maar die gekke brouwer die thuis in de badkuip zijn eerste bier maakt, die ga ik natuurlijk niet vergeten, juist niet. Dan doe je toch een eendaagse cursus, waarbij je tenminste zeker bent dat de vaten en flessen niet in diezelfde badkamer ontploffen. Er is nog zoveel te leren over bierbrouwen. We staan pas aan het begin.” En dat zegt de vrouw die overal in de wereld opleidingen volgde om haar eigen kennis van het bier te vergroten. Gediplomeerd internationaal biersommelier, zytholoog (bierkundige) en Certified Cicerone (bierprofessor) en brouwtechnoloog. Mevrouw de professor, drinkt u zelf nog wel eens een bier? De Lange schudt het gezeur van zich af. „Ik werd al gebeld door een aantal grote brouwerijen. Helemaal blij met dit initiatief. Ik wist al, en weet nu nog zekerder dat ik op het goeie spoor zit. Het is toch te gek dat we naar België moeten om op hbo- of universitair niveau bier te studeren?” Of u nog weleens een bier drinkt…!? En dan breekt de lach echt door: „Minder maar beter. Vroeger echt iedere dag wel, nu op dagen dat het toelacht. Natuurlijk proef ik vrijwel iedere dag wel bier, maar dat is het vak. Voor het plezier, minder maar nog beter.” Op pad En hoe ziet zo’n mooie dag er dan uit? En we zijn op pad. Heel toevallig woon ik vlakbij een van de best geoutilleerde bierslijters van het land, de Mitra in Wijk bij Duurstede. We laten Fiona de Lange erin los. Nou, ik dacht dat het even zou duren, maar binnen enkel tellen is zij met slijter Robert-Jan van der Linden in gesprek over bieren die zelf mij boven het hoofd groeien. Er staat een Goose Island, Bourbon County, Brand Stout. Dat schijnt zo zeldzaam te zijn als Chateau Pétrus voor wijnkenners. Hier staat het achteloos in het rek. Fiona de Lange: „Als je drinkt om te proeven doe je dat ’s morgens om een uur of tien. Dan is je tong nog schoon, nog weinig indrukken opgedaan. De beste tijd voor een tasting. Zo niet dan gaan we richting lunch en ik stel voor om dan een Nonnetje van Jopen te nemen. Alcoholvrij bier is zo geweldig geworden, dat doet gewoon mee op zo’n dag. Je wilt niet al om twaalf uur aan de alcohol, maar de smaak van bier bij de lunch is voortreffelijk. Beter dan wijn zonder alcohol. Dit bier is gemaakt met een speciaal gist dat geen of heel weinig alcohol maakt. Door de vergisting ontstaan wel de aroma’s. Dat geeft smaak. Heel anders dan het proces waarin bier wordt gebrouwen en de alcohol er uitgehaald wordt. Dan haal je onherroepelijk ook smaak weg. Overigens hebben ze tegenwoordig ook methodes waarmee ze die smaak weer kunnen opvangen en in het bier terug doen. Fruitig, malt en wat hop na, zo wil je de dag toch beginnen?” Professor leert brouwen op hoog niveau „Dan gaan we in de middag, met het zicht op de avond, aan de IPA: India Pale Ale. De bierstijl die bekendheid kreeg om de Engelsen hun bier ook in India dronken. Een extra hoppig bier, ideaal voor het borreluur dus. In dit geval een Lowlander IPA, met koriander en witte thee. Ja, want daar staat nog heel wat te gebeuren. Eigenlijk zijn het de Italianen die ons daarin de weg wijzen. Zij hebben geen probleem met wijn en bier door elkaar, of bier met extra kruiden, specerijen en vruchten. Zoals ze ook vermout maken. Prachtige combinaties. Let op, daar komt nog veel meer van.” Grote fles Aan tafel hoort volgens De Lange een gerijpt bier. „Hier hebben we bruin bier van Kasteel. Uit 2009! Een grote fles, maar die deel je zoals je dat ook bij wijn doet. Let op, vintage bier heeft niet altijd zo’n ferme schuimkraag, het koolzuur is grotendeels ontsnapt. Maar de smaak is groot, het rijpen heeft een spectaculair effect op bier.” Na het eten bij de kazen, de Oesterstout van de Scheldebrouwerij. „Een heel bijzonder Zeeuws/Vlaams bier dat tonen heeft van koffie en chocola (het stout-element) en een ziltig karakter, wat het weer fris maakt. Ze gebruiken echt serieus zeekraal en lamsoor in het brouwproces. De frisse smaak geeft weer ruimte voor de dagafsluiter. Dat moet natuurlijk een beschouwelijker bier zijn, zoals de Bourbon Barrel Aged van brouwerij Edge uit Barcelona. Een brouwerij opgezet door Amerikanen in Barcelona. Vanille en kokos, warme smaken van de bourbon, karameltonen, je proeft de bourbon, intens. Daar hoeft niet eens meer sterke drank bij.” En dan gaan Van der Linden en De Lange helemaal los. De bieren en bierstijlen vliegen voorbij. En ik krijg me toch een trek in een biertje… Was het maar vast weer zo’n dag, dat het bier je toelacht. Tijd voor bock! Voor de liefhebbers van seizoensbieren: het echte bockbier komt eraan! Heel handig hebben de Nederlandse brouwers, al een halve eeuw geleden, het bockbierseizoen omgedraaid. Bock verhuisde naar het najaar, maar eigenlijk hoort het in het voorjaar. In Utrecht wordt het Lentebockfestival van 25 tot 27 mei gehouden. Dat is vrij laat, de eerste lentebockjes komen over een week of twee al op de markt!