Misselijk, verkouden of een slechte adem? Probeer gember!

Rauw, gekonfijt, ingelegd of vermalen tot poeder. Verwerkt in een Aziatisch roerbakgerecht of curry, als smaakmaker in speculaas, taaitaai en ontbijtkoek of in drankjes als thee, limonade, bier of frisdrank (ginger ale): er zijn weinig specerijen zo veelzijdig als gember.

Het knolletje is afkomstig van de worstelstok (stengel) van de gemberplant, die vooral in India en China wordt gekweekt. Met de nadruk op het woord ’gekweekt’, want vreemd genoeg is de plant nog nooit ergens in het wild aangetroffen. De herkomst van gember blijft tot op heden dus een mysterie.

De oude Chinezen gebruikten de specerij al duizenden jaren geleden in de geneeskunde en inmiddels begint ook de westerse wereld warm te lopen voor de medicinale werking van het ’gele wondermiddel’. Zo zou gember onder andere een ontstekingsremmende werking hebben en pijn verlichten. Er wordt zelfs beweerd dat het helpt bij ziektes als kanker, diabetes, reuma en alzheimer.

Of dit ook echt zo is, valt helaas nog niet met zekerheid te zeggen. Hoewel er verschillende wetenschappelijke onderzoeken zijn gedaan met verrassend positieve uitkomst, kunnen daar volgens het Voedingscentrum niet zomaar conclusies aan worden verbonden. Medische tests die uitgevoerd zijn met een stofje uit gember, zijn namelijk niet één op één te vergelijken met het consumeren ervan. Ook zijn veel studies uitgevoerd op kleine groepen mensen, waardoor de uitkomsten niet met voldoende stelligheid kunnen worden overgenomen. In de toekomst zal dus nog moeten blijken of gember écht zo’n wondermiddel is, of gewoon een van de vele voedingshypes.

Kwaad kan het in ieder geval niet, want gezond is de specerij in ieder geval; het zit boordevol mineralen, vitamine B en C en antioxidanten. Alleen mensen die bloedverdunners gebruiken, moeten opletten als ze dagelijks gember gebruiken. Het knolletje werkt namelijk ook als een natuurlijke bloedverdunner. Voor alle andere mensen geldt dat ze zelf de proef op de som kunnen nemen.

Vijf kwaaltjes

Vijf kwaaltjes waarbij gember uitkomst zou kunnen bieden:

1. Verkoudheid: er zijn onderzoeken die aantonen dat gember helpt om verkoudheid en griep sneller te doen genezen. Zet thee van verse gember en voeg er honing, citroen en een snufje kaneel of cayennepeper aan toe. Verzachtend voor de keel, werkt slijmoplossend en geeft een warm gevoel.

2. Misselijkheid: van zwangerschapsmisselijkheid tot reisziekte of maagklachten na een slecht gevallen maaltijd: veel mensen zweren bij gember om de maag te kalmeren. Het zou helpen in alle vormen, dus zelfs in de vorm van gemberbier. Maar u kunt ook kauwen op een klein stukje rauwe gember.

3. Menstruatiepijn: een snufje gemberpoeder is net zo effectief als ibuprofen, bleek na een onderzoek onder een groep vrouwen met hevige menstruatiepijn. En voor de heren: ook hoofd- en spierpijn zou aanzienlijk verlicht kunnen worden door gember.

4. Slechte adem: het stofje dat verantwoordelijk is voor de scherpe smaak van gember, schijnt ook te helpen als mondverfrisser. Het reinigt je gehemelte en stimuleert een enzym in het speeksel dat stinkende adem tegengaat.

5. Overgewicht: gemberthee bevat amper calorieën, maar dat is niet de enige reden waarom het kan helpen bij het afvallen. Het versnelt namelijk de spijsvertering, stabiliseert de bloedsuikerspiegel en helpt om vet te verbranden.

Even wennen

Gember valt onder de noemer ’je moet ervan houden’. Niet alle mensen kunnen de sterke, pittige smaak waarderen. Begin om te wennen dus altijd met een kleine hoeveelheid: een stukje ter grootte van je duim is genoeg. Onthoud: hoe jonger de knol, hoe zachter de smaak. In gerechten geldt dat de smaak scherper wordt naarmate je de gember langer meekookt. Voeg het dus beter op het laatste moment toe.

Dit artikel heeft eerder in De Telegraaf gestaan.