„Het is ook een keer klaar”, zei de premier over de Brusselse vraag om meer geld. Vooraf staken de ’zuinige vier’, Nederland, Zweden, Denemarken en Oostenrijk, de koppen nog bij elkaar voor overleg. Deze landen willen niet meer betalen dan de huidige 1 procent van de omvang van de Europese economie. Daarbij komt ook nog de eis – en niet onbelangrijk: ook Duitsland sluit zich daarbij aan – om de korting op de afdracht te behouden.

Tegenover het groepje zuinigerds staan veel meer landen die de uitgaven wel willen laten oplopen. „We kunnen niet meer met minder doen”, zei bijvoorbeeld de Griekse premier Mitsotakis. „Als we ambitieus willen zijn, hebben we meer geld nodig.”

Maar Rutte is vastbesloten de hand op de knip te houden. Nederland is bereid hetzelfde percentage te betalen als de vorige keer, een bedrag dat in feite fors hoger is omdat de economie sinds de vorige meerjarenbegroting flink is gegroeid, plus een inflatiecorrectie. „Het is wat het is. Dit voorstel is gewoon niet goed”, zegt hij over het plan van voorzitter Charles Michel van de Europese Raad.

Leiders moeten enorm gat dichten

Het gat dat de leiders moeten dichten, is enorm. Michels voorstel komt neer op 1095 miljard euro verdeeld over zeven jaar. Nederland wil niet verder gaan dan een totaal van 1015 miljard. Onderhandelaars maken zich dan ook op voor een lange nacht, waarbij de kans op succes vooraf niet als heel groot wordt ingeschat.

"Dit voorstel is gewoon niet goed"

Het gaat niet alleen om het totaalbedrag. Het is Rutte een doorn in het oog dat nog steeds een derde van de begroting naar landbouw gaat en een derde naar regionale ontwikkeling, een geldpot waarvan vooral de armere lidstaten profiteren. Nieuwe prioriteiten als grensbewaking, onderzoek en klimaat dreigen er daardoor bekaaid af te komen.

In het voorstel van Michel is bovendien een plan om lidstaten die de eigen rechtsstaat op de helling zetten (lees: Polen en Hongarije, red.), afgezwakt. Nederland, maar ook veel andere lidstaten als Duitsland en bijvoorbeeld Finland, willen dat dit wordt teruggedraaid naar het oorspronkelijke plan.